Дәрістер кешені пән: iszs 4200
ДӘРІС 3. ЫСТЫҚ СУМЕН ЖАБДЫҚТАУ
жүктеу/скачать 2,68 Mb.
|
дәріс
- Бұл бет үшін навигация:
- Су жылытқыштар Ыстық сумен жабдықтау жүйелерінің схемалары.
- Су көзінің сипаттамаларына сәйкес су тартқыштар жер асты және жер үсті болып бөлінеді.
- Су тартқыш барлық тұтынушыларды сумен қамтамасыз ететін сумен жабдықтаудың күрделі жүйесінің бірінші буыны болып табылады.
- Мұндай су тартқыштар жылдың әр мезгілінде айтарлықтай өзгеретін су алудың кез келген жағдайында үздіксіз жұмыс істеулері тиіс.
ДӘРІС 3. ЫСТЫҚ СУМЕН ЖАБДЫҚТАУ.Су тарту имараттарыСу құбырлы тазарту имараттарыРеттеуші және қосалқы ыдыстар (резервуарлар)Ыстық сумен жабдықтау жүйелерінің жіктелуіСу жылытқыштарЫстық сумен жабдықтау жүйелерінің схемалары.Ішкі ыстық су құбырының жабдықтарыДәрістің мақсаты: Ғимараттарды ыстық сумен жабдықтау жүйелерін зерделеуСу тарту имараттары (су тартқыштар, су тартқыштар) - су ағынынан немесе су айдынынан, сондай-ақ жер астынан суларды тартып алу және оларды су құбырына, суару және басқа да жүйелерге беруді жүзеге асыратын гидротехникалық имараттар.Су көзінің сипаттамаларына сәйкес су тартқыштар жер асты және жер үсті болып бөлінеді.Жер асты суымен жабдықтау көздері, әдетте, су сапасының тұрақты сипаттамасымен және ластанудан қорғалғандығымен сипатталады.Сумен жабдықтаудың жерүсті көздері жоғары өнімділікпен ерекшеленеді, бірақ жерүстіндегі су көздері (көлдер, өзендер) аумағының санитариялық-техникалық жай-күйінің сақталуын тұрақты қадағалауды талап етеді.Су тартқыш барлық тұтынушыларды сумен қамтамасыз ететін сумен жабдықтаудың күрделі жүйесінің бірінші буыны болып табылады.Су тартқыш сумен қамтамасыз ету жүйесінде басты орында тұрып, ол жүйенің жұмыс істеуінде айқындаушы рөл атқарады.Ірі қаланы сумен жабдықтауға арналған заманауи су тартқыш энергетикалық және механикалық жабдықтармен, автоматты және телемеханикалық басқару жүйесімен жабдықталған инженерлік имараттардың күрделі кешені болып табылады.Мұндай су тартқыштар жылдың әр мезгілінде айтарлықтай өзгеретін су алудың кез келген жағдайында үздіксіз жұмыс істеулері тиіс.Су дайындау тәжірибесінде қолданылатын технологиялық схемалар келесі негізгі белгілерге сәйкес жіктеледі: 1. Тазарту әдісіне сәйкес олар ерекшеленеді: реагентті және реагентсіз технологиялық схемалар. Реагенттерді қолдану арқылы суды өңдеу процестері тезірек және әлдеқайда тиімді. Мысалы, қалқитын заттардың негізгі массасын тұндыру үшін бірінші жағдайда 2 - 4 сағат, ал екінші жағдайда - бірнеше күн қажет. Реагенттерді пайдалану арқылы сүзу 5-12 м/сағ жылдамдықпен, ал реагенттерсіз - 0,1 - 0,3 м/сағ жылдамдықпен жүзеге асырылады. Реагенттерді қолдана отырып суды өңдеуге арналған су тазарту қондырғылары көлемі жағынан едәуір аз, ықшам және арзан, бірақ реагентсіз схемалық құрылымдарға қарағанда пайдалану қиынырақ. Осыған байланысты гидроциклондар мен баяу сүзгілері бар реагентсіз технологиялық схемалар бастапқы судың түсі 50º-қа дейін шағын су тұтынушылтегеурін сумен қамтамасыз ету үшін қолданылады. 2. Түсін ашықтандыру әсері бойынша мыналарды ажыратады: суды толық немесе терең ашықтандырудың және толық емес немесе дөрекі ашықтандырудың технологиялық схемалары. Бірінші нұсқада тазартылған су ауыз судың талаптарына сәйкес келеді (СанПиН 2.1.4.1074-01), екінші нұсқада - тазартылған судағы суспензияның мөлшері бірнеше есе көп (50-100 мг/л дейін). Суды терең ашықтандырудың технологиялық схемалары тұрмыстық және ауыз су үшін де, көптеген өнеркәсіптік су құбырлары үшін де қолданылады, мұнда техникалық судың сапасына жоғары талаптар қойылады. Суды толық емес ашықтандыруға арналған схемалар әдетте техникалық суды дайындауда қолданылады. Ыстық сумен жабдықтау жүйелерінің жіктелуі. Ыстық сумен жабдықтау жүйелерін жылу желілеріне қосу. Ыстық сумен жабдықтау қажеттіліктеріне су мен жылудың есептік шығындарын анықтау. Ыстық сумен жабдықтау және жылу желілері үшін суды дайындау.Сумен жабдықтау жүйелері. Сумен жабдықтау жүйелері деген суды табиғи көздерден қабылдап, оның сапасын жақсартып пайдаланатын жерлерге жеткізуге арналған инженерлік ғимараттар мен шаралардың кешені (3.1-сурет). Елді мекенді немесе өнеркәсіп, кәсіпорынды орталықтандырылған сумен жабдықтау жүйесі, жер бетіндегі немесе жерасты көздерінен суды алып, оны тазалап және өңдеп тұтынушыларға уақытысында қажетті мөлшермен жеткізуді қамтамасыз етуі керек. Осы мақсатпен сумен жабдықтау жүйесіне су қабылдайтын ғимараттар, суды арынмен тазарту ғимараттарға, жинағыш резервуарлар мен тұтынушыларға жеткізетін сорғы станциялар, тазарту ғимараттар, сақтау мен реттеуге арналған резервуарлар мен арынды су мұнаралар, суды үлестіру мен тұтыну жеріне жеткізуге арналған су өткізуші құбырлар мен үлестіруші тораптар кіреді. Ал егер судың сапасы тиісті сапаны қамтамасыз ететін болса тазалау ғимаратынсыз суды тұтынушыларға жіберуге болады. Егер жер бетінің суын өзен, көл немесе теңіз суларын өндіріс орнына пайдаланатын болса онда суды тек қана тордан сүзу арқылы қолдануға болады. Жоғарыда айтылған талаптарды орындау үшін сумен жабдықтау жүйелерінің құрамына мынадай ғимараттар кіреді: табиғи су көздерінен суды қабылдау ғимараттары; суды белгілі қысыммен тиісті биіктікке немесе белгілі бір жерлерге жеткізіп беретін сорғыштар станциялары; судың сапасын жақсартатын, өзгертетін және тазартатын ғимараттар; су өткізгіш (водоводы) және суды таратып беретін құбырлар; суды сақтаушы және реттеуші сыйымдылықтар. Сумен жабдықтау схемасына табиғи су көздерінің сипаты, су сапасы және су көлемі әсер етеді. Егерде суды тұтынушыларға тазаламай беру мүмкін болған жағдайда, онда су тазалау ғимараттарын салып жатудың қажеті жоқ. Мұндай жағдай, әсіресе жер асты суларын пайдаланатын жүйелерде жиі кездеседі. 3.1- сурет. Елді мекенді сумен жабдықтау сұлбасы 1 — баулық; 2 — өз бетімен ағу құбыры; 3 —жағалау құдығы; 4 — бірінші көтеру сорғы станциясы; 5 — тұндырғыш; 6 — сүзгілер; 7 — таза су сыйымдылығы 8 — екінші көтеру сорғы станциясы; 9 — су өткізгіш құбыр; 10 — арынды мұнара; 11— магистралдық құбыр; 12 —тарату құбырлары. Қабылданған су көзі судың аздығынан мекен-жайды толығымен сумен қамтамасыз ете алмайтын болса, онда әртүрлі су көздерін пайдалана отырып елді мекендерге су жеткізіп беруі мүмкін. 3.2-сурет. Жер асты су көздерін пайдалану схемасы 1-артезианды құдық; 2-жұмыс павильоны немесе сорғыш станциясы; 3-жинаушы құбыр; 4-таза су резервуары; 5-екінші су көтергу станциясы; 6, 7 – су өткізгіш және таратып беруші құбырлар. Ішкі су құбыры деп ғимараттың суық сумен қамту жүйесін айтады. Ол сыртқы су құбырынан ғимарат ішінің барлық таратқыш қондырғыларына ағынмен су жеткізуді қамтамасыз етеді. Ішкі су құбыры жүйесінің құрамына мыналар жатады: енгізу, су өлшейтін түйін, таратқыш желі, стояктар, санитарно-техникалық аспаптарға, техникалық қондырғыларға және жабдықтарға подводкалар, тиектегіш, реттегіш, сақтандырғыш және араластырғыш арматура, түрлі байланыстырғыштар және жинақтаушы элементтер құбырлар үшін (сгондар, тізелер, фитиндер, жалғастырғыш т.с.с.) қажет болған жағдайда жүйеге желіде қысымдарды көтеру үшін қондырғылар қосылады. Олар жүйеде өрттік, апаттық және реттегіш қажеттіліктерге су қорын дайындайтын арнайы сыйымды ыдыстар. Ыстық сумен жабдықтау жүйелерінің схемалары. Ыстық сумен жабдықтау схемасының үш түрі бар: жинақтаушы, ағын, аралас (ағынды+жинақтаушы). Тиісінше, схемалардың әр түрі үшін олардың өз компоненттері мен схемалық шешімдері қолданылады. Ыстық сумен жабдықтаудың жинақтаушы типті схемасы - әдетте, мұндай схема коттедждерді ыстық сумен жабдықтау үшін қолданылады. Үйдегі ыстық суды пайдалану периодты түрдегі қарқынды сипатқа ие, яғни ол таңғы, түскі және кешкі ас кездерінде қарқынды болады. Суды жинақтаушы сыйымдылық (ыдыс) ретінде бойлер қолданылады. Ыстық сумен жабдықтаудың ағынды типті схемасы - әдетте, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық жүйелерінде және ыстық суды үнемі пайдалануды қажет ететін өндірістердегі технологиялық желілер үшін қолданылады. Ыстық сумен жабдықтаудың қыздыру элементі ретінде әр түрлі жылу алмастырғыштар қолданылады (пластиналық, құбырлы және т.б.), оның ішінде пластиналық жылу алмастырғыштар кеңінен қолданысқа ие. Аралас типтегі ыстық сумен жабдықтау схемасы - (ағынды + жинақтаушы су жылытқыштар), әдетте, ыстық суды пайдалану тұрақты және периодты түрде болатын өндірістердегі технологиялық желілер үшін қолданылады. Ыстық сумен жабдықтаудың қыздыру элементі ретінде ағынды жылуалмастырғыш қолданылады. Бойлер ыстық суды максималды пайдалану кезеңінде тұтыну үшін жылу энергиясының жинақтаушысы ретінде қоданылады. Қазандықтағы жылу алмастырғыш пайдаланылмайды, өйткені ол ағынды типтегі жылу алмастырғышқа қарағанда инертті. жүктеу/скачать 2,68 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|