Дженбаева Қ. Б. г.ғ

Кредит саны: 3

Шифр – мамандық атауы: 5B020700 «Аударма ісі»
Факультет, кафедра: Шетел және орыс филологиясы факультеті, шетел филологиясы және аударма кафедрасы

Семей 2016
Алғысөз
1 ӘЗІРЛЕГЕН

Құрастырушы

Аты-жөні, тегі, қолы

2 КЕЛІСІЛДІ

2.1 Кафедра отырысында «________________________»

Хаттама «____» __________ 20__ жыл, № __.

Хаттама «____» __________ 20___ жыл, № __.

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде мақұлданды және баспаға ұсынылды

1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ

3 КУРС САЯСАТЫ

4 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ

5 ӘДЕБИЕТ ЖӘНЕ ИНТЕРНЕТ-РЕСУРСТАР

1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

Факультет, кафедра: Шетел және орыс филологиясы факультеті, шетел филологиясы және аударма кафедрасы

Байланыс ақпараты – тел.: 8 775 403 3696, e-mail: kurka.zhb.kz@mail.ru, № 1 оқу корпусы, кабинет 607.
1.2 Пәннің қысқаша мазмұны

Бұл пәннің оқу бағдарламасы келесі құжаттардың талаптары мен ұсыныстарын ескеріп құрастырылды:

• 
  Мемлекеттік жалпыға міндетті жоғарғы білім стандарты, ГОСО РК № 1080 , 20.08.2012ж
  
• 
  5В020700 “Аударма ісі” бойынша типтік оқу жоспары.
  

Курстың негізгі мақсаты - болашақ аудармашыны мәдениетаралық қатысымдағы субьекті ретінде кәсіби қызметінің басты факторларымен таныстыра отырып кәсіби негізделген компетенцияларды қалыптастыру.

Аудармашының кәсіби қызметінің негіздеріне үйрету прагматикалық кәсіби мәнге не және оқытудың интерактивті замануи әдістерін, атап айтсақ, оқу үрдісінде жобалық жұмыс, кейс тапсырмаларды шешу, гобалды симуляция әдісі, компьютерлік технологиялары оқу барысында пайдалануы қалыптастырады. Кредиттік технологияның талаптарына сай студенттердің кәсіби білімі мен білліктілігін және дағдысын ары қарай дамытуға бағытталған студенттің өзіндік жұмысында қамтылады.

Аудармашы тұлғасының негізгі құрамдас бөліктері арқылы іске асатын мәселелерді, басты аудармашылық үрдіс ретінде антропоцентристік көзқарас тұрғысынан қарастыру курстың басты әдістемелік негізі табылады.

4. 
   Пәнді оқытудың міндеттері
   

- Студенттерді аудармашы қызметінің негізгі ұғымдары мен болашақ маманының ерекшеліктерімен таныстыру;

- Аудармашылар мен аудармаға тапсырыс берушілер көзқарасы тұрғысынан аудармашы мамандығы туралы басты мағлұмат қалыптастыру.

- Аталмыш курс шеңберінде студенттердің өз бетінше ізденушілік-зерттеу қабілеттерін дамыту.

- «Аудармашының кәсіби қызметінің негіздері»курсын оқып аяқтағаннан кейін студент:

-аударманың қазіргі қоғам мен мәдениетаралық қатысым жүйесіндегі орны ;

- мамандықтың негізгі тұжырымдарын, аударма түрлерінжәне аудармашы мамандығының бағыттарын;

-аударма жасаудың заманауи техникалық құралдары;

-ірі аударма ұйымдар мен аудармашылар одақтардың қызметі мен ерекшеліктері туралы білуі қажет және т.б.
1.5 Құзыреті (оқыту нәтижелері)

Пәнді оқыту нәтижесінде студент білу керек:

-студент аудармашы қызметін ұйымдастыра алуы;

-өзін-өзі жетілдіретін түрлі оқу стильдерін пайдалана алуы;

-әр түрлі әлеуметтік топтардың өкілдерімен қарым-қатынас жасай алуы;

- аударма үрдісі барысында түрлі компьютерлік бағдарламаларды пайдалана алуы;

орындай алу:

-тәжірибеде теориялық білімді пайдалана алуы қажет және т.б. келесі кәсіби құзіреттерді меңгеруі тиіс:

-тілдердің әлеуметтік және зтномәдени ерекшеліктеріне байланысты туындайтын мәдениетаралық қабат пен олардың мағыналық алшақтығының лингвомәдени ерекшеліктерін меңгеру;

-түрлі анықтамалық әдебиеттермен жұмыс жасай алу(электронды аудармашылар, энциклопедия және т.б.)

-аударманың сәйкестігін сақтай отырып, кәсіби-аударма әрекетіндегі аударма түрлерін халықаралық деңгейде меңгеру;

дағдысының болуы:

-қарым–қатынастың прагмақатысымдымдық старатегиясын және ауызша және жазбаша іскерлік қатынастағы аударманы жүзеге асыра алу;

-аударма ісін ұйымдастыра алу, мәдениетаралық байланыстар жағдаяттарына талдау және мониторинг жасай алу;

-мәдениетаралық қатысым жағдаятында аударма жасау тұрғысынан шешім қабылдай алу;

-аударма этикетінің нормаларын сақтау;

-аудамашылардың кәсіби бірлестіктерімен байланыс орнату және т.б.

