Қарама-қарсы (кері) тұжырымдау ережесі
Кез келген анықтаманы немесе қасиетті толық түсіну үшін, оған кері болатын анықтаманы немесе қасиетті құра білу өте маңызды. Бұл үшін көбіне сөздерден гөрі символдарды пайдаланған жөн:
 (1)
тұжырымына кері тұжырым құрайық.
Алдымен келесі мысалды қарастырайық.  -студенттер тобы, ал  студенттің толық үлгеруі болсын. Онда (1) мынаны белгілейді: Топ толық үлгереді.
Келесі жағдайлардың әрқайсысы орындалғанда «топ толық үлгереді» деп айта алмаймыз:
бір студент үлгермейді,
екі студент үлгермейді,
.
.
.
- топтың барлық студенті үлгермейді. Бұл жағдайлар қысқаша былай айтылады: кемінде бір студент үлгермейді.
Басқаша айтқанда, топта үлгермейтін студент бар болады (табылады). Кванторлар тілінде бұл былай жазылады:
 (2)
мұнда тұжырымның үстіндегі сызықша арқылы оған қарама-қарсы тұжырым белгіленеді.
« қасиеті жиынының барлық элементтері үшін орындала бермейді» деген тұжырым «кемінде бір  үшін  қасиеті орыналады» дегенмен пара-пар.
 (3)
« жиынында қасиетін қанағаттандыратын элемент жоқ» деген «жиынының әрбір элементі үшін орындалады» дегенмен пара-пар.
Яғни, қарама-қарсы тұжырым құру үшін  және  кванторлары қолданылып тұрған сөйлемшелерді өзгертпей, кванторларды өзара ауыстырып (орнына , ал орнына кванторын қою керек), ал қорытындысы болатын тұжырымды оған қарама-қарсы тұжырымға ауыстыру керек.
Достарыңызбен бөлісу: |
