Кестеден ерiктi дәрежелер санындағы
χ
2
мәнiне дәл келетiн ықтималдылықты
(Р)
табады. Ерiктi
дәрежелер саны бiрге кемiтiлген кластардың санына тең болады. Бiздiң мысалымызда фенотиптiк
ажыраудың екi класы бар, яғни ерiктi дәрежелер саны 2-1=1- ге тең. Оған сәйкес келетiн жоғарыда
есептеп шығарылған
χ
2
мәнi 1,93 екi ықтималдылықтың, яғни 0,20 мен 0,05 аралығында жатыр:
Егер ауытқу 0,05-тен жиiрек болса, статистикада ол кездейсоқтық емес деп есептелiнедi.
Егер тәжiрибеде алынған мәлiметтер мен теориялық күтiлген мәлiметтер арасындағы
айырмашылық 0,05-тен (5%) аспаса, ол айырмашылық кездейсоқ себептерден болуы мүмкiн деп
есептелiнедi. Бiздiң мысалымызда P>0,05, яғни
F
2
-дегi ажырау
F
2
-де 9:3:3:1 қатынасындай болып
фенотип бойынша төрт класқа ажырайды деп күтуге болады.
χ
2
әдiсiнiң көмегiмен ұрпақтағы класс сандары екi немесе одан да көп болған жағдайдағы
нақты және теориялық тұрғыда күтiлген ажыраулардың бiр-бiрiне сәйкес келу-келмеуiн анықтаға
болады.
Бұл жерде ұрпақтардың төрт класы болғандықтан еркiндiктiң үш дәрежесiне (4-1=3) сәйкес
келетiн сызықты пайдалануымыз керек. Мәнi
χ
2
= 0,126 болғанда, алынған ауытқулардың
кездейсоқ болу мүмкiндiгi 0,95 пен 0,99-дың (0,95<Р<0,99) аралығында болады. Олай болса,
қарастырылған жағдайдағы нақты ажыраудың теориялық күтiлгендiгiнен ауытқуы кездейсоқ
статистикалық себептермен түсiндiрiледi.
Достарыңызбен бөлісу: