Дизайн факультеты
жүктеу/скачать 18,27 Kb.
|
Сөож 2
|
АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ. ӨНЕР, МӘДЕНИЕТ ЖӘНЕ СПОРТ ИНСТИТУТЫ. ДИЗАЙН ФАКУЛЬТЕТЫ. СОӨЖ Тақырыбы: Құндылықтар иерархиясы жасау Орындаған: Алипбаева Жанбота 2 курс Графикалық дизайн Тексерген:Садреймова А.Ж. Алматы 2023ж. Құндылықтар иерархиясы жасау Құндылық — белгілі бір заттың маңыздылығы, керектігі. Сырттай құндылық зат не құбылыстың қасиеті болып анықталады. Алайда оның маңыздылығы мен пайдалылығы табиғаттан, объекттің ішкі құрылымының әсерінен емес, адам болмысына енген, адам оған құштар не қажеттілік сезетін нақты қасиеттердің субъективті бағалануынан болады. Құндылықтар жүйесі адамның күнделікті қоғамдық не жеке тұрмыстық бағдарында, оның айналасындағы заттар мен құбылыстарға қарым-қатынасының орнауында орын алады. Мысалға, стақан сусын ішу құралы ретінде өз пайдалы қасиетін тұтынушы құндылығы ретінде, материалдық игілік ретінде көрсетеді. Еңбек өнімі және тауар айналымының заты ретінде, стақан экономикалық құндылық, бағалық ретінде болады. Егер стақан өнер заты болса, ол тағы да эстетикалық құндылық, көркемдікке ие болады. Иерархия- мәдениеттануда әр сатыда тұрған түрлі мәдениетті көрсететін теориялық бағыт. Бұл жүйе, теориялық бағыт бойынша, мәдениеттанушылар белгілі бір мәдениетті маңызды, құнды, болашақта дамуға бейім деп бағалайды. Екінші бір мәдениет құндылығы, маңызы жағынан төмендеу, өз құндылығын жоя бастаған деп бағаланады. Бұл көзқарасқа қарсы тқрар концепция — эгалитаризм (мәдениет тендігі Құндылықтар иерархиясының маңыздылығы мынада: өмірде өзіңіз үшін де, жақындарыңыз үшін де бақыт пен әл-ауқатқа көмектесетін нәрсеге басымдық беру маңызды. Бұл құндылықтардың реті өте талқыланады және анықтау қиын, өйткені қорытындыға келу процесс субъективті, өйткені ол жеке, топтық, білім беру, мәдени және әлеуметтік перспективаларға байланысты болады. Иерархияда көптеген құндылықтарға тапсырыс беруге болады, олар басқаларға рухани, интеллектуалдық, көркемдік, адамгершілік құндылықтар қатысатын маңыздылығын көрсетеді. Құндылықтар иерархиясы туралы түсінік Құндылықтар иерархиясы түсінігіне көбірек түсінік беру үшін иерархия дегеніміз не және құндылық дегеніміз не, оның табиғаты, ерекшеліктері, маңыздылығы мен адам өміріне әсері бойынша анықтау орынды. Иерархия - бір ортада маңыздылық шкаласы немесе маңыздылығы шкаласы орнатылған ұйымдасқан құрылым. Құн - бұл белгілі бір категорияға ие, адамға әсер ететін және оны шешуге немесе ақтауға болатын нәрсе. Құндылық адамның әрекет етудегі ұстанымдары мен сезімдеріне байланысты. Құндылықтардың иерархиясы адамнан өз құндылықтарының өте айқын және сүзілген жүйесі болуын талап етеді, өйткені олар жеке және әлеуметтік бағытқа жауапты. Бірақ бұл құндылықтар өзгермейді және өзгермейді дегенді білдірмейді. Құндылықтар өзгеруі мүмкін, мысалы, өмірдің ерте кезеңдерінде адам үшін ең маңызды болуы мүмкін құндылық кейінірек өзгеруі мүмкін; Ол әлеуметтік, жұмыс, мәдени және діни ортаға байланысты өзгеруі мүмкін. Құндылықтардың жеке сипаты бар, олардың әрқайсысы құндылықтар жүйесіндегі әлеуметтік көзқарасына сәйкес осы немесе басқа құндылыққа маңыздылық дәрежесін береді. Құндылықтар иерархиясының элементтері Құндылықтар иерархиясы бақытты және жақсы өмір сүру үшін маңызды Мәндер иерархиясы өте маңызды үш элементке байланысты болады: -Қажеттіліктеріне, қызығушылықтарына, ұмтылыстарына, дайындығына, жеке және әлеуметтік жағдайларына сәйкес құндылықтардың қайсысы маңызды екенін анықтайтын адам. -Екінші элемент -бұл жеке басымдылыққа байланысты батылдық қасиеттері. -Әсер ететін үшінші элемент -бұл адамның өмір сүретін жағдайы, өйткені ол құндылықтар иерархиясының позициясы мен қалауында шешуші болып табылады. Аксиология (грекше ... құндылық , ілім) «құндылық» категориясын зерттейтін философия саласы. Адам үшін аса маңызды заттар, құбылыстар, қасиеттер, жай күйлерді құндылықтар деп аталынады. Жеке адамның барлық құндылықтары белгілі бір денгейде иерархияланған: жеке адам үшін бірінің маңызы жоғарырақ болса, екіншісінің маңызы азырақ болады. Иерархияның басында адам өмірін айқындайтын бір немесе бірнеше базалық құндылықтар қатар болуы мүмкін. Құндылықтар иерархиясы жеке адам санасында мәңгілік тұрақтап қалмайды өмір ағыны барысында бір құндылықтар бірінші кезекке шықса, енді бірі екінші кезекке жылжиды, яғни құндылықтардың орны маңыздылғына байланысты ауысып тұрады. Қазір бүкіл әлем қиын уақытта өтіп жатқаны құпия емес. Дағдарыс құбылыстары өмірдің барлық салаларында: экономикалық, әлеуметтік, құндылық бағдарларында орын алады. Ежелгі ұрпақ оқиғалардың ықпалымен оңай өзгермейтін құндылықтарды белгілеп қойған. Жастар қоғамның құндылық жүйесін әлі де дамытатын бөлігі болып табылады және бұл жүйе айналада болып жатқан нәрсеге байланысты. Өз кезегінде, қазіргі заманғы жастардың өмірлік құндылықтары бірнеше жылда қандай елдерде және әлемде болатындығына байланысты болады. 18-20 жастағы адам, әдетте, негізгі құндылықтар жүйесін құрайды, яғни оның барлық шешімдеріне және әрекеттеріне әсер ететіндер. Болашақта жылдар өткеннен кейін іс жүзінде өзгеріссіз қалады және жетілген адамның санасында маңызды революция үлкен стресстің, өмірлік дағдарыстың әсерінен ғана мүмкін болады. жүктеу/скачать 18,27 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|