Дипломдық ЖҰмыс тақырыбы: «Жалпы білім беретін мектептегі футбол сабағында 9-10 жастағы оқушылардың қозғалыс қабілетін дамыту» 6В01401 «Дене шынықтыру және спорт»
жүктеу/скачать 487 Kb.
|
Жунус Абдрахим 4 курс каз. футбол дайыныыыыы22222
| Жалпы дене дайындығы денсаулықты нығайтуды, жалпы физикалық дамуды, тірек-қимыл аппаратын нығайту, футбол кезінде негізгі жүктемені көтеретін бұлшықет жүйесін нығайтуды, сондай-ақ негізгі қозғалыс қасиеттерін дамытуды көздеді. Ол үшін негізгі физикалық сапаларды - жалпы төзімділікті, шапшаңдықты, күш пен ептілікті, координацияны дамытуға бағытталған арнайы іріктелген физикалық жаттығулар қолданылды:
Таңдалған спорт түрінде техникалық-тактикалық әрекетерді үйрету және жетілдіру келесі бірізділікпен жүзеге асырылды: 1 Шабуылда және қорғаныста қозғалу оң жағымен, сол жағымен алға қозғалу, арқасымен алға жүгіру, қайшы адыммен жүгіру, бұрылыс секірулер, тоқтаулар. 2 Белгі бойынша секіруді тоқтату, бір орынынан бұрылу. 3 Доп соққыларын (аяқпен, баспен) үйрету және жетілдіру. Допты тоқтату. Доппен жонглерлеу. 4 Допты бір орында және оң, сол аяқпен бағытын өзгерте қозғалтып, қозғалыс жылдамдығын өзгертіп жүргізу. Допты орнында, оң және сол аяқпен қозғалыста бағыттың өзгеруімен, қозғалыс жылдамдығының өзгеруімен жүргізу. Допты одан әрі және керісінше беру. 5 Жоғары көтеріп соққы беру, көтерудің ортаңғы бөлігімен, көтерудің ішкі бөлігімен, саусақпен, аяқтың ішкі жағымен, маңдайдың ортаңғы бөлігімен, маңдайдың бүйір бөлігімен берілетін соққылар. Секіру кезіндегі соққылар. 6 Қақпашы техникасы. Допты алға жылжыту техникасы мендопты алып жүру техникасы. 7 Қорғаныс техникасын үйрену: допты соғу, аудару, лақтыру, финттер, іріктеу, алып жүру, тоқтатулар, соққылар. 8 Жұптық жаттығулар: допты беру, допты алып жүру,қақпаға ұру. 9 Қимылды ойындар мен футбол элементтері бар эстафеталар («Капитанға доп», «Допты бер де отыр», «Салки», «Пятнашки» және т.б.) 10 Үйретілген элементтерді қолданатын оқу ойындары. 11 Шабуыл тактикасы. Жеке әрекеттер. Доп алу үшін шығу. Алаң қақпашысының тактикасы. 12 Шабуыл тактикасы. Жеке әрекеттер. Доппен алаңдатып ойнату. Қақпашы тактикасы. 13 Шабуыл тактикасы. Топтық әрекеттер. Стандартты қалыптағы өзара әрекеттіестік. Ойын эпизодтарындағы өзара әрекеттестік. 14 Шабуыл тактикасы. Жұптық, үштік, қақпашы қатысуымен өзара әрекеттесу. 15 Шабуыл тактикасы. Жүйелер. Жылдам шабуыл (1+4+2+4, 1+4+3+3, 1+2). Жылдам шабуылдау, біртіндеп шабуылдау. 16 Шабуыл тактикасы. Командалық әрекет. 17 Қорғаныс тактикасы. Жеке әрекеттер. Қақпашы мен алаң ойыншысының тактикалық әрекеті. 18 Қорғаныс тактикасы. Топтық әрекеттер: сақтандыру, «қабырғаға» тұру, жасанды қалып «ойыннан тыс», қақпашының қатысуымен. 19 Қорғаныс тактикасы. Командалық әрекеттер. Шабуылға қарсы тұру әрекеті (1+4+2+4, 1+4+3+3, 1+2). Жаттықтыру әдістері: тепе-теңдік; қайталау; ауысымды; «фартлек»; арақашықтықтық; ойын (жарыс). Біздің зерттеуіміздің мақсаты қашықтықтан лақтыру әдістемесін дайындау және ұсыну болып табылады, педагогикалық экспериментте осы техникалық әрекеттерді үйретуге және жетілдіруге ерекше орын берілген. 3.3 Жалпы білім беретін мектептегі 9-10 жастағы оқушылардың қозғалыс қабілеттерін дамытуға футбол сабағының әсері Футбол сабақтарының сыналушылардың физикалық дамуы мен қимыл-қозғалыс дайындығына әсерін бағалау үшін біз оқу жылындағы осы көрсеткіштердің динамикасын зерттедік. Сабақтың соңында барлық зерттелетін салмақ өлшем көрсеткіштерінің оң өсуі байқалады, бұл осы жас кезеңіне тән физиологиялық өзгерістерге байланысты. Осы өзгерістердің нақтылығы, сенімділігі анықталмады, өйткені антропометриялық көрсеткіштер оқушының тактикалық дайындығының қалыптасуына әсер етпейді. Қимыл-қозғалыс дайындығының көрсеткіштеріне