Егіншілік ПӘні бойынша оқыту бағдарламасы (Syllabus)



Дата22.08.2017
өлшемі0,51 Mb.
#24384

Пәні бойынша оқыту бағдарламасының (Syllabus) титулдық парағы




Нысан

ПМУ ҰС Н 7.18.4/19


Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі


С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
Агротехнология кафедрасы

5В080100 Агрономия мамандығының студенттеріне арналған



Егіншілік

ПӘНІ БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ (Syllabus)

Павлодар 2013ж.












Пәні бойынша оқыту бағдарламасын (Syllabus) бекіту парағы




ПМУ ҰС Н 7.18.4/19






БЕКІТЕМІН

АТФ деканы

___________ Т. Бексеитов
20 ж. «___»____________


Құрастырушы: профессор., а/ш.ғ.к. ________ Б. Мустафаев
Агротехнология кафедрасы
«5В080100» Агрономия мамандығының (тарының) күндізгі оқу нысанындағы студенттеріне арналған Егіншілік бойынша оқыту бағдарламасы (Syllabus)
Бағдарлама «___» _________20__ж. бекітілген жұмыс оқу бағдарламасының негізінде әзірленген.
20_ ж. «___»____________кафедра отырысында ұсынылған №_____ хаттама.
Кафедра меңгерушісі ______________ К. Мухаметкаримов 20 ж. «____» _____
Агротехнология факультет оқу-әдістемелік кеңесімен құпталған 20___ ж. «__»_____

№___ хаттама


ОӘК төрағасы _____________К. Сейтханова 20 ж. «_____»___________

1. Оқу пәнінің паспорты


Пәннің атауы Егіншілік

Міндетті пән


Кредиттер саны және оқу мерзімі

Барлығы – 4 кредит

Курс: 3

Семестр: 6



Барлық аудиториялық сабақ – 75 сағат

Лекциялар – 30 сағат

Тәжірибелік/ семинарлық сабақтар – 15 сағат

Зертханалық сабақтар – 30 сағат

СРС – 105 сағат

Сонын ішінде ОСӨЖ – 60

Жалпы еңбек сыйымдылығы – 180 сағат
Пререквизиттер: агрохимия, топырақтану, жер үйлестіру, экономика және мал шаруашылығы негіздері, өсімдік қорғау, климатология, агромелиорация, ауылшаруашылығын механизациялау

Постреквизиттер: өсімдік шаруашылығы өнімдерін стандарттау және сертификациялау, өсімдік шаруашылығы, жеміс-көкөніс шаруашылығы, ауылшаруашылық өнімдерін өңдіружәне сақтау, биоегіншілік, өнімді болжау
2. Оқытушылар туралы мәліметтер және байланысу ақпараттары

Б.Мустафаев – агротехнология кафедрасының , а/ш.ғ.к.

«Агротехнология» кафедрасы, А1 корпусында (мекен-жайы), А1-113 аудиторияда орналасқан. Байланысу телефоны 87182(673685) ішкі 1195,1213.
3. Пәнінің мақсаты мен міндеттері

Пәннің негізі егіншілік жүйесі


Пәнді оқытудың мақсаты: Пәннің негізгі мақсаты - мәдени өсімдіктерді өсіруге қажетті топырактың оңтайлы параметрі жоғары құнарлылығын жасау және жерді экономикалық, экологиялық және технологиялық тұрғыдан тиімді пайдалану.

Пәнді оқытудың міндеттері


Пәнді оқытудың міндеттері:

- топырактын кұнарлылыгын ұлгайтудьң, оны эрозиядан қорғаудың агротехникалық шаралар жүйесін кұрастыру мен жүзеге асыру жөніндегі теориялық негіздері және дағдылану әдістермен студенттерді таныстыру;

- өсімдік тіршішгі жағдайларын оңтайландыру;

-арамшөптердің биологиялық ерекшеліктерін және түр құрамын аныктау, олармен күресудің кешенді шараларды белгілеу;

- әртүрлі шаруашылыктар үшін ауыспалы егістер нобайларын, оларды игеру жоспарын құрастыру және жузеге асыру;

