Э. А. Абдыкеримова информатиканың теориялық негіздері
жүктеу/скачать 476,55 Kb.
|
Э.А.Абдыкеримова.ИНФОРМАТИКАНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
Позициялық санау жҥйесіПозициялық санау жҥйесінде цифрдың мәні оның сандағы орнымен анықталады: бірдей таңба әр тҥрлі мән қабылдайды. Мысалы, 222 санында оң жақтағы бірінші цифр екі бірлікті, оған кӛрші - екі ондықты, ал сол жақтағысы - екі жҥздікті білдіреді. Кез келген позициялық санау жҥйесі негізімен сипатталады. Позициялы санау жҥйесінің q негізі (базисі) - берілген жҥйеде санды бейнелеуде қолданылатын таңбалар немесе символдардың саны. Позициялы жҥйенің шексіз кӛп жиыны болуы мҥмкін, себебі, негізі ретінде кез келген санды алып жаңа жҥйе қҧруға болады. Мысалы, келесі таңбалардың (цифрлардың): 0, 1, ..., 9, А, В, С, D, E, F (А, ..., F-тардың орнына кез келген басқа символдарды жазуға болады, мысалы, 1,2,...,5 ). Позициялық санау жҥйесі ҥшін келесі теңдікті жазуға болады: i n i q A a qi i m (5.3)
немесе A a qn ... a q1 a q0 a q1 ... a qm , мҧндағы Аq - негізі q болатын q n 1 0 1 m санау жҥйесінде жазылған кез-келген сан; п + 1, т - бҥтін және бӛлшек разрядтардың саны. Санның позициялы санау жҥйесінде рі разрядының салмағы, тӛмендегі қатынаспен ӛрнектеледі: pi qi / q0 qi , (5.4) мҧндағы і - оңнан солға есептегендегі разряд нӛмірі. Егер разрядтың салмағы рі = 10k болса, онда келесі жоғарғы разрядтың салмағы pі+1 = 10k+1 кӛрші кіші разряд салмағы - pі-1 = 10k-1. Разрядтардың арасындағы мҧндай ӛзара байланыс олардың арасындағы ақпараттарды беру мҥмкіндігіне алып келеді. жүктеу/скачать 476,55 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|