келетін болсақ, олар екі топта да айтарлықтай жақсарды, бірақ сынақтардың барлық түрлерінде бірдей емес (9-кесте). Бастапқы және соңғы деректердің талдауы дәлел болғандай, барлық зерттелетін көрсеткіштердің - бірінші және екінші топтарда жақсарғанын көрсетеді, бірақ бұл өзгерістер біркелкі емес. Сонымен, бақылау тобында оқушылардың орташа нәтижелер 5х10м қайталама жүгіруде және орнынан ұзындыққа секіруде оң өзгерді, тиісінше 0,8% және 0,09%, ал 1000 м жүгіруде және еденнен тартылу не итеру кезінде айтарлықтай жақсарды (Р<0,05), бұл осы топтағы сабақтардың негізгі қозғалыс сапаларын дамытуға және жетілдіруге бағытталуына байланысты. Алайда, 30 м жүгіруде 2,1% нашарлады, бірақ бұл айырмашылықтар сенімді емес (R>0,05). Эксперименттік топта барлық көрсеткіштер жақсарды, сонымен қатар қайталама 5х10м жүгіру, орнынан ұзындыққа секіру және 1000м жүгіру (р<0,05) нақты, сенімді, ал 30м жүгіру және еденнен тартылу не итеру көрсеткіштерінің айырмашылығы болмашы ғана (Р>0,05). Екінші топтағы ұлдарда осы сынақ түрлеріндегі нәтижелердің айтарлықтай жақсаруы сыналушылардың арнайы қозғалыс қабілеттерінің жылдамдығын дамытуға бағытталған эксперименттік әдістеменің құралдары мен әдістерінің тиімділігіне дәлеле болады. Эксперименттің соңында алынған топтар арасындағы айырмашылықтарға келетін болсақ, эксперименттік топтың субъектілері 5х10м ұзындыққа секіру және қайталама жүгіру кезінде, яғни спорттық ойындардағы тактикалық дайындықтың негізгі компоненттерінің бірі болып табылатын координациялық қабілеттерін көрсетуді қажет ететін сынақ түрлерінде (P<0,05) бақылау тобындағы қатарластарынан сенімді түрде озып кетеді. 9 Кесте – Оқу жылы динамикасында сыналушылардың қозғалыс дайындығының көрсеткіші
Бақылау тобының оқушылары еденнен тартылу не итеру кезінде жақсы нәтиже көрсетті (Р<0,05). Сондай-ақ біз қатысушылардың қозғалыс дайындығы деңгейін бағалау көрсеткішін анықтадық. Нәтижелер10-кестеде көрсетілген. Эксперименттің басында бақылау тобында ұсынылған мәліметтерден көріп отырғанымыздай, сыналушылардың 18,2%-да қимыл-қозғалыс дайындығының жоғары деңгейі тіркелген, 45,5%-да - орташа, қалғандарында (36,4%) төмен деңгейлер анықталды. Эксперименттік топта тек 20,0% - ы жоғары, ал 80,0% - ы төмен, орташа қимыл-қозғалыс дайындығының деңгейлерін көрсетті. 10 Кесте - Оқу жылы динамикасында 9-10 жастағы оқушылардың қозғалыс дайындығын бағалау (%)
Эксперименттік сабақтарды аяқтау барысындағы тестілеу нәтижелерінің жеке талдауы көрсеткендей, бірінші топта жоғары деңгейдегі оқушылар саны 9,1% - ға, ал эксперименттік топта 20,0% - ға артқанын байқауға болады, бұл бір мезгілде қимыл-қозғалыс дайындығының орташа деңгейі бар қатысушылардың 10,0% -ға ұлғаюы және төмен деңгейдегі сыналушылар санының 30,0% - дан аса қысқаруы байқалды. Бақылау тобындағы оқушыларда бұл өзгерістер айтарлықтай айырмашылық көрсетпеді. Осылайша, біз жүргізген зерттеулердің нәтижелері жалпы білім беретін мектептегі дене шынықтыру бойынша оқу процесі шеңберіндегі футбол сабақтары оқушылардың қимыл-қозғалыс дайындығының негізгі компоненттерінің қалыптасуы мен дамуына оң әсер еткенін көрсетті. ТҮЙІН
1 9-10 жастағы мектеп оқушыларының футболмен айнлысуы ағзаға жан-жақты әсер етеді, қозғалыс белсенділігінің жалпы деңгейін арттырады, ағзаның функционалдық белсенділігін жақсартады, дұрыс физикалық дамуды қамтамасыз етеді. Дене шынықтыру сабақтарында футболмен айналысуды оқу-жаттығу сабағы ретінде қарастыру қажет, өйткені мұндай сабақтың жүктемесі мен эмоционалды фоны оқушыларға қозғалыс дағдыларын дамыту мен тәрбиелеудің, ағзаның барлық жүйелерін нығайту мен дамытудың жоғары деңгейін көрсетеді, бұл жалпы білім беретін мектеп бағдарламасында дене тәрбиесінің әдеттегі сабағында берілмеген.