- топырақ қорғау және қорды үнемдеу жөніндегі топырақ өнделу жүйелерін жасау және топырақ өндеуді минималдау;

- аймақтық бейімді ландшафтылық егіншілік жүиесінің негізін игеру.
4. Білімге, икемділікке және машықтарға қойылатын талаптар

Студент пәнді оқу нәтижесінде келесі жағдайлардан түсінік алуға міндетті: Мәдени өсімдіктерді өсіруге қажетті топырактың оңтайлы параметрі жоғары құнарлылығын жасау және жерді экономикалық, экологиялық және технологиялық тұрғыдан тиімді пайдалану.

білу керек:

- егіншілік заңдарын, өсімдік тіршілігінің факторларын және олармен үздіксіз қамтамасыз ету жолдарын, топырақ құнарлылығын ұдайы арттыру және өсімдік тіршілік факторларын оптималдау тәсілдерін;

- топырақ эрозиясы түрлерін және олардан келетін зияндарды, қоршаған ортаны және топырақты қорғау шараларын;

- суармалы және суарылмайтын егіншіліктің айырмашылық ерекшеліктерін;

ауыспалы егістің ғылыми негіздерін, олардың нобайларын құрастырудың негізгі принциптерін, оларды енгізу және игеру кағидаларын;

- топырақ өндеудің негізгі тәсілдері мен жүйелерін, осы күнгі егіншілік жуйесінің негіздерін.



- ауылшаруашылық өнімдерінің сапасын көтерудің жолдары мен тәсілдерін,сапаны төмендетпеуді және еңбек шығының қысқарту мен өнімді өңдіруге жұмсалатын шығынды азайтуды білу керек.

істей білуі керек:

- егін шаруашылығында өндірістік үрдістерді ұйымдастыру;

- ауылшаруашылық техникасын пайдалануды, химилық және агротехникалық өсімдікті қорғау заттарын пайдалануды;

- әртүрлі ауыспалы eгic типтері мен гүрлерінің нобайларын кұрастыруды;

- арамшөптерменкүресудің кешенді шараларын іске асыруды;

- топырақ өндеутәсілдерінің сапасын анықтауды.

- өңдірісте топырақтың құнарлылығын көбейтетің және қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ететін ресурсүнемдеуші технологияларды қолдануды істей білу керек.

келесідей тәжірибелік дағдыларды алу:

- егін шаруашылығында өндірістік үрдістерді ұйымдастыру;

- ауылшаруашылық техникасын пайдалануды, химилық және агротехникалық өсімдікті қорғау заттарын пайдалануды;

- топырактын кұнарлылыгын ұлгайтудьң, оны эрозиядан қорғаудың агротехникалық шаралар жүйесін кұрастыру мен жүзеге асыру жөніндегі теориялық негіздері және дағдылану әдістермен студенттерді таныстыру;

- өсімдік тіршішгі жағдайларын оңтайландыру;

-арамшөптердің биологиялық ерекшеліктерін және түр құрамын аныктау, олармен күресудің кешенді шараларды белгілеу;

- әртүрлі шаруашылыктар үшін ауыспалы егістер нобайларын, оларды игеру жоспарын құрастыру және жузеге асыру;

- топырақ қорғау және қорды үнемдеу жөніндегі топырақ өнделу жүйелерін жасау және топырақ өндеуді минималдау;

- аймақтық бейімді ландшафтылық егіншілік жүиесінің негізін игеру.

- өңдірісте топырақтың құнарлылығын көбейтетің және қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ететін ресурсүнемдеуші технологияларды қолдануды істей білу керек.

құзырлы болу:

- ауылшаруашылығына байланысты мемлекеттің барлық сұрақтары;

- егістік дақылдарының морфологиялық және биологиялық ерекшеліктері,мәні;

- дақылдарды өңдірудің жаңа технологияларын;

- ауылшаруашылық өнімдерінің сапасын көтерудің жолдары мен тәсілдерін,сапаны төмендетпеуді және еңбек шығының қысқарту мен өнімді өңдіруге жұмсалатын шығынды азайтуды білу керек.
5. Пәнді игерудің тақырыптық жоспары
Академиялық сабақтарды сабақ түріне байланысты бөлу




Тақырыптардың аты

Сағат саңы

СӨЖ

Дәріс.

