Сурет 13 Инструкцияның жазылуының бейнесі

Сурет 14 Бірнеше инструкцияны бір жолға жазу

Бұндайды көп қолдануға болмайды, әрқашан да оқылым туралы есте сақтау керек.

2. 
   Бір инструкцияны бірнеше жолға да бөліп жазуға болады. Ол үшін бірнеше доғал, квардатты немесе жүйелі жақшаны қолдану керек.
   

if (a == 1 and b == 2 and

c == 3 and d == 4): # Не забываем про двоеточие

print('spam' * 3)

3. 
   Құрамдас интсрукцияның денесі сол негізгі дененің жазылған жолына орналасуы мүмкін, егер негізгі инструкцияның денесі құрамдас денені қамтымаса. Мысалы:
   

if x > y: print(x)

1. 
   Модуль түсінігі.
   
2. 
   
   

1. 
   Модуль түсінігі.
   

>>> import datetime

>>> d1 = datetime.date(2004, 11, 20)

Бұл мысалда datetime модулі импортталады. Import операторының жұмысы нәтижесінде ағымдағы атау кеңістігінде datetime атымен объект пайда болады.
Python тіліндегі бағдарламаларда қолдану үшін модульдер өзінің шығу тегі бойынша кәдімгі (Python-да жазылған) және басқа бағдарламалау тілінде жазылған кеңейту модульдеріне (әдетте C-да) бөлінеді. Пайдаланушы тұрғысынан олар жылдам әрекетпен ерекшеленуі мүмкін. Стандартты кітапханада модульдің екі нұсқасы бар: Python және C.бұл, мысалы, pickle және cPickle модульдері. Әдетте Python модульдері кеңейту модулдеріне қарағанда икемді.
Python модульдері

Модуль бастапқы коды бар жеке файл түрінде ресімделеді. Стандартты Модульдер тілдің тиісті интерпретаторын таба алатын каталогта болады. Python модульдерді іздейтін каталогтарға жолды sys айнымалысы мәнінен көруге болады.path:

>>> sys.path

['', '/usr/local/lib/python23.zip', '/usr/local/lib/python2.3',

'/usr/local/lib/python2.3/plat-linux2', '/usr/local/lib/python2.3/lib-tk',

'/usr/local/lib/python2.3/lib-dynload',

'/usr/local/lib/python2.3/site-packages']

import os

import pre as re

from sys import argv, environ

from string import *

Бірінші пішін көмегімен ағымдағы көріну аймағымен тек модуль объектісіне сілтеме жасайтын атау ғана байланысады, ал екіншісін пайдаланған кезде модуль объектілерінің көрсетілген аттары (немесе қолданылса, барлық аттары * ) ағымдағы көріну аймағымен байланысады. Импорттау кезінде, as арқылы элементтің атын өзгертуге болады. Бірінші жағдайда модуль атаулары кеңістігі бөлек атауда қалады және модульден нақты атауына кіру үшін нүктені қолдану қажет. Екінші жағдайда аттар ағымдағы модульде анықталғандай қолданылады:

os.system("dir")

digits = re.compile("\d+")

print argv[0], environ

import mymodule

. . .

reload(mymodule)

3. 
   Python тіліндегі жолдар.
   

1. 
   Python тіліндегі жолдар
   

Жолдар. Жолдағы бос орындарды немесе бірнеше бос орындарды «*» таңбасымен алмастыруды қарастырайық.

Бұндай есепті шығару үшін бірінші алгоритмін құрып алу керек. Егер жолда бірнеше бос орын кездессе оны бір «*» таңбасымен алмастырып, ал жолдың басы мен соңындағы бос орындарды ою керек.

Есепті шығару алгоритмі:

Жолды басынан бастап әр таңбасын қарап шығу. Бірінші тұрған бос орындық емес таңбаның нөмірін есте сақтау қажет. Жолдың босорындық емес бірінші таңбасынан соңына дейін бір бөлікті алу.

Жолды соңынан бастап қарап шығу. Жолдың соңынан бастағандағы босорындық емес таңбаның нөмірін есте сақтау. Жолдың басынан бастап соңынан санағандағы бірінші босорындық емес таңбаға дейінгі жолдың бір бөлігін алу.