1 Оқу процесін бірдей бағыттағы жүктемелер жетекші функцияны қалпына келтіру үшін, ал басқа жүктемелер тез тежемеуі үшін жеткілікті уақыт аралығында ғана қосылатындай жоспарлаған жөн. 2 Кешенді бағыттағы сабақтарды жоспарлау барысында әртүрлі физиологиялық және педагогикалық бағыттағы жаттығулардың шұғыл жаттығу әсерлерінің өзара әрекеттесуін ескеру қажет. 3 Сабақтың басында жылдамдық бағыттылығы жаттығулары қолданылады, сабақтың соңында төзімділік жаттығуларын қолдануға болады. 4 Футбол сабақтарында дайындықтың негізгі формалары жеңілдетілген ережелер бойынша спорттық және қимылды ойындар (шағын құрамдармен, кішігірім алаңдарда, залдарда), жарыстар, эстафеталар, гимнастика, акробатика, жеңіл атлетика элементтері бар белгілі бір бағыттағы физикалық жаттығулар болуы керек, ал барлық осы формалардағы байланыстырушы буын доп болуы керек (футбол № 4, волейбол, теннис, резеңке, салмағы 1 кг аспайтын басылған нығыздалған доп). 5 45 минуттық сабақтардың 80% - да оқушылар доппен, 20% - да әртүрлі сипаттағы жаттығулармен айналысуы керек. 6 Қозғалыс қабілеттерінің даму деңгейін тестілеу жылына кемінде 2 рет жүргізілуі керек. ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ 1 Варюшин В.В.Тренировка юных футболистов: учебное пособие для студентов высших учебных заведений физической культуры и спорта / Вячеслав Васильевич Варюшин.- М.: Физическая культура, 2007.- 111с. 2 Голомазов С.В. Футбол. Проблема адаптации техники / Станислав Вениаминович Голомазов, Борис Григорьевич Чирва.- М., 2000.- 31с. 3 Джармен Д.Футбол для юных: Для тренеров и молодых футболистов: пер. с англ. / Джон Джармен.- М.: Физкультура и спорт, 1982.- 61с.:ил. 4 Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 03.04.2013ж №115 бұйрығына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы 2017 жылғы 25 қазандағы №545 бұйрығына қосымша 5-9 сыныптары үшін «Дене шынықтыру» пәнінен типтік оқу бағдарламасы " 5 Годик М.А. Физическая подготовка футболистов. – М.: Тера-Спорт, Олимпия Пресс, 2006. – 272 с. 6 Балюков Н.Н. Технико-тактическая подготовка квалифицированных футболистов: Метод. реком. для тренеров. - Смоленск: СГИФК, 2002.- 85с. 7 Золотарев А.П. Подготовка спортивного резерва в футболе: Учебное пособие. Изд. 2-е, стереотипное. - Краснодар, 2000. – 76 с. 8 Гримм Г. Основы конституционной биологии и антропометрии. - М.: Физкультура и спорт, 1967. - С. 139-177. 9 Корженевский А. Шустин Б. Нормирование тренировочных нагрузок по показателям функциональной подготовленности высококвалифицированных спортсменов. - М., 1986. – 26 с. 10 Летунов С.Н. Мотылянская Р.Я. Физическое развитие детей занимающихся в секциях футбола. // Теория и практика физ. культуры 1968. - №9. - С.24-26. 11 Арестов Ю.М. Годик М.А. Подготовка футболистов высших разрядов // Учебное пособие для слушателей ВШТ. - М., 1980. - 128с. 12 Папаян Г. Шустин Б. Средства технико-тактической подготовка юных футболистов // Научно-методические основы подготовки резервов в спортивных играх: Сб. научн. трудов. - М.: ВНИИФК, 1981. – С.77-81. 13 Давыдов В.Ю. Шамардин А.А. Лагутин М.П. Научно- методическое обеспечение тренировочного процесса футболистов: Учебное пособие. - Волгоград, 1999. – 178 с. 14 Петухов А.В. Футбол. Формирование основ индивидуального технико-тактического мастерства футболистов. Проблемы и пути решения: монография / А.В. Петухов. – М.: Советский спорт, 2006. – 232 с. 15 Матвеев Л.П. Теория и методика физической культуры: Учебник для инст. физ. культ. - М.: Физкультура и спорт, 1991. – 535 с. 16 Варюшин В. Тренировка юных футболистов. - М., 1997. - 35с. 17 Голомазов С, Чирва Б. Причины технического брака. - М., 1998. - 51 с. 18 Золотарев А.П. Ивасев В.З. Интегральная подготовка юных футболистов: Метод, реком. - Новороссийск, 2001. – 33 с. 19 Казаков П.Н. Футбол: Учебник для институтов физкультуры - М.: Физкультура и спорт, 1978. – 310 с. 20 Качалин Г.Д. Тактика футбола. - М.: Физкультура и спорт, 1988. - 126 с. 21 Суворов В.В. Возрастные особенности соревновательной деятельности юных футболистов: Учебно-методическое пособие для студентов инст. физ. культ. - Краснодар, 2000. - 41с. 22 Селуянов В.Н. Шестаков М.П. Космина И.П. Основы научно-методической деятельности в физической культуре. - М., 2001. – 109 с. 23 Скоморохов Е.В. Шестаков М.М. Голденко Г.А. Методы оценка технической подготовленности высококвалифицированных футболистов: Методические рекомендации. - М., 1983.-21 с. 24 Рейшес Я.А. Харитонова Л.Г. Особенности физического развития v физической работоспособности юных футболистов 10-17 лет, различных типов телосложения // Сборник тезисов научной конференции. - Омск, 1990. - С. 15 25 Солопов Н. Герасименко А. Физиология футбола. - Волгоград 1998. – 95 с.. 26 Современная система спортивной подготовки/ Под редакцией Суслова Ф.П. Сыча В.Л. Шустина Б.Н. – М.: Изд-во «СААМ», 1995. – С. 124-136. 27 Суворов В.В. Методы регистрации соревновательной деятельности футболистов: Учебно-методическое пособие для студ. инст. физ.культ. Краснодар, 2000. - 45с. 28 Сучилин А.А. Использование показателей психомоторики в управлении подготовленности высококвалифицированных футболистов: Тез. Всерос. научн.- практ. конференции.- Краснодар, 1995. - С. 22-23. 29 Сучилин А.А. Теоретико-методологические основы подготовки резерва для профессионального футбола: Монография. - Волгоград: ВГ АФК, 1996.-237 с. 30 Тестирование детей / Составитель В. Богомолов – Изд. 3-е. – Ростов н/Д.: Феникс, 2005. – С. 163-179. 31 Фомин Н.А. Возрастные особенности физического воспитания - М.: Физкультура и спорт, 1972. – 144 с. 32 Футбол: Учебник для студентов институтов физической культуры / Под ред. В.Н. Казакова. - М.: Физкультура и спорт, 1976. – 279 с. 33 Футбол: Учебник для студентов институтов физической культуры: / Под ред. Полишкиса М.С. - М: Физкультура и спорт, 1999. – 264 с. 34 Харре Д. Учение о тренировке (пер. с нем.). - М.: Физкультура и спорт, 1971.-203 с. 35 Чесно Ж.Л. Дюрэ Ж. Футбол. Обучение базовой технике: пер. с франц.. – М.: СпортАкадемПресс, 2002. – 170 с. 36 Шамардин А.И. Методика развития и совершенствования двигательных (физических) качеств у юных футболистов: Учебное пособие. - Волгоград, 1995.-56 с. 37 Швыков И.А. Футбол в школе. – М. Тера-Спорт, Олимпия Пресс, 2002. – 144 с. 38 Шестаков М.М. Футбол: структура и критерии эффективности индивидуальной соревновательной деятельности игроков различных амплуа: Уч.-метод. пособие. – Краснодар, 1994. - 27с. 39 Шестаков М.М. Красюк Г. Методологическая основа учета индивидуальных особенностей игроков при планировании нагрузки. - Краснодар, 1995.-24 с. 40 Шутов Ю.И. Основы планирования тренировочных нагрузок в многолетней подготовке юных футболистов: Метод. разработка. - Набережные Челны, 2001.-18 с. жүктеу/скачать 487 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||