Тәжірибелік(семинарлық)

Студиял

ық зертханалық, жеке



Барлығы

Сонын ішінде ОСӨЖ

1

Кіріспе

2

-

-

20

5

2

Егіншіліктің ғылыми негіздері

5

3

3

20

5

3

Арамшөптер және олармен күрес

5

3

3

20

5

4

Ауыспалы егіс

6

3

3

20

5

5

Топырақ өңдеу

6

3

3

20

5


6

Егіншілік жүйелері

6

3

3

20

5




Барлығы: 180

30

15

30

105

60

6. Дәрістік сабақтардың мазмұны



Тақырып 1. Кіріспе.

Жоспар:

1. Егіншілік ауылшарашылық өндірісінің саласы ретінде, оның аймақтық ерекшеліктері. Қазақстан реслубликасының мемлекеттік аграрлық азық-түлік бағдарламасын шешудегі егіншіліктің орны және рөлі. Егіншіліктің бугінгі жағдайы және даму келешегі.

2. Егіншілік жерді тиімді пайдалану, бірінші кезекте экономикалық;, экологиялық және технологиялық параметрілері бойынша жоғары жәке тұрақты өнім алу үшін топырақтың қүнарлылығын жоғарлату жөнінідегі ғылым ретінде.

3. Егіншілікті ғылыми дамыту жолындағы отандық және шетелдіге ғалымдардың қосқан үлестері. Білікті агроном мамандарын даярлаудағы басқа агрономиялық пәндердің ішінде егіншіліктің алатын орны. Егіншіліктің зерттеу объектілері мен әдістері.



Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.



Тақырып 2. Егіншіліктің ғылыми негіздері

Жоспар:

1. Өсімдік тіршілігінің факторлары және егіншілік зандар. Өсімдік тіршілігінің факторлары және олармен үздіксіз камташсыз етудің қажеттілігі. Егінішлік заңдары. Топырақ құнарлылығы, оның түрлсрі. Топырақ қунарлыгының биологиялық факторлары және оларды ұдайы арттыру.Топырақтағы органикалық заттардың мөлшері мен кұрамы, топырақ биотасы және оңың белсенділігі, топырақтын фитосанитарлық жағдайы (арамшөптерден, өсімдік зиянкестері мен ауруларынан, фитоулылықтан тазалығы). Ауыспалы егістегі топырақтың органикалық заттарының теңгерімін болжау.

2. Топырақ құнарлылығының агрофизикалық көрсеткіштері. Топырақ құнарлылығының агрохимиялық көрсеткіштері. Топырақтағы қоректік заттардың құрамы мен мөлшері. Оның топырактың гранулометриялық кұрамына, қарашіріндісіне, реакциясына, ылғалдылығына және басқа жағдайға байланыстылығы.

3. Топырақ жүргілер (режимдері) және оларды оңтайландыру.Топырактың су жүргісі (режимі) және оны реттеу. Топырақтың ауа режимі (жүргісі) және оны реттеу

Топырақтын жылу режимі және оны реттеу. Топырақтын қоректік заттар режимін реттеу.Топырақтың құнарлылық моделі (үлгісі). Топырақ эрозиясы және оның даму заңдылықтары.

Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.



Тақырып 3. Арамшөптер және олармен күрес

Жоспар:

1. Арамшөптер туралы тусінік. Арамшөптердің егіншіліктегі зияндылығы. Арамшөптердің агрофитоценоздағы орны.Арамшөптердің зияндылық шектері.Мәдени дақылдардың гербасезімталдық кезендері. Арамшөптердің биологиялық және экологиялық ерекшеліктері.Арамшоптердің тұқымдық өсімталдығы және таралу жолдары.

2. Арамшөптердің вегетативтік көбеюі. Арамшептер тіршілік ортасының индикаторы. Арамшөптерді агробиологиялық жіктеу және картаға түсіру.Арамшөптерді агробиологиилық жіктеу.

3. Егіншілік алқаптарында жиі кездесстін арамшөптердің сипаттамасы.

4. Егістіктердің арамшөптенуін анықтау және олардың картасын жасау.

5. Арамшөрптермен күрес шаралары. Арамшөптермен күресу әдістерін топтау.

6. Арамшөптермен күресудің хымиялық әдістері.

7. Тұқымның биологиялық қасиеттері. Арамшөптермен алдын ала күресу шаралары.Арамшөптермен агротехникалық жолмен күресу.Арамшөптермен күресудің биологиялық әдісі.



Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.



Тақырып 4. Ауыспалы егіс

Жоспар:

1. Ауыспалы егістердің ғылыми негіздері.. Ауыспалы егіс туралы түсініктер. Дақылдарды алмастырып егудің себептері. Аралық дақыдар. Ауыспалы егістерді жіктеу Ауыспалы егістерді құрудыц приыциптері.

2. Ауыспалы егістердің аймақтық ерекшеліктері. Далалык және құрғақ далалық аймақтардағы егістік ауыспалы егістер.Суармалы жерлердегі ауыспалы егістер. Тәлімі жерлердегі ауыспалы егістер. Малазықтық ауыспалы егістер. Ауыспалы егістерді жобалау, енгізу және игеру.

Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.



Тақырып 5. Топырақ өңдеу

1. Топырақ өңдеудің ғылыми негіздері.Топырақ өңдеу және оның маңызы мен мақсаттары. Топырақ өңдегенде жүретін технологиялық операциялар.Топырақтың технологиялык қасиеттері. Топырақты өңдеу тәсілдері мен әдістері.

2. Топырақты негізгі өңдеу тәсілдері, жүргізу техникасы және құралдары.Топырақты терең және арнайы өңдеудің тәсілдері. Топырақтың беткі кабатын өңдеу және оның тәсілдері. Қазақстанның далалық және құрғақ далалық аймақтарында жаздық дақылдар үшін топырақ өңдеу жүйесі.

3. Бір жылдық жаппай себілетін дақылдардан кейін топырақты негізгі өндеу.Отамалы дақылдардан кейін сүдігер ендеу жүйесі. Екпелі көп жылдық шөптерден кейін сүдігер өндеу жүйесі. Көктемде топырақты негізгі өңдеу.

4. Егін себер алдындағы топырақ өндеу жуйесі. Егін сепкеннен ксйін топырақ өңдеу жүйесі (егісті кутіп-баптау). Біржылдық жаппай себілетін дақылдардан кейін топырақты негізгі өндеу жүйесі.Отамалы дақылдардан кейін сүдігер өңдеу жүйесі. Екпелі көп жылдық шөптерден кейін сүдігер өңдеу жүйесі. Аралық дақылдар үшін топырақ өңдеу жүйесі. Егін сепкеннен кейінгі топырақ өндеу жүйесі. Сүдігер өндеу жүйесі. Жаздық дақылдар үшін егін себер алдындағы және сепкеннен кейінгі топырақ өндеу жүйесі. Күздік дақылдар үшін топырақ өңдеу жүйесі.

5. Күздік дақылдар үшін пар өңдеу жүйесі. Ылғалмен жартылай камтамасыз етілген егіншілікте таза парды негізгі өңдеу және жаз айларында күтіп-баптау.Жаздық дәнді масақты дақылдар үшін республиканың басқа егіншілік аймақтарында таза парды өндеу жүйесі. Пардан басқа алғы дақылдардар кейін күздік дакылдар үшін топырақ өндеу жүйесі.Эрозияға ұшырайтын жерлердегі топырақ өңдеу жүйесінің ерекшелігі. Топырақ өндеу сапасына агротехникалық баға беру.



Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.



Тақырып 6. Егіншілік жүйелері

Жоспар:

1. Негізгі түсініктер, егіншілік жүйелерінің даму кезеңдері

2. Егіншілік жүйелерінін ғылыми ңегіздері.

3. Егіншілік жүйелерініц негізгі буындары

4. Қазакстандағы интесивті егінішілік жүйелері.

Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.


7. Тәжірибелік сабақтардың мазмұны (семинарлық,зертханалық, студиялық, жеке), 15 сағат

Тақырып 1. Кіріспе.

Жоспар:

1 Целиндірде тогпырақты сумен қанықтыру тәсілі бойынша оның жыртылған қабатының кұрлысын анықтау

2 Топырақтың далалық ылғал сыйымдылық шегін су құйылған алаң тәсілімен анықтау

Тапсырма:


  1. Жоғарыдағы зертханалық жұмысқа дәптерге жазбаша жауап жаз және есте сақта

  2. Зертханалық жұмыс тапсыру

Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.



Тақырып 2. Егіншіліктің ғылыми негіздері

3 Топырақтың агрегаттық құрамын және оның суға төзімділігін анықтау

4 А.В.Николаев әдісі бойынша топырақтың максималды гигроскопиялық ылғалдылығын анықтау

Тапсырма:

1. Жоғарыдағы сұрақтарға дәптерге жазбаша жауап жаз және есте сақта

2. Ауызша сұрау, тесттік бақылау, жұмыс тапсыру



Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.



Тақырып 3. Арамшөптер және олармен күрес

Жоспар:

1 Әр түрлі агрофоннан кейін топырактың арамшөп тұкымдарымен ластануын анықтау

2 Арамшөптердің топырақтағы тұқымдарын (өршіту және тереңгі сіңіру), вегетативтік көбею мүшелерін (механикалық, әлсірету, тұншықтыру, аздыру, кептіру, үсіту, тарап алу) жою әдістері. Көктеп шыққан арамшөптерді отау (тырмалау, культивациялay және т.б.).

3 Арамшөптерді биологиялық әдіспен жою үшін бактерияларды, саңырауқұлактарды, немотодтарды, жұмыр құрттарды, кеміргіштерді, табиғи жауларын, мәдени өсімдіктердің бәсекелестігін, ауыспалы егісті және басқа шараларды пайдалану.


Тапсырма:

1. Жоғарыдағы сұрақтарға дәптерге жазбаша жауап жаз және есте сақта

2. Бір тақырыпты таңдап реферат жаз



Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.



Тақырып 4. Ауыспалы егіс

Жоспар:

1 Ауыспалы егістің нобайларын құрастыру принциптері

2 Алғы егістерге қысқаша сипаттама

3 Орманды-далалық аймақ, қысқаша сипаттамасы, оған ауыспалы егістер ңобайларын құрастыру

4 Шөлейт аймағы, қыскаша сипаттамасы, оған ауыспалы егістер нобайларын кұрастыру

5 Суармалы егіншілік аймағы, қысқаша сипаттамасы, оған ауыспалы егістер нобайларын құрастыру

6 Орманды-далалық аймактағы ауыспалы егістерге топырақ вндеу жүйесін жасау.

7 Суармалы егіншілік аймағындағы ауыспалы егістерге топырақ өндеу жүйесін жасау.



Тапсырма:

1. Жоғарыдағы сұрақтарға дәптерге жазбаша жауап жаз және есте сақта

2. Бір тақырыпты таңдап реферат жаз



Әдебиеттер:

1) Елешев Р.Е., Бекмағанбетов А. Агрохимия. – Алматы: Кайнар,2008 – 305б.

2) Агрономия негіздері: оқулық/ Қ. Әрiнов – Астана: Фолиант, 2007 г. – 272б.

3) Агрохимия пәнінен оқу-әдістемелік кешіні. – Астана, 2009. – 151б.

4) Елешев Р.Е., Смағұлов Т.С. Агрохимия. – Алматы: Қазмемагру, 2007 – 266б.

Тақырып 5. Топырақ өңдеу

Жоспар:

1 Топырақты өңдеу тәсілдері мен әдістері.

2 Топырақты негізгі өңдеу тәсілдері, жүргізу техникасы және құралдары.

3 Топырақты терең және арнайы өңдеудің тәсілдері.

4 Топырақтың беткі кабатын өңдеу және оның тәсілдері.

5 Сүдігер өндеу жүйесі.Тапсырма:



1. Жоғарыдағы сұрақтарға дәптерге жазбаша жауап жаз және есте сақта

2. Ауызша сұрау, тесттік бақылау, жұмыс тапсыру



Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.



Тақырып 6. Егіншілік жүйелері

Жоспар:

1 Топырақтың су көтергіштік қабілетін анықтау

2 Н.А.Качинский эдісі бойынша топырактың су өткізгіштік қабілетін анықтау

Тапсырма:


  1. Жоғарыдағы сұрақтарға дәптерге жазбаша жауап жаз және есте сақта

  2. Ауызша сұрау, тесттік бақылау, жұмыс тапсыру

  3. Бір тақырыпты таңдап реферат жаз және қорға

Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.


8. Cтуденттің өздік жұмысына тапсырма

Тақырып 1. Кіріспе.

Жоспар:

СӨЖ - ге сұрақтар:

1. Егіншілікті ғылыми дамыту жолындағы отандық және шетелдіге ғалымдардың қосқан үлестері ?

2. Білікті агроном мамандарын даярлаудағы басқа агрономиялық пәндердің ішінде егіншіліктің алатын орны?

3. Егіншіліктің зерттеу объектілері мен әдістері?



Тапсырма:

  1. Жоғарыдағы сұрақтарға дәптерге жазбаша жауап жаз және есте сақта

  2. Ауызша сұрау, тесттік бақылау, жұмыс тапсыру

  3. Бір тақырыпты таңдап реферат жаз және қорға

Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.



Тақырып 2. Егіншіліктің ғылыми негіздері

Жоспар:

СӨЖ - ге сұрақтар:

1. Әр түрлі топырақ типтеріндегі ылғал қорын есептеу?



Тапсырма:

  1. Жоғарыдағы сұрақтарға дәптерге жазбаша жауап жаз және есте сақта

  2. Ауызша сұрау, тесттік бақылау, жұмыс тапсыру

  3. Бір тақырыпты таңдап реферат жаз және қорға

Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.



Тақырып 3. Арамшөптер және олармен күрес

Жоспар:

1 Жаздық арамшөптердің өкілдерімен және олардың тұқымдарымен танысу, суреттерін салу

2 Атпатамырлы арамшөптердің өкідерімен және олардың тұқымдарымен танысу, суреттерін салу

Тапсырма:


  1. Жоғарыдағы сұрақтарға дәптерге жазбаша жауап жаз және есте сақта

  2. Ауызша сұрау, тесттік бақылау, жұмыс тапсыру

  3. Бір тақырыпты таңдап реферат жаз және қорға

Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.



Тақырып 4. Ауыспалы егіс

Жоспар:

1 Қурғақ далалық аймақ, кысқаша сипаттамасы, оған ауыспалы егістер нобайларын құрастыру

2 Шөл аймаш, қысқаша сипаттамасы, оған ауыспалы егістер нобайларын құрастыру

3 Тәлімі егіншілік аймағы, қысқаша сипаттамасы, оған ауыспалы егістер нобайларын құрастыру



Тапсырма:

  1. Жоғарыдағы сұрақтарға дәптерге жазбаша жауап жаз және ауызша қорға

  2. Ауызша сұрау, тесттік бақылау, жұмыс тапсыру

  3. Бір тақырыпты таңдап реферат жаз және қорға

Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.



Тақырып 5. Топырақ өңдеу

Жоспар:

1 Шөл және шөлейт аймақтарындағы ауыспалы егістерге топырақ өндеу жүйесін жасау

2 Тәлімі егіншілік аймағындағы ауыспалы егістерге топырақ өңдеу жуйесін жасау

Тапсырма:


  1. Жоғарыдағы сұрақтарға дәптерге жазбаша жауап жаз және есте сақта

  2. Ауызша сұрау, тесттік бақылау, жұмыс тапсыру

  3. Бір тақырыпты таңдап реферат жаз және қорға

Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.



