Э. М. Мурзаев былай деп жазған: Қазіргі әлемді географиялық атауларсыз елестету мүмкін емес. Пошта, телеграф, темір жолдар өз қызметтерін тоқтатады, үшақ- тар әуежайда, кемелер аты жоқ кеме токтайтын жерлерде түры



бет57/79
Дата12.06.2023
өлшемі0,76 Mb.
#178676
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   79
Байланысты:
treatise53019 (1)

бөлімнің әдебиеті:

Болотов В.И. К вопросу о значении имен собственных // Восточнославянская ономастика. М.: Наука, 1972. 333- 346 сс.
Бондалетов В.Д. Русская ономастика. М.: Просвещение, 1983.
Дмитриева Л.М. Онтологическое и ментальное бытие топонимической системы (на материале русской топонимии Алтая). Барнаул, 2002. 156-159 сс.
Керимбаев Е.А. Казахская ономастика в этнокуль­турном, номинативном и функциональном аспектах. Ал­маты, 1995. 131-132 сс.
1 по


II тарау. Ономастиканың теориялық мәселелері



Молчанова О. Т. Роль этнопсихологии при выборе оно­масиологических признаков мотивации в процессе имено­вания объектов среды обитания // Studia z Filologii Polskiej i Slowianskiej. Warszawa, 1998.
Суперанская А.В. Общая теория имени собственного. М.: Наука, 1973. 138-148, 276-284 сс.
Супрун В. И. Ономастическое поле русского языка и его художественно-эстетический потенциал Волгоград, 2000.
Суперанская А.В., Сталтмане Э.В., Подольская Н.В., Теория и методика ономастических исследований. М.: Наука, 1986.
Топоров В.Н. О палийской топономастике // Топонимика Востока. М.: Наука, 1969. 31-50 сс.
Маңызды моселелер мен сүрақтар, тапсырмалар:

  1. Ономастикалық кеңістік дегеніміз не? Ономастикалық кеңістік қүрамындағы компоненттерді атаңыз.

  2. Үлттық ономастикалық кеңістік, жеке ономастикалық кеңістік туралы айтуға бола ма? Дәлелдеңіз.

  3. Ономастикалық шекті бөлудің критерийлері қандай?

  4. Ономастикалық кеңістік пен ономастикалық тек ту­ралы айтқанда қандай қиындықтар туындайды?

  5. Келесі шектерге түсініктеме беріп көріңіз: атау беру (номинативтік), ассоциативті, қүрылымды-семантикалық, функционалды-семантикалық, когнитивті-семантикалық.

  6. Жалқы есімдердің кез келген түрінің шегін анықта- ңыз. Оны кесте түрінде беріңіз.

  7. Әлем бейнесі, тілдік әлем бейнесі, үлттық әлем бейнесі үғымдарын қалай түсінесіз?

  8. Ономастикалык әлем бейнесі деген үғым нені білдіреді және оны тілдік әлем бейнесінің фрагменті деп неге айтады?

  9. Зерттеушілердің төменде берілген топоним және антропоним жүйелігі туралы айткан пікірлерді талдап, олардың қалай байқалатынын айтыңыз:


Ономастика: зерттеу мәселелері



а)Ономастикалык, кеңістіктегі эр облыс аталмыш объектілерге сэйкес топонимия, антропонимия, мифонимия, зоонимия, хрематонимия, астронимия т.б. деп аталады. Эр іиекке кіретін атаулар параметрлік қатар бойынша басқалармен байланысқан жүйені (жүйелер кеиіенін) білдіреді: территория, кезең, тақы- рып т.б.
Әр іиекті қүрайтын (мысалы, қазіргі агыліиындар фа- милиясы немесе XVIII г. орыстардың фамилиясы т.б.) жалқы есімдер жүйелі болып келеді. Жақын жатқан ай­мак,, дәуірдегі атаулар бір-біріне оңай отеді... әр жүйеліктерге тән ерекіие лексикасы және жалқы есімдері арнайы таңдалады “топонимдік жүйе - бүл терри- торияга қатысты топонегіз, топоформант жиынтыгы, сонымен қатар бір-бірімен байланыстыру тәсілдері мен нақты топонимдік қүрылымдарын қабылдау ерекшеліктерГ [А.В. Суперанская, 1973, 1985];
ә) ^Топонимдік жүйе дегеніміз - өзара тәуелділігімен қалыптасу және сөзжасамдық жалпы үрдістері байқа- латын тарихи жэне география түргысынан шектелген нақты территория топонимдерінің жиынтыгы... Топонимдік жүйе территорияга қатысты және оның қүрылымы, топонимдердің өзара байланысы жеке территорияда байқалады. Топонимдер жүйеге іиыгу тегі бойынша емес, бір үлттық ортадагы географиялық объектілердің белгілі қызметін атқаруіиы негізінде жи- нақталады. Аталмыш мекеннің географиялық реалийін этнос атау ретінде қолданатын әр тілді топонимдер заңды түрде үлттық топонимдік жүйеге енгізіледГ [И.А. Воробьева, 1983];
б) Топонимдік жүйенің параметрлері келесі: I) жүйенің экстралингвистикалық іиегі бар, қызмет аясы да шектеулі, аталмыш объектілердіц нақты тарихи территориялық және іиаруашылық жалпылық тән; 2) жүйе элементтерінің жекелігі, әр атаудың бір магы-




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   79




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет