Дәріс Жүйелік бағдарламалаудың негізгі ұғымдары Кіріспе «Жүйелік бағдарламалау»

Дәріс 1. Жүйелік бағдарламалаудың негізгі ұғымдары


Кіріспе
«Жүйелік бағдарламалау» деген ұғым компьютерлердің операциялық жүйелерімен (ОЖ) байланысты. Тарихи, ең бірінші үлкен программалар болып операциялық жүйелер саналады.
Қолданбалы программалар оперативті жадының бос кӛлемімен шектелген, олар кӛбінесе есептеумен байланысты есептерді шешкен.
Қазырғы заманда қолданбалы немесе жүйелік программаларының күрделігі зорырақ екенін ажырату ӛте күрделі, себебі кей бір қолданбалы программалардың ӛздері үлкен жүйелік жобалар және олар күрделіктері бойынша ОЖ кем емес.
«Жүйелік программалау» пәнінде алгоритмдер және ОЖ қатысты есептерді шешу сұрактар қарастырылады.

1. 
   Операциялық жүйелер ұғымы және олардың міндеті
   

Компьютер ұғымына физикалық, аппарттық, логикалық және
ақпараттық ресурстар кіреді.
Физикалық ресурстар ол компьютердің кұрамына кіретін құрылымдар

• 
  процессор, енгізу-шығару құрылғысы, жады және т.б. Логикалық ресурстарға деректер, программалар жатады. Компьютердің бәр ресурстары жүйелік ресурстар деп аталады.
  

Соған байланысты операциялық жүйені компьютердің жүйелік ресурстарына қатынау және оларды басқару программалар комплесі деп анықтауға болады.
Компьютерде ОЖ басқаруымен жумыс істейтін программалар қолданушылар программалары деп аталады.
Бір есепті шешуге арналған қолданушылар бағдарламалары қосымша деп аталады.
Егер ОЖ тек бір колданушылар программасын орындауға мүмкіндік берсе онда ол ОЖ бір қолданушы немесе бір программалық деп аталады.
Егер ОЖ бірнеше колданушылар программасын орындауға мүмкіндік берсе онда ол ОЖ кӛп қолданушы немесе мультипрограммалық деп аталады.