Әдістемелік ұсыныстарға және нұсқауларға, әдістемелік ұсыныстарға, әдістемелік нұсқауларға арналған титул парағы



жүктеу/скачать 2,6 Mb.
бет10/16
Дата26.11.2023
өлшемі2,6 Mb.
#193561
түріНұсқаулар
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   16
6 Қауіпсіздік шаралары

6.1 Жұмыстың тәжрибелік бөлімін орындауға ИЗВ-2 ұзындықөлшеуіш құрылғысының жұмыс істеу тәртібімен танысқан студенттерді ғана жіберу.


6.2 Ұзындықөлшеуіште тетік өлшемін өлшеу тағы да сол сияқты жұмыстарды зертханашы бар кезде орындау.
6.3 Ұзындықөлшеуішті 220 В ток көзіне қоспай тұрып, оның төменгі трансформаторға қосылғанына көз жеткізу керек.
6.4 Өлшеулерді орындап болған соң, ұзындықөлшеуішті ток көзінен өшіру керек.


7 Бақылау сұрақтары



  1. Біліктің дәлдігі қандай көрсеткіштермен сипатталады?

  2. Жалпы оске салыстырмалы біліктің жеке цилиндрлы беткі қабатының біростілік ауытқуы қалай өлшенеді?

  3. Қандай пішіндік ауытқулар біліктің цилиндрлы беткі қабатының дәлдігін көлбеу және ені бойынша қимасында анықтайды?

  4. Пішіндік ауытқудың шын мәндері біліктің цилиндрлы беткі қабатының көлбеу және ені бойынша қимасында қалай анықталады?

  5. Ұзындықөлшеуіш ИЗВ-2нің құрылысы?

  6. Ұзындықөлшеуіш есептік микроскопында санау көрсеткіші қалай жүргізіледі?

№3 зертханалық жұмыс − Тегіс калибрлерді бақылау




Жұмыс мақсаты - Зертханалық жұмыстың мақсаты: калибр-тығынның орындау өлшеулерін есептеу әдіснамасы, бұл калибрдің өлшеулері мен қалыптың ауытқуларын өлшеу мен калибр-тығынның есептеулер мен өлшеулердің нәтижелері бойынша жарамдылығын бағалаумен танысу.


1 Жалпы бөлім
1.1 Өлшеулері 500 мм дейін тегіс калибр -тығындар. Шақтамалары IТ6-ТТ 17 тетіктердің жарамдылығы, массалық және ірі сериялық өндірісте ерекше, шекті калибртермен жиі тексереді. Шекті калибр деп қандай да бір параметрдің мәні шақтама өрісінің төменгі немесе жоғарғы шегінен шықпайтынын немесе екі шектер арасында орналасқанын анықтау үшін арналған аспап.
Шекті калибрлер (осы жұмыстар қарастырылатын калибр-тығын осындай болып келеді) өлшемнің екі шекті мәнін бақылайды. Тесіктер мен біліктер үшін шекті калибрлер жиынтығында шекті өлшемді бақылайтын, тексерілетін объект материалының максимумына сәйкес келетін өтетін калибр пен шекті өлшемді бақылайтын, тексерілетін объект материалының минимумына сәйкес келетін өтпейтін калибрді жіктейді (3.1 сурет).



3.1 сурет – Шекті тегіс калибрлердің номиналды өлшеулерін таңдау сызба-нұсқасы


Тағайындалуы бойынша калибртер келесідей бөлінеді:


1) жұмыс калибрлері, бұйымдарды дайындау үрдісінде бақылауда қолданылады
2) бақылаушының калибрлері, бұйымдарды ТББ қызметкерлерімен бақылау үшін қолданылады.
3) қабылдау калибрлері, бұйымдарды тапсырыс берушімен қолданылады.
4) бақылау калибртері (контркалибрлер), тері бақылау үшін.
Өлшеу беттердің түрлері бойынша калибр-тығындар, калибр-қапсырмалар, калибр-балдақтарға жіктеледі.
Құрылымдау белгілері бойынша калибрлер біршектілер (тек өтетін немесе өтпейтін беті бар), екішекті, олар өтетін және өтпейтін жақтарды біріктіретін, біржақтылар (өтетін және өтпейтін қабырғалары калибрдің бір шетінде орналасқан), екіжақтылар (өтетін және өтпейтін қабырғалары калибрдің қарама-қарсы шектерінде орналасқан) болып бөлінеді.
Тесіктерді бақылау үшін калибр-тығындардың негізгі түрлері 3.2 суретте көрсетілген.






3.2 сурет – Калибр-тығындардың негізгі түрлері


3.2.2 Калибр-тығындардың шақтамалары. Өлшеулері 500мм дейін калибр-тығындардың шақтамалары СТ СЭВ 157-75 орнатылған. Калибр-тығындардың шақтамалар өрістері мен ауытқуларының бұйымдардың шақтамалар өрістерінің шекараларына қатысты орналасу сызба-нұсқалары 3.3 және 3.4 суреттерде көрсетілген. Көрсетілген сызба-нұсқаларда келесі белгіленулер қабылданды:


- бұйымның сәйкесінше ең үлкен және ең кіші шекті өлшемі;
IT - бұйымның шақтамасы;
- тесіктер үшін жұмыс калибрлерді жасауға шақтама;
- тесіктің өтетін шегінен тесік үшін өтетін калибрді жасауға шақтама өрісі ортасының ауытқуы;
- тесіктің өтетін шегіне тесік үшін тозған өтетін калибрдің жіберілетін шығуы.