Тақырып 6. Егіншілік жүйелері

Жоспар:

1 Негізгі түсініктер, егіншілік жүйелерінің даму кезеңдері.

2 Егіншілік жүйелерінін ғылыми ңегіздері. 3 Егіншілік жүйелерініц негізгі буындары. 4 Қазакстандағы интесивті егінішілік жүйелері.Тапсырма:


  1. Жоғарыдағы сұрақтарға дәптерге жазбаша жауап жаз және есте сақта

  2. Ауызша сұрау, тесттік бақылау, жұмыс тапсыру

  3. Бір тақырыпты таңдап реферат жаз және қорға

Әдебиеттер:

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2008.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2007.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2010.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2006.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2008.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2006.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2009.


9. Курстық жұмыстарға (жобаларға) ұсынылатын тақырыптар және т.б.

1) Шаруашылықта ауыспалы егістерді игеру



10. ОСӨЖ –ге кеңес кестесі (ОСӨЖ СӨЖ-дің 25% -ың құрайды)




Сабақтың түрлері

дүйсенбі

сейсенбі

сенбі

бейсенбі

жұма

сенбі

1.

Дәріс сұрақтары бойынша кеңес

12.35

13.35

















2.

Семинар сұрақтары бойынша кеңес




12.35

13.35














3.

СӨЖ сұрақтары бойынша кеңес







12.35

13.35











4.

Курстық жұмыс тақырыптары сұрақтары бойынша кеңес

12.35

13.35

















5.

Тесттік тапсырмалар сұрақтары бойынша кеңес

12.35

13.35


















11. Студенттеріне арналған бақылау шараларының күнтізбелік кестесі





Жұмыс түрлері

Тақырып, мақсаты және тапсырманың мазмұн

Ұсынылатын әдебиеттер

Орындау мерзімінің ұзақтығы

Бақылау түрі

Тапсыру мерзімі

1

2

3

4

5

6

7

1

Реферат

Арамшөптердің егіншіліктегі зияндылығы.




2 недели




4- ая неделя

2

Реферат

Маңызды ауылшаруашылық дақылдарын олардың биологиясы мен агротехникасының ерекшеліктері.




2 недели




6- ая неделя

3

Межелік бақылау










коллоквиум

8- ая неделя

4

Реферат

Ауыспалы егістердің аймақтық ерекшеліктері.




2 недели




9- ая неделя

5

Реферат

Топырақ өндеу сапасына агротехникалық баға беру.




2 недели




11- ая неделя

6

Реферат

Топырақ және оның құнарлылығы




3 недели




14- ая неделя

7

Межелік бақылау










коллоквиум

15- ая неделя



12. Тәлімгердің білімін бағалаудың критерилері

Пәнді оқу тесттік бақылау емтиханымен аяқталады. Емтиханға жіберілудің міндетті талабы жұмыс бағдарламасындағы барлық тақырыпты дер кезінде тапсыру.

Әрбір тапсырма 0-100 баллмен бағаланады.

Әріптік жүйедегі баға

Баллдардың сандық эквиваленті

Пайыздық мөлшерлемесі

Бұрынғы жүйе бойынша баға

А

4.0

95-100

Өте жақсы

А-

3.67

90-94

В+

3.33

85-89

Жақсы

В

3.0

80-84

В-

2.67

75-79

С+

2.33

70-74

Қанағаттанарлық

С

2.0

65-69

С-

1.67

60-64

D+

1.33

55-59

D

1.0

50-54

F

0

0-49

Қанағаттанарлықсыз


13. Оқытушының талаптары, саясаты және іс-әрекеттері

Дәріс және зертханалык сабақтарына міндетті түрде қатысу қажет. Сабақтың басында қатысқандарың белгіленеді, кешіккен үшін 0,5 ұпайданайырыласыңдар.

Сабаққа қатысқандарға қойылатын талаптар:


  1. Сабаққа активті қатысу.

  2. Аудиторияға сыртқы киіммен кірмеу.