Жаңа жолға ескі жолдың бірінші таңбасын меншіктеу (ол барлық жағдайда бос орын емес).

Ескі жолдың әр таңбасын қарап шығу. Егер келесі таңба бос орын болмаса, онда жаңа жолды осы таңбаны қосу арқылы форматтау керек. elif  бұтасына бос орын таңбалары орналасады, бірақ бұл кезде бұрынғы таңба бос орынға тең болды ма сол тексеріледі. Егер олай болмаса, онда тек қана сонда жаң жолға "*" қосылады. Артық бос орындар жаңа жолға қосылмай алып тасталады.

Мысалы:

 i = 0

s = s[i:]

i = len(s)

while s[i-1] == ' ': i-=1

s = s[:i]

s1 = s[0]

i = 1

while i < len(s):

s1 += s[i]

elif s[i-1] != ' ':

s1 += '*'

i += 1

print(s1+'!')

one two three four f*ve six seven

one*two*three*four*f*ve*six*seven!

Бірақ Python бағдарламалау тілінде жолды тізімге айналдыру арқылы есепті шешу немесе тұрақты өрнектер арқылы шығару оңайға түседі.

Бұндағы split() әдісі арқылы жолдар бос орындар бойынша сөздерге бөлінеді. Бұл жерде олардың саны маңызды емес. Ары қарай тек сөздерді қайта жолға "*" таңбасы арқылы жинақтау қалады:

s = input()

l = s.split()

s1 = ''

s1 += i + '*'

s1 = s1[:-1] # соңғысын жоямыз "*"

print(s1)

Жолдардан санды таңдап алу. Натурал сандар мен сөздерден тұратын жолдар берілген. Бұл жолдардағы сандардан тізім құрау керек. Ол үшін жолдарды әрбір таңбасы бойынша қарап шығу керек. Егер келесі таңба сан болса оны жаңа жолға қосу керек. Ары қарай одан кейінгі таңбаларды қарап шығу керек. Егер олар да сандар болса, оларды да жолдың соңына тіркеп отыру қажет. Келесі таңба сан емес болып шыққан жағдайда немесе жолдың соңына жетсек цифрларландан тұрған жолды сандарға айналдырып тізімне қосу керек.

Осы бағдарламаның листингі келесі суретте бейнеленген:

Сурет 17 Жолдардан санды таңдап алу бағдарламасының листингі

Сөзді санау үшін төмендегі программада count айнымалысы қолданылады, ал f – біздің сол сөзде тұрымыз ба, әлде келесі жаң сөз басталып кетті ме соны анықтайды.

Егер жаңа сөз басталса, сөздер есептегіші арта түседі, ал егер есептегіш ізделінудегі сөздің нөміріне тең болса цикл аяқталады.

s = input()

l = len(s)

n = int(input("Номер слова: "))

count = 0

f = 0

while i < l:

if s[i] != ' ' and f == 0:

count += 1

f = 1

if count == n:

elif s[i] == ' ':

f = 0

i += 1

Кодтың орындалу мысалы:

Келесі мәндер енгізіледі: один два три четы пять шесть

Сөздің нөмірі: 4

Жауабы: ч

Алайда бұл есепті Python тілінің көмегімен шығару әлдеқайда ауқымды емес, яғни төмендегі кестеде көрсетілгендей жазып шығуға болады.

Python тіліндегі есептің қысқаша жазылу кестесі

Бұндағы split() әдісі аргументсіз болған жағдайда, жолды бос орындары бойынша сөздерге бөледі. s[n][0] өрнегі тізімнен n- элементті алып тастап, содан соң жолдан бірінші таңбаны алады.

Python тілінде сандар келесі түрлері бар: бүтін, нақты, комплексті. Бүтін сандар (int). Python тіліндегі сандардың қарапайым сандардан еш айырмашылығы жоқ. Олар қарапайым математикалық операцияларды қолдайды және 5-кестеде көрсетілген.

Математикалық операциялар

2-кестенің жалғасы

Тағы бір айта кететіні, Python тіліндегі бүтін сандар, басқа бағдарламалау тілдеріне қарағанда ұзақ арифметиканы қолдайды (бірақ ол жадыдан көп орын талап етеді). Мысалы келесі 22-суретте бағдарламаның бөлігінің листингі көрсетілген.