Дәріс жиынтығЫ 1 Модуль. Механика
жүктеу/скачать 0,89 Mb.
|
Дәрістер механика
| Масса
Масса – материяның бір түрі, ол инерттіліктің сандық өлшемін сипаттайды. Сырттан әсер ететін күш бірдей болғанның өзінде, бір дене өзінің жылдамдығын тез, ал кейбіреуі дәл осындай жағдайларда – баяу өзгертеді. Мұндай жағдайда, екінші дененің инерттілігі жоғары, немесе басқа сөзбен айтқанда екінші дененің массасы көп. Егер екі дене бір-бірімен әсерлессе, нәтижесінде екі дененің де жылдамдықтары өзгереді, яғни әсерлесу кезінде екеуі де үдеу алады. Екі берілген денелердің үдеулерінің қатынасы барлық әсерлесу үшін тұрақты. Физикада әсерлесуші денелердің массалары үдеулеріне кері пропорционал. Бұл қатынаста және шамаларын және векторларының ОХ осіне проекциясы ретінде қарастыру керек. Оң жақтағы “теріс” таңбасы әсерлесуші денелердің үдеулерінің қарама-қарсы жаққа бағытталғанын көрсетеді. Халықаралық бірлік жүйесінде дене массасы килограммен өлшенеді (кг). Кез келген дененің массасын тәжірибеде эталон массасымен салыстыру арқылы анықтауға болады (mэт = 1 кг). Мысалы, m1 = mэт = 1 кг болсын, сонда Дене массасы – скалярлық шама. Егер массалары m1 және m2 екі денені қосса, онда шыққан дененің массасы m сол екі дененің массаларының қосындысына тең. m = m1 + m2 Екі дененің массасын салыстыру Массаның бұл қасиетін аддитивтілік деп айтады. Дененің берілген нүктедегі тығыздығы деп дененің бір кішкентай бөлігінің dm массасының, осы бөліктің көлеміне dV қатынасын айтады. Өлшем бірлігі – (кг/м3) жүктеу/скачать 0,89 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|