  3. Дәріс барысында басқа жұмыс пен айналыспау, ұялы телефонды өшіріп тастау.

  4. Белгісіз себептер мен қатыспаған ұшін – 0 ұпай. Егер науқас болсаңыз немесе басқа да себепкер жағдайларда, керекті құжатыңыз болса жоспарланған ұпайларыңыз сақталады.

  5. Тапсырмалар бақылау шараларының күнтізбелік кестесі бойынша орындалады. Тапсырмаларды кешігіп орындағанда, жинаған ұпайларыңыз кемітіледі.

  6. Емтиханға тек қана барлық тақырыптардан берілген тапсырмаларды орындап тапсырған студенттер жіберіледі.

Соңғы қорытынды баға төмендегідей негіздер бойынша қойылады:

1. дәріс, лабораториялық, өздік жұмыстарға белсенді қатысып, жауап беру.

2. білімді межелік бақылау бойынша тексеру.

3. білімді бағалау баллдық-рейтингті жүйемен жүргізіледі, күнтізбелік шаралар бойынша студент өз бағасын өзі шығарып алады. Өзіңе керекті балл жинау үшін лабораториялық сабақтарға қатысу және әрбір лабораториялық жұмысты тапсыру қажет. Студент міндетте түрде 2 межелік бақылаудан өту керек. Егер осы айтылған жағдайлар жасалмаса студент семестрдың соңында, емтиханға босатылмайды.

4. емтихан

Семестрде 2 өтпелі бақылау қарастырылған

Өтпелі бақылауда тестер, тапсырмалар,курстық жұмыс қарастырылған.



14. Әдебиеттер тізімі

Негізгі

1 Ә.Ә.Әуезов, Т.А.Атақүлов, Н.Ш.Сүлейменова, Қ.Ш.Жаңабаев. Егіншілік. - Алматы, 2005.

2 Бараев А.И., Сулейменов М.К. және басқалар. Почвозащитная система земледелия.- Алматы, 2000.

3 Богарное земледелие.- Алматы, 2001.

4 Земледелие. //Под. ред. академика А.И.Пупонииа - М; Колос, 2000.

5 Воронин Н.Г. Орошаемое земледелие.- М.; 2007.

6 Доспехов Б. А. және басқалар. Практикум по земледелию.- М.;2007.

7 Дюсенбеков З.Д., Ауэзов А.А., Шах Б.П. Особенности и принципы районирования богарного земледелия Казахстана.- Алматы, 2003.

8 Ерлепесов М.Н., Турешсв О.Т. Орошаемое земледелие. -Алматы, 2002.

9 Жаңабаев Қ.Ш. жэне басқалар. Өсімдік таруашылығы өнімдерін өндіру тсхнологиясы.- Алматы, 2005.


Қосымша


  1. Почвоведение. Агрохимия. Защита растений.Растениеводство:Электронный реферативный журнал.-Алматы:КазгосИНТИ, 2000, 2002, 2003

  2. Розанов Б.Г. Морфология почв:Учебник для вузов по спец."Почвоведение"-М.:Академический проспект,2004.-431с.

  3. Муха В.Д. Агропочвоведение:учебник для вузов по агрономич. спец./В.Д.Муха, Н.И.Картамышев, Д.В.Муха; под ред. В.Д.Мухи.-2-е изд., испр. и доп.-М:КолосС,2003.-528с.:ил.

  4. Белобров В.П. География почв с основами почвоведения:учебное пособие [ для вузов по спец. 032500 "География"]/В.П.Белобров, И.В.Замотаев, С.В.Овечкин С. В.-М.:Академия,2004.-352с.:ил.-(Высшее проф. образование)

  5. Дитц Л.Ю. Методологические аспекты ландшафтно-индикационного изучения почвенного покрова: (на примере Барабинской лесостепи)/Л.Ю.Дитц; отв. ред.В.А.Хмелев.-Новосибирск:Изд-во СО РАН,2003

  6. Мұқашева Ж.Н. Жалпы жер тану:Оқу құралы.-Алматы:Ғаза· ун-тi,2002


Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет