Дәріс 5 Тақырып. Отын-энергетикалық кешенінде энергияны үнемдеу. Электрэнергетикада, мұнай және көмір өнеркәсібінде энергияны үнемдеу


Сурет-3. Газотурбиналық қондырғының жоғары температуралы циклы



бет3/4
Дата14.10.2022
өлшемі72,33 Kb.
#152950
түріСабақ
1   2   3   4
Байланысты:
5-дәріс-1

Сурет-3. Газотурбиналық қондырғының жоғары температуралы циклы.

1 – қазандық; 2 – бутурбинасы; 3 – генератор.
Сурет-4. Бутурбиналық қондырғының жоғары температуралы циклы.

Кесте-9. Қарапайым ауа салқындатқыш роторы және БТҚ-ы бар ГТҚ-ның үнемділігі.



Газдардың бастапқы температурасы,°С

1200

1300

1400

1500

Сығылу дәрежесі, МПа

13

15

17

20/25

ГТҚ-ның ПӘК-і, %

33

35

37

38,5/40

БТҚ-ның ПӘК-і, %

50

52

55

58/60

Ескірген құрылғыны монтаждайтын ұяшыққа жаңа қазандық орнату кезіндегі ЖЭО-ты қайта потенциалдау және техникалық қайта құру жағдайына сәйкес сапасы нашар көмірге арналған қатты отынды жағудың төмендегідей әдісі ұсынылады (5 – сурет).



1 – газ турбинасы; 2 – генератор; 3 – қазандық – утилизатор; 4 – бутурбинасы; 5 – генератор.


Сурет-5. Құрама цикл кезінде энергияның сатылы қолданысы
Көмір өнеркәсібінің негігі шығындары жер қыртсынан көмірдің жеткіліксіз мөлшерде алынуына, оның тасу кезінде болуына байланысты. 2000 жылы «Испан – Кармет» шахтасындағы көмірдіөндіріп алу процесі кезінде 355 млн.м³ метан бөлінген, оның 41 млн.м³ мөлшері дегазацияланып, ал қалғаны атмосфераға шығарылған. Сондай-ақ 41 млн.м³ метаннан тек 12,5 млн.м³ мөлшері ғана утилизацияланған.
Көмір өнеркәсібінде энергияны үнемдеу үшін мыналар қажет:

  • пленкалы жабын;

  • брекитирлау технологиясы;

  • метан – ауа қоспасын утилизациялауға арналған қондырғы;

  • құрамында көмірі бар қалпақты түріндегі көмірді алуға арналған байытылған қондырғы;

  • жер асты газофикациялау орнында көмірді газофикациялау өнімін алу;

  • ЖЭО-да су-көмірлі суспензияны қолдану (оны құбырөткізгіш арқылы жіберу темір жолымен тасымалдау шығынын 3-4 есеге және электрэнергияны өндіру бағасын 30-40%-ға төмендетеді).

  • жер қыртысының төзімділігін 30-40%ға төмендететін беттік-белсенді затпен өңдеу көмір алудағы шығынды төмендетуді қамтамасыз етеді.

Көмідің шығатын орны – кешенді бағалы ресурстар мыналар: метан, көмір құрамындағы металл, шахталық сулар, жер асты кеңістгі, толықтай қолдануға қажетті жер қойнауындағы жылу.
Мұнай өндіретін және мұнай өңдейтін салалардағы энергоресурстардың шығындалуы мыналарға байланысты:

  • жер қыртысынан мұнайды алудағы жоғары коэффициенттің болмауы;

  • жұмыс жасап тұрған ұңғыманы төмен дәрежеде қолдану;:

  • мұнай өңдеудің технологиялық процесіндегі тиімділігінің аздығы және ЕЭР-дің жеткіліксіз қолданысы.

Мұнай өндіретін және мұнай өңдейтін салалардағы энергетикалық тиімділікті арттыру үшін мыналар қажет:

  • мұнай қыртысына әр түрлі химиялық реагенттердің жоғары қысымдағы булардың, ыстық судың, сығылған газдың әсерін жетілдіру әдісі;

  • диафрагмалы энергосорапты жәнеұзын жолы терең сорапты қондырғылары жүктелінген мұнай алушы құрылғыны меңгеру;

  • газлифтты ұңғыманы автоматтандыру.

Энергия үнемдеу бағыттарының бірі мұнайды және жоғары күкіртті мазутты өңдеу.
Қазақстанда төмендегі себептерге байланысты газдың алғашқы энергетикалық потенциалы төмен деңгейде қолданылады:

  • шығарылатын орынның құрылмы (көбі ұсақ категорияға жатады);

  • газ өңдейтін зауыттардың қуатының жеткіліксіздігі;

  • жолай газды өңдеудегі сала аралық стратегияның болмауы;

  • экологиялық және ресурсты сақтау талаптарының әлсіздігі.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет