Сөздіктің және сөздің грамматикалық құрлымының дамуы. Мектепке дейінгі кезеңде сөздік қор дамуы жалғасады. Ерте балалық шақпен салыстырғанда мектепк дейінгі кезеңдегі баланың сөз қоры 2 -3 есеге ұлғайған. Сөздік қордың дамуы өмір жағдайларымен тәрбиеге тікелей байланысты индивидуалдық ерекшеліктері айқын көрінеді.
Мектепке дейінгі баланың сөздік қоры тек зат есім емес, етістік, есімдік, сан есім және біріктіруші сөздер арқылы дамиды. Мектепке дейінгі кезеңде бала ана - тілінің морфологиялық, септелу мен жіктелудің бір қырларын меңгереді.
Балада тілдің меңгеру өзінің белсенділігімен анықталады. Бұл белсенділік сөз құрауда немесе сөздіктің жаңаруында байқалады.
Мектепке барар алдында бала тілдің синтаксистік және морфологиялық заңдарының біраз бөлігін игереді.
Тілдің мағынасын және дыбысталуынан хабардар болу үшін практикада қолдану керек.
Мектепке дейінгі кезеңдегі балада сөздің мағынасын арнайы оқыту процесінде пайда болады.
Фонематикалық есту қабілетінің дамуы. Фонематикалық есту балада ең алдымен міндетті түрде оның сөзбе –сөз байланысынан туындайды. Балалық шақтың аяқталу кезеңінде бала сөздерді жуан не жіңішке дыбыстарына қарай ажырата бастайды. Сондықтан да фонематикалық есту балада ең ерте кезден бастап дамиды. Бірақ та бала осы кезеңде сөздерді дұрыс ырғағына қойып айтуды және сөздегі әріптерді рет-ретімен қоюды әлі дұрыс үйренбейді. Сондықтан да 5-6 жастағы бала жай ғана сөзге анализ беруге қиналады.
Тіл функциясының дамуы. Коммуникативті функция - бұл мектепке дейінгі кезеңде дамитын қарым – қатынас функциясы болып табылады. Ерте кезден бастап бала оның қоғаммен араласу үшін қолдана бастайды. Сол сәтте өзіне жақын адамдармен араласа бастайды. Қарым –қатынастың бұл түрі үлкен адаммен баланың тікелей қатысуымен жүреді.
Жоспаланған функция. Мектепке дейінгі кезең жақындаған сәтте баланың сөзі алдын ала жоспарланған және оның практикалық жүріс –тұрысына айналады. Осыған сәйкес екінші фунуциялық сөз қалыптасады. Бұл функцияны орындау баланың ойлау қабілетімен бірге жүреді.
