Эквивалент. Эквивалент заңы.
30 сабақ
Сабақтың мақсаты: Эквивалент, эквиваленттік фактор. Эквивалент саны. Эквиваленттің зат мөлшері; эквиваленттің молярлық массасы ұғымдарымен танысып, есептей білу
Элементтің химиялық эквиваленті дегеніміз сутек атомдарының 1 молімен қосылатын немесе осы мөлшерін қосылыстан ығыстыратын мөлшерін айтады.
Эквиваленттік масса дегеніміз заттың 1 эквивалентінің г/моль мен алынған массасы
Эквиваленттік масса (Э) атомдардың мольдік массасымен (А) элементтік валенттілігінің (В) арасындағы байланыспен анықталады.
егер - - - - - элементтің валенттігі ауыспалы болса, химиялық эквиваленті де өзгереді.
Қосылыстың эквиваленті дегеніміз оның сутектің 1 эквивалентімен немесе басқа заттың 1 эквивалентімен әрекеттесетін мөлшері.
Мысалы: кальцийдің 1 эквивалентімен (20г) күкірт қышқылының 49 грамы әрекеттеседі. Бұл массалық мөлшерлер өзара эквивалентті.
Мұның мәнісі: заттар қалдықсыз әрекеттесу үшін олардың эквивалетті мөлшерін алу керек.
Сутек атомның 1г/молі натрийдің 23г/молімен, ал 2г/молі - - - - -- - - 40г/молімен әрекеттеседі.
Заттардың өз ара әрекеттесетін мөлшері олардың химиялық эквиваленттеріне тура пропорционал – ол эквивалент заңы деп аталады.
Заттың Х эквивалентінің молярлы концентрациясы С(1экв (Х) немесе Сн 1 литр ерітіндіде заттың қанша моль эквиваленті бар екендігін көрсетеді (моль/л)
пэкв – заттың эквивалент мөлшері
fэкв (Х)– эквивален-тік фактор
Эквиваленттік фактор дегеніміз берілген реакциядағы заттың эквиваленті болып табылатын Х – бөлшегінің үлесіне тең болатын сан.
Практикада “эквиваленттік фактордың” орнына эквивалент санын қолданған жеңіл. Олар бір – біріне кері шамалар.
үшін
үшін
үшін
үшін
Есеп №1. Сілтімен әрекеттескен күкірт қышқылының эквивалентін, эквиваленттік факторын, эквиваленттік санын, моляр массасын, моляр көлемін, зат мөлшерін моляр концентрациясын анықта:
1) H2SO4 – бөлшек, fэкв (H2SO4), Э (H2SO4)
Достарыңызбен бөлісу: |