Сабақтың тақырыбы: Өзендер Мақсаты

№54 мектеп-лицей

2016 жыл

Сыныбы: 6 «в»

Мерзімі: 21.01.2016 жыл
Сабақтың тақырыбы: Өзендер
Мақсаты:

Өзендер алабы, жүйесі, қоректенуі мен шаруашылықтағы маңызын гидросфера туралы білімін кеңейту.

Өзендердің табиғаттағы және шаруашылықтағы маңызына баға бере білуін , шығармашылығын және картамен жұмыс істеу дағдыларын дамыту.

Оқушының өз бетімен жұмыстануға, ойын еркін жеткізе білуге, жаңа ұғымдарды меңгерте отырып , ой-тұжырым жасауға жетелеу,оларды түсіне білуге, өмірде пайдалана білуге үйрету

2. Картадан ірі өзендерді көрсете алуы

3. Қосымша ақпараттармен, оқулықпен жұмыс істей білуі

Сабақтың әдісі: баяндау, сұрақ-жауап, ой қозғау, түсіндіру

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Пәнаралық байланыс: тарих, қазақ әдебиеті

Көрнекілігі: интерактивті тақта, слайдтар, карта, глобус, плакат

Сабақ жоспары:

Ұйымдастыру кезеңі

Үй тапсырмасы

Бұл не? Ол кім?

Бейнесіне қарап тап

Әуен

Жаңа сабақ

Сабақты қорытындылау

Кім жылдам?

Географиялық диктант

Уйге тапсырма

Бағалау

І. Ұйымдастыру кезеңі

а) оқушылармен сәлемдесу, түгелдеу;

ә) сынып тазалығына мән беру;

б) оқушыларды түрлі түсті қағаздар қиындылары арқылы 5 топқа бөлу. Топ басшыларын сайлап алу

в) назарларын сабаққа аудару.

г) Оқушылар қаламдарын ортаға қояды, мұғалім қай оқушының қаламын таңдаса сол сұраққа жауап береді.

Балалар үйге қандай тапсырма берілді?

Жаңа тақырыпты ашу алу мақсатында оқушыларға жұмбақ жасырылады.

Туған жердің белбеуі,

Шұбатылып қалыпты.

Керемет-ау кернеуі,

Тасты тесіп жарыпты. ( Өзен)

а) Ауызша баяндау;

ә) Картаменжұмыс

б) Оқулықпенжұмыс

в) Дәптерменжұмыс (конспект)

Ой қозғау стратегиясы.

Қазақстанда қандай өзендер кездеседі? Өз жерлеріңде қандай өзен бар?

Өзен дегеніміз – табиғи жолмен жасалған арна арқылы ағатын су. Біздің ғаламшарымызда миллионнан астам өзендер бар болса, ал Қазақстанда 85 мың өзен бар.

Бастау – өзеннің басталар жерін айтады. Әдетте өзендер басын таулардан алып көл, теңіз, мұхиттарға құяды. Өзеннің басталар жерінен құяр жеріне дейінгі аралықты өзен алабы деп атайды.

Өзенаңғары – өзен алқабындағы, ұдайы ағып жатқан судың әсерінен төмен түскен жері.

Өзенніңжайылмасы – өзеннің толысып, тасу кезеңінде жағалауларын екі жағынада уақытша жиналатын сулы алап.

Саға – өзеннің теңізге немесе көлге, мұхитқа барып құятын жерін айтады. Өзеннің екі саласы бар:Оң, сол.

Өзендер:Тау өзені, жазық өзені

Мысалы, Шу өзенін ІлиясЖансүгіров былай деп сипаттайды:

Шу әне, тауды тарпып, шыққан тулап,

Ойнақтап, ырғи, жосып таудан тулап.

Асқардың ақтарылған ағы емеспе,

Қарқ болған қырғыз-қазақ суын сулап.

Өзен жүйесінің бөліктері: 1- арна; 2-бастау; 3- атырау; 4- сала ;5- саға; 6-суайырық .

Адамдар үшін өзендердің шаруашылықтағы маңызы өте зор. Ерте замандардағы өркениеттің өзі Ніл, Тигр, Евфрат, Ганг, Хуанхэ, Янцзы өзендері бойында дамығандығы тарихтан белгілі. Құлап аққан өзен суынан электр қуатын өндіреді. Өзен кемелері жолаушымен жүк тасымалдайды. Өзен суын фабрикалар мен зауыттар көп пайдаланады.

Ең - ұзын өзендерге тоқталу

«Ең ерекше»

Ніл – дүние жүзіндегі ең ұзын өзен.(6671 км).Африка материгінде орналасқан.

Амазонка – дүние жүзіндегі ең суы мол өзен.Оңтүстік Америкада орналасқан.

Конго – экваторсызығын екі рет кесіп өтетін өзен.Африкада орналасқан.

Ертіс – Қазақстандағы ең ірі өзен.

Ү. Жаңа сабақты бекіту.

Кім жылдам?

Өзен дегеніміз не?

Өзендеркартада қалай белгіленеді?

Өзеннің құятын жерін не деп атайды?

Дүние жүзінде қанша өзен бар?

Елордамыз қай өзеннің бойында орналасқан?

Өзеннің жайылмасы деген не?

Өзеннің неше саласы болады?

Біздің облысымыздан қандай өзен ағып өтеді?

Өзеннің шаруашылықтағы маңызы қандай?

1. 
   Өзеннің ағып шығатын жері…….
   
2. 
   Салалар ….. бөлінеді.
   
3. 
   Өзеннің құяр жері …..
   
4. 
   Өзен тасығанда су басатын бөлігі …. депа талады.
   
5. 
   Өзеннің сағасы тарамданып ….. пайда болады.