Дәріс бейсызықты жүйелердің ерекшеліктері. Типтік бейсызықты сипаттамалар
жүктеу/скачать 307,22 Kb. Pdf көрінісі
|
БАРЖ Дәріс 1
| Бейсызықты жүйе дегеніміз
- бейсызықты дифференциалдық немесе алгебралық теңдеулермен сипатталатын жүйе. Егер құрамында бір (кемінде екі немесе үш) бейсызықты буын болса, яғни бейсызықты дифференциалдық теңдеу арқылы сипатталған буын болатын болса, әдетте мұндай жүйе бейсызықты болып шығады. Бейсызықты буындарға мыналар жатады: 1) реле сипаттамасы бар буын (1.1-сурет); 2) кескінді-сызықтық типтегі сипаттамасы бар буын (1.2 сурет); 3) ерікті типті қисық сызықты сипаттамасымен буын (1.3 сурет); 4) осы теңдеуге енгізілген айнымалылардың немесе олардың туындыларының көбейтінділеріне байланысты теңдеуі бейсызықты болатын буын; 5) жұмысы логикалық операцияларды орындаумен байланысты буын. Келтірілген кейбір сипаттамаларды қарастырайық. 1.1 сурет – Релелік сипатталмар x а) 0 y x ә) 0 y 0 y x б) в) y x 0 Ғ. ДӘУКЕЕВ АТЫНДАҒЫ АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ АВТОМАТТАНДЫРУ ЖӘНЕ БАСҚАРУ КАФЕДРАСЫ Бейсызықты автоматты реттеу жүйелері Дәрістер 2 Реле сипаттамалары: а) идеалды релелер; ә) сезімсіздік зонасы бар үш позициялық реле; б) гистерезисі бар екі позициялық реле; в) сезімсіздік жолақты және гистерезисі бар үш позициялық реле. 1.2 сурте – Ерікті түрдегі кескінді-сызықтық сипаттамалар 1.3 сурет – Қисық сызықты сипаттамалар Қисық сызықтық сипаттамалары: а) қанықтылығы бар жүйелерге тән сипаттама; б) гистерезисі бар электромагниттік құрылғылардың сипаттамасы; в) түзеткіштің сипаттамасы. Суреттерде қарастырылған статикалық сипаттамалардың арқасында статикада көрінетін бейсызықтықтан басқа, бейсызықты статикалық сипаттамалардың басқа да көптеген түрлері бар. Дифференциалдық теңдеудің сызықтық еместігіне байланысты динамикада да бейсызықтықтардың орны бар. Бейсызықты жүйені сипаттайтын дифференциалдық теңдеулер жиынтығында әдетте сызықты байланыстарға қатысты бірнеше сызықтық теңдеулер, ал бейсызықты байланыстарға қатысты бір (кемінде екі немесе үш) сызықтық емес теңдеулер болады. Тұйықталған бейсызықты АРЖ көбінесе келесі блок-схема түрінде ұсынылуы мүмкін (1.4 сурет). y x 0 y y 0 0 y x y 0 в) y x 0 б) x а) Ғ. ДӘУКЕЕВ АТЫНДАҒЫ АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ АВТОМАТТАНДЫРУ ЖӘНЕ БАСҚАРУ КАФЕДРАСЫ Бейсызықты автоматты реттеу жүйелері Дәрістер 3 1.4 сурет – Бейсызықты тұйықталған жүйенің жеңілдетілген құрылымдық схемасы Мұнда сызықты бөлік кез-келген күрделіліктің құрылымына ие болуы мүмкін (кері байланыс және т.б.) және сызықты дифференциалдық теңдеулермен сипатталады. Бейсызықты буын сызықтық емес алгебралық немесе дифференциалдық теңдеулермен сипатталады. жүктеу/скачать 307,22 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|