Евклид алгоритмі
Лемма 1. Егер , онда ( , ) =
Дәлелдеуі: 1) и - және ортақ бөлгіші.
2) - және ортақ бөлгіші болсын.
, ( , ) = .
Лемма 2. Егер = + , мұндағы a,b, нөлден өзгеше сандар, онда ( , ) = ( , ).
Евклид алгоритмі екі санның ЕҮОБ табу үшін қолданылады.
және - оң сандар болсын, > >0.
Алдымен санын санына бөлеміз, егер -ға бөлінсе, онда 1 лемма бойынша , ал егер -ға бөлінбесе, онда қалдықпен бөлу теоремасы бойынша қалдық аламыз: = + , 0 < .
. =0, яғни = .
. 0, онда келесі теңдіктерді аламыз.
= + ; 0 < < (егер =0, онда процесс аяқталады).
= + 0< <
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
(I) = + 0< <
=
Біз =0 алған кезде бұл процесс аяқталады.
Бөлу процесінде шыққан сандар натурал болғандықтан және кемімелі болғандықтан, қандай-да бір қадамда қалдықсыз бөлу аламыз.
2 лемма бойынша: ( , ) = ( , ) = ( , ) = …= ( , ) = .
Қорытынды: Ең соңғы нөлден өзгеше қалдық а және в сандарының ЕҮОБ болып табылады.
Мысал. 185 және 5 сандарының ЕҮОБ табу керек.
(185, 55)= 5.
, ... , сандар жиынының ЕҮОБ табу есебі екі санның ЕҮОБ табу болып табылады..
1 теорема. Егер ( , )= ; ( , )= , … , ( , )= , онда
( , ... , )= .
ЕҮОБ қасиеттері.
. 0, Z болсын.
Онда ( , )= ( , )
Евклид алгоритмін қолданамыз = +
= +
- - - - - - - - - - - -
= +
=
( , )= = ( , ) .
. - және сандарының кез келген ортақ бөлгіші болсын, онда
( ; )=
( , )= ( ; )= ( ; )
Достарыңызбен бөлісу: |