3.3 сурет – 6-8 квалитеттегі тесіктер (180 мм дейін)





3.4 сурет – 9-17 квалитеттегі тесіктер (180 мм дейін)


3.1 кестеде өлшеулері 500 мм дейін тегіс калибрлердің шақтамалары мен ауытқулары келтірілген.


3.2.3 Калибрлердің орындау өлшеулерін есептеу. Жаңа калибрлер шығарылатын шекті өлшеулер, сонымен бірге калибрлердің тозуын бақылау іске асырылады, бұл өлшеулер орындау өлшеулері болып аталады.
Калибр-тығынның орындау өлшеулері өлшенетін беттің теріс ауытқуы бар ең үлкен шекті өлшем. Осылайша, сызбада ауытқу калибрдің «денесіне» қойылады. Калибр-тығынның өлшеулері СТ СЭВ 157-75 келтірілген формулалар бойынша анықталады (3.2 кесте).

3.1 кесте – Тегіс калибрлердің шақтамалары мен ауытқулары



Бұйымдар шақтама-ларының квалите-ттері

Белгі-ленуі

Шақтамалар мен ауытқулар, мкм

Калибр қалпына шақтамалар, IT, мкм

Өлшеулер аралықтары, мм

6-10

10-18

18-30

30-50

50-80

80-120

6



1.5

2

2

2.5

2.5

3

-



1

1.5

1.5

2

2

3

-



0

0

0

0

0

0

-



2

2.5

3

3.5

4

5

-



1.5

2

3

3

3

4

-

,

1.5

2

2.5

2.5

3

4

1



2.5

3

4

4

5

6

2



1

1.2

1.5

1.5

2

2.5

1

7

,

2

2.5

3

3.5

4

5

-

,

1.5

0

3

3

3

4

-



0

0

0

0

0

0

-

,

2.5

3

4

4

5

6

2



1.5

2

2.5

2.5

3

4

1



1

1.2

1.5

1.5

2

2.5

1

8

,

3

4

5

6

7

8

-

,

3

4

4

5

5

6

-



0

0

0

0

0

0

-



2.5

3

4

4

5

6

2



4

5

6

7

8

10

3

,

1.5

2

2.5

2.5

3

4

1

9

,

7

8

9

11

13

15

-



0

0

0

0

0

0

-



2.5

3

4

4

5

6

2



4

5

6

7

8

10

3

,

1.5

2

2.5

2.5

3

4

1

3.2 кесте



Калибр

Бұйымның ең кіші өлшемі, мм

180 дейін

Жұмыс калибрі

Өлшем

Ауытқу

Тесіктер үшін

Өтетін жаңа жақ





Тозған



-

Өтпейтін жақ





Астында калибр-тығынның диаметрі 60мм шақтама өрісі Н7 болатын тесікті бақылау үшін есептеуінің үлгісі берілген.


СТ СЭВ 144-75 бойынша бұйымның шекті ауытқулары орналасады:
+30 мкм, 0. Тесіктің ең үлкен және ең кіші шекті өлшеулері: ; .
3.1 кесте бойынша IT7 мен 50-80мм аралық үшін калибр өлшеулерін есептеу үшін мәліметтер орналасқан: , , . Есептелетін калибр-тығынның шақтамалар өрістері мен ауытқулардың орналасу сызба-нұсқасы 4.5 суретте көрсетілген.



3.5 сурет – Диаметрі 60Н7 тесікті бақылау үшін калибрдің шақтамалар өрістерінің орналасу сызба-нұсқасы


Жаңа өтетін калибр-тығынның ең үлкен өлшемі келесідей анықталады





Сызбада қойылатын ПР калибрдің өлшемі 60,0065-0,005 мм (4.6 сурет).


Орындау өлшеулері: ең үлкен 60,0065мм; ең кіші 60,0015мм.
Тозған калибр-тығынның ең кіші өлшемі келесідей анықталады



Калибр ПР аталған өлшемге ие болғанда, оны пайдаланудан шығару керек болады.





3.6 сурет – Екі жақты екі шекті калибр-тығын


Өтпейтін жаңа калибр-тығынның ең үлкен өлшемі келесідей анықталады



Сызбада қойылатын калибрдің НЕ өлшемі 60,0325-0,005мм. Орындау өлшеулері: ең үлкен 60,0325мм; ең кіші 60,0275мм.


Өтетін және өтпейтін калибр-тығынның қалпына шақтама 4.1 кестеге сәйкес IT2 сәйкес келу керек. ГОСТ 25346-89 бойынша номиналды өлшем 60мм кезінде қалыпқа шақтама 3мкм құрайтыны анықталады.



жүктеу/скачать 2,6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   16



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет