Әдістемелік нұсқау Ф СО ПГУ 7.18.2/05
формасы
Қазақстан Республикасының білім және ғылым Министрігі
С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Шетел филологиясы кафедрасы
050119 «Шет тілі: екі шет тілі» мамандығы бойынша
оқитын студенттер үшін
«Теориялық грамматикасы» пәні бойынша тәжірибелік жұмыстары арналған
ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Павлодар
Әдістемелік нұсқаның бекітілу беті ФСО ПГУ 7.18.1/05
формасы
БЕКІТЕМІН
Филология, журналистика және өнер факультетінің деканы
___________Сарбалаев Ж.Т.
«___» ___________200_г.
Құрастырған: ф.ғ.к., доцент ___________________Нурсетова Х.Х.
Шетел филологиясы кафедрасы
Тәжірибелік сабақтарға
әдістемелік нұсқау
«Теориялық грамматикасы» пәні бойынша
Кегль 14,
буквы строчные, кроме первой прописной
050119 «Шет тілі: екі шет тілі» мамандығы бойынша оқитын студенттер үшін
Кафедраның мәжілісінде ұсынылған
200 ж. «___»____________ №_____. хаттама
Кафедра меңгерушісі ____________________________ Каирбаева А.К.
Филология, журналистика және өнер факультетінің әдістемелік кеңесінде мақұлданған
200 ж. «_____»______________№____ хаттама
ӘК төрайымы_________________________ Жуманкулова Е.Н.
1. Пәннің мақсаты мен міндеттері
1.1 Курстың мақсаты
Курстың мақсаты – шетел тілінің грамматикалық құрылысының аса маңызды заңдылықтарын көрсету, студенттерді грамматикалық құбылыстардың негізгі аспектілерімен, атап айтқанда, грамматиканың негізгі екі саласы – морфология мен синтаксиспен таныстыру. Курстың басты тақырыптары мен тараулары теориялық мәселелерді жүйелі түрде баяндайдан олардың тілдің өз қызметін атқарудағы прагматикалық құндылығымен таныстыруға қарай бірізділікпен көрсетіледі.
1.2 Курстың міндеттері:
студенттердің тілдің түрлік-мағыналық құрылымы және грамматикалық бірліктердің сөйлеуде қызмет атқаруы туралы түсінігін қалыптастыру;
тіл жүйесінің қазіргі кездегі даму үрдістері туралы ағымдық ғылыми ақпаратты өз бетімен өз бетімен өңдей білу жөніндегі іскерлігін дамыту;
студенттердің теориялық жинақтаулар мен өз бетімен корытыңдылар жасау қабилетін дамыту;
теориялық материалды берудің педагогикалық дағдыларын дамыту.
Теориялық грамматикалық мамандарды даярлаудағы рөлі мен маңызы мынада: бұл пәнді оқу нәтижесінде алған білімдері, іскеріліктері мен дағдылары шетел тілі мұғаліміне грамматикалық құбылыстарды терең түсінуге және осы құбылыстарды өз оқушыларына жоғары кәсібі деңгейде түсіндіруге мүмкіндік береді.
1.3 Курстың оқу нәтижесінде студент білуі керек:
теориялық грамматиканың тарихи даму кезеңдері және қазіргі заманғы жай-күйі;
теориялық грамматиканың заңдары мен заңдылықтары, оның ұғымдық аппараты жіне негізгі грамматикалық категориялары;
қазіргі заманғы ғылыми-теориялық көзқарастар;
Қазақстан ғалымдарының теориялық грамматиканың дамуына қосқан үлесі;
грамматикалық талдау мен сипаттаудың негізгі әдістері, грамматикалық құбылыстарды сипаттауда қызметтік тәсілдің қалай қолданылатын
оқытылатын тілдің грамматикалық мөлшерін.
1.4 «Теориялык грамматикасы» курсын меңгеру арқылы студент:
ғылыми және анықтамалық әдебиеті пайдалана білуге;
әр алуан теорияларды және сын көзімен түсіне білуге;
сөздерді өз бетімен морфологиялық тұрғыдан талдай білуге, фразалары мағыналық-құрылымдық тұрғыдан талдай білуге, сөйлемдерді оларды мүшелеудің негізгі төрт үлгісі негізінде талдай білуге, мәтінге грамматикалық талдау жасай білуге;
ғылыми терминологияны іскерлікпен пайдалана білуге;
әр алуан көзқарастардың қисындылығын немесе қисынсыздығын дәйекті түрде дәлелдей білуге;
оқыту барысында шетел тілі құбылыстарын игерудің қиындығын анықтау үшін оларды ана тілінің фактілерімен салыстыра білуге;
тілдің грамматикалық құбылыстарын өз бетімен зерттей, түсіндіре білуге, өз көзқарасын дәйектер арқылы дәлелдей білуге.
2. Шетел тілінің теориялық грамматикасын оқудың алдында өтетін пәндер тізімі:
Тіл біліміне кіріспе;
Шетел тілін оқытудың қазіргі кездегі әдістемесі;
Негізгі базалық шетел тілі;
Арнайы мақсаттарға қажетті шетел тілі.
Шектес пәндер тізімі және олардың теориялық грамматикамен өзара байланасы:
оқытылатын тілдің теориялық фонетикасы;
оқытылатын тілдің лексикологиясы;
стилистика:
оқытылатын тілдің тарихы;
академиялық қажетті арналған шетел тілі.
3. Аудитория сабақтарының мазмұны
3.1 Тәжірибелік сабақтардың мазмұны
Сабақ 1
|
Кіріспе. Лингвистикалық пән ретіндегі теориялық грамматиканың нысаны. Пәннің мазмұны, оның мақсаттары және міндеттері. Грамматиканың екі саласы: морфология және синтаксис. Негізгі грамматикалық ұғымдар. Грамматикалық категория, граматикалық түр және грамматикалық мағына.
|
Сабақ 2
|
Морфология. Сөздің морфемалық құрылымы. Сөз таптарын ажыратуға байланысты мәселелер. Сөздерді сөз таптарына қарай топтастыра жіктеудің негізгі тәсілдері.
|
Сабақ 3
|
Зат есімдердің грамматикалық қасиеттері. Септік, сан категориясы мәселелерінің тарихы.
|
Сабақ 4
|
Етістік. Етістктің әр алуан кластық тармақтары. Етістіктің морфологиялық-синтаксистік сипаттамасы. Етістіктің грамматикалық категорияларының мәселелері мен тарихы.
|
Сабақ 5
|
Сын есім. Семантикалық, морфологиялық және синтаксистік ерекшеліктері.
|
Сабақ 6
|
Үстеу. Семантикалық, морфологиялық және синтаксистік ерекшеліктері.
|
Сабақ 7
|
Синтаксис. Синтаксистің пәні негізгі синтаксистік ұғымдар.
|
Сабақ 8
|
Фразеология мәселелері. Осы мәселеге байланысты материалға шолу. Сөз тіркестерін негізгі құрамдық бөліктеріне және құрылымына қарай топтастыра жіктеу мәселесі.
|
Сабақ 9
|
Сөйлемге анықтама беру мәселесі, оны топтастыра жіктеу. Сөйлемнің құрылымдық типтері. Сөйлемнің қарым-қатынастық типтері.
|
Сабақ 10
|
Сөйлемді лингвистикалық ьалдау әдістері. Сөйлемнің үлгілерію Сөйлем мүшелерінің дәстүрлі үлгісі. Жай және құрмалас сөйлемнің белсенді түрде мүшеленуі.
|
Сабақ 11
|
Құрмалас сөйлем. Топтастыра жіктеу мәселелері. Қолданбалықлық тапсырмаларды орындау.
|
Сабақ 12
|
Мәтін.
|
4. Әдебиеттер
Бархударов Л.С. Штеллинг Д.А. Грамматика английского языка. М: 1973.
Блох М.Я. Семенова Т.Н. Тимофеева С.В. Практикум по теоретической грамматике английского языка. М., 2004
Вейхман Г.А. Новое в современной английской грамматике. М., 2002
Иванова И.П. Бурлакова В.В. Поцепцов Г.Г. Теоретическая грамматика современного английского языка. М., 1981.
Слюсарева Н.А. Проблемы функционального синтаксиса. М., 1981
Смирнитский А.И. Морфология английского языка. М., 1959
Blokh M.Y. A course of theoretical grammar. M., 2000
Ilyish B. The structure of modern English. Leningrad. 1971
Collins C. English Grammar. – Harper Collins Publisher. 1955
V.J. Cook, M. Newson. Chomsky’s universal Grammar
Iofic L.L. Chakhoyan I.P., Pospepolova A.G. Readings in the theory of English grammar. L., 1981
Khaimovich B.B., Rogovskaya B.I. A Course of English Grammar. M., 1967
Leech G.Svartvik J.A. Communicative Grammar of English. Longman. London. 1994
M.A.K. Halliday, Hasan R. Language, context and text: aspects of language in a social semiotic perspective. Oxford University Press. 1991
Michael Swan. Practical English usage. Oxford, 2004.
Достарыңызбен бөлісу: |