Базалық шете тілі B2; Оқытылатын тіл теориясының негіздері; Екінші шет тілі.

Студенттер алған білімін келесі пәндерді оқу арқылы қолдана алады: Ауызша және жазбаша аударма практикасы; Аударма теориясы.

1.8 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме

2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ

2.1 1-2 аралық білімді бақылау тапсырмалары

№1 аралық бақылауға кіретін тақырыптар

Аудармашы түрлі мәдениет және тіл өкілдері арасындағы делдал ретінде.

Аудармашы мамандығы туралы мағлұмат.

Аудармашы қызметінің әдістері, қағидалары, тәсілдері.

Аудармашы көзқарасы тұрғысынан ішкі мағлұмат (кәсіби абырой, сенімділік, сүйсінушілік, мамандықтың беделін нығайту).

Тапсырыс берушінің аудармашы мамандығы жайлы сыртқы көзқарасы (аударма мен аудармашыға сенімділік,мәмілелер).

Тілі оқытылатын елдегі және Қазақстандағы аудармашылық қызмет.

Аударманың алуан түрлері.

Аударма мақсаты.

Аударма табиғаты.

Аударманың негізгі категориялары.

Жазбаша аударма.

Ауызша ізбе-із және ілеспе аударма.

Аудармашыға тән тұлғалық және кәсіби қасиеттер.

Компетенциялар мен субкомпетенциялар аудармашылық қызметті іске асырудың негізі ретінде.

Еуропалық және ұлттық білім жүйелеріндегі аудармашының компетенциялары. Аудармашының кәсіби этикасы.

Аудармашының вербалды және вербалды емес іс-әрекетінің негізгі ережелері. Аудармашының іскерлік коммуникация мәдениеті.

Аудармашы қызметіндегі ақпараттық-телекоммуникациялық технологиялар.

Аудармашы еңбегінің эргономикасы.

Жұмыс орнының жайлылығы.

Қауіпсіз кмпьютер. Күйзеліс және релаксация. Өндірісте денсаулықты сақтау.

Аударма үрдісін автоматтандыру.

Аударма үрдісін бағдарламалармен қамтамасыз ету.

Машинамен аударудың тиімділігі және кемшіліктері.жинақтап аудару технологиясы (translation memory).

Электронды ақпараттық қорлар (сөздіктер мен анықтамалар, энциклопедиялар, форумдар және порталдар).

№2 аралық бақылауға кіретін тақырыптар

Аудармашыны дайындаудың психофизиологиялық ерекшеліктері.

Аударма интелектуалды қызмет ретінде.

Жады, ақпаратты қабылдау стилі, аудармашының интуициясы, ақпарат алу және өңдеу қабілеті; тілдік әрекет аударма тезаурусы, аудармашының білімі.

Аудармашы қызметін стандарттау.

Қазақстандағы және шет елдердегі аудармашылардың нормативтік құжаттары. Аудармашының кәсіби міндеттері.

Аудармашылық келісім шарт (контракт).

Аудармашыларды сертификаттау.

Аудармашы біліктілігі және мәртебесі.

Аудармадағы авторлық құқық.

Аударма өндіріс ретінде.

Аударма нарығы.

Аудармашылық қызметтің жаһандануы.

Аударма компаниялары көрсететін негізгі және қосымша қызметтер.

Жекеменшік аударма бизнесін ұйымдастыру.

Аударма сапасы.

Аударма мақсаты мен сапасы.

Сөзбе-сөз, барабар, еркін аударма.

Аударма сапасы мен оған деген жауапкершілік.

Аударма сапасын басқару.

3 курс САЯСАТЫ

OOӨЖ өтiлген теориялық материалдарды жүйеге келтiру, және тақырыптарды бекiту үшiн практикалық тапсырмаларды орындау.

Студенттер өздiк жұмысына келесi тақырыптар бойынша дайындық жүргiзедi:

1. Тілі оқытылатын елдегі және Қазақстан Республикасындағы аударма нарығын зерттеу.

2. Аудармашы қызметіндегі инновациялық технологиялар.

3. Жас аудармашыға нұсқау.

4. Аудармашыларға арналған ресурстық сайттарды салғастырмалы түрде зерттеу.

5. Қазақстандағы аудармашы қызметіне қатысты нормативтік басқару құжаттар.

6. Үздік аудармашының портреті.

7. Әлем және Қазақстанның ең үздік аудармашылары.

Бақылау тапсырмалары орындалуға міндетті және уақытылы тапсырылуы тиіс. Кешіктіріліп орындалған жұмыс автоматты түрде төмен бағаланады.

Аралық аттестациясының қорытындысы студенттің сабаққа қатысуы, белгіленген мерзімде өздік жұмыстарын орындауы, сабақ барысындағы ауызша немесе жазбаша жауаптары, сонымен қатар аралық бақылау нәтижесі ескере отырып қойылады.

Аралық аттестация қорытындысы студенттің сабаққа қатысу, өзіндік жұмысты уақытылы орындауына, сабақ кезіндегі ауызша және жазбаша түрдегі жауабына және аталған аралық бақылаудың нәтижесіне байланысты шығарылады.

Егер студент белгіленген мерзімде сәйкес келетін мекеменің растайтын құжатымен денсаулық жағдайына немесе басқа да дәлелді себептермен сабақ босатып, аралық бақылауды тапсыра алмаған жағдайда, студент аралық бақылауды индивидуалды түрде тапсыруға құқылы.

Кез-келген көшіру немесе плагиат (дайын тапсырмаларды көшіру, қолдану және басқа студенттің тапсырманы орындауы) жазасы аудиториядан шығару немесе бағасын «қанағаттанарлықсыз» деп тану түрінде болады.

Сабақ жүру барысында ұялы телефондар өшіріледі.

4 Бағалау саясаты

Басқа кредиттерден тәуелсіз әр пәнге бір академиялық кезең үшін 600 балл бөлінеді (1-7 апта – 270 балл және 30 балл сабаққа қатысқаны үшін, 8-15 апта – 270 балл және 30 балл сабаққа қатысқаны үшін).

Оқытушы баллды бөлу бойынша мәліметтерді электронды журналға енгізеді.

Білім алушы пән бойынша емтиханға кіруге егер оның пәннің пререквизиті болып табылатын семестрде жинаған жиынтық рейтингтік баллы 300-ден-600 баллды құраса және пән бойынша академиялық қарызы болмаған жағадайда ғана рұқсат етіледі.

Білім алушы пән бойынша емтиханға егер, семестрде жинаған жиынтық рейтингтік баллы 300-ден-600 баллды құраса және пәннің пререквизиті болып табылатын пән бойынша академиялық қарызы болмаған жағадайда ғана кіруіне рұқсат етіледі.

Пән бойынша емтихан бағасы ең жоғарғы оқу үлгерімі көрсеткіштері бойынша анықталады: қорытынды аттестация (60%), емтихан (40%), барлығы 100%. құрайды.

Пән бойынша білім алушылардың білім сапасын бағалау шкала бойынша анықталады (4-кесте).

5 ӘДЕБИЕТ ЖӘНЕ ИНТЕРНЕТ-РЕСУРСТАР

5.1.1 Gouadec D. Translation as a profession – Amsterdam/Philadelphia. – 2007.

5.1..2 Robinson D. Becoming a Translator. An Introduction to the Theory and Practice of Translation. – Second edition. – Routledge 2003.

5.1.3.Roger C. Translation as a profession. – 2000.

5.1.4 Алексеева И.О. Профессиональный тренинг переводчика: Учебное пособие. – СПб.: Перспектива, Издательство «Союз». – 2008. – 288 с.

5. 
   Робинсон Д. Как стать переводчиком: введение в теорию и практику перевода. - М., 2005.
   

7. 
   Семенова М.Ю. Основы перевода текста:учебник. – Ростов н/Д:Феникс, 2009. – 344с.
   
8. 
   Соловьева А. Профессиональный перевод с помощью компьютера. – СПб.: Питер, 2008. – 160 с.
   
9. 
   Ә.С.Тарақов. Аудармашының кәсіби қызметінің негіздері. Алматы.Издательсво КазНУ. 2013 ж.- 420 б.
   
10. 
    Шереминская Л.Г. Настольная книга переводчика. – Ростов н/Д: Феникс, 2008. – 252 с.
    

2. 
   Қосымша әдебиет
   

1. 
   Hatim B., Mason. The translator as communicator. – Routledge, 1997.
   
2. 
   Samuelsson-Brown G. A practical guide for translators. Multilingual matters – 1998.
   

3. 
   Загидуллин Р.З. Теоретические и методологические основы переводческого тезаруса. – Бишкек, 1993.
   
4. 
   Кунанбаева С.С. Теория и практика современного иноязычного образования, Алматы, 2010 – 344 с.
   
5. 
   Латышев Л.К., Семенов А.Л. Перевод: теория, практика и методика преподавания. – М., 2003
   
6. 
   Миньяр-Белоручев Р.К. Как стать переводчиком? – М.1999.
   
7. 
   Мирам Г. Профессия: переводчик. – Киев. 2000.
   
8. 
   Мирам Г. Гон А. Профессиональный пеервод. – Киев 2003.
   
9. 
   Суховершина Ю., Тихомирова Е., Скоромная Ю. Тренинг коммуникативной компетенции. – М., 2006.
   
10. 
    Чужакин А. Мир перевода -2 - М.2000
    
11. 
    Чужакин А., Палажченко П. Мир перевода. – М.2000
    

5.3 Интернет-ресурстар

5.3.2. www.perevodchic.com