«Экожүйе және құқық» пәнінен практикалық сабақтарды орындауға арналған әдістемелік нұсқау Шымкент 2021 Қазақстан республикасы ғылым және білім министрлігі коммерциялық



бет20/32
Дата20.09.2023
өлшемі225,67 Kb.
#181684
түріСабақ
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   32
Байланысты:
Экож. ПСАӘН

Жарылыс кезіндегі жарақаттар: есеңгіреу, жарылыс жарақаттары, мидың зақымдануы, қан жоғалту, дене жарақаттары, ішкі органдардың функционалдық бұзылуы, жараларға инфекция түсу, тері беттерінің күйуі, ішкі жарақаттар, дененің түрлі бөлшектерінің езілуі, өкпе мен құлақтың барожарақаты, тыныс алу жодларының термохимиялық зақымдануы, көмірқышқыл газымен улану, жалпы организмнің қызуы, көру мүмкіншілігінен айырылу, психикалық бұзылулар, стресс.
Жарылыс кезіндегі іс-әрекеттер ережесі
Жарылыс үрдісінің жылдам өтуі, жарылыс кезінде адамның өмірі мен денсаулығын қорғау бойынша нақты әрекет жасауға мүмкіндік бермейді. Сондықтан, негізгі көңіл жарылысқа қарсы профилактикаға, жарақаттанушыға алғашқы көмек көрсетуге, жарылыс салдарын жоюға, өрттің таралуын шектеуге және үрей туындатпауға бөлінуі керек. Жарылысқа дейін қауіпті аймақтан кетуге тырысыңыз, басқа адамдарды шығарыңыз, қауіпсіз орынға жасырыныңыз, қауіпсіз орын таңдап, жерге жатыңыз. Жерге жату кезінде адам денесіне жарылыстың зақымдаушы факторларынан келетін залал 6 есе азаяды. Биік ғимараттардың шыны терезелердің, тіреулердің және электр өткізу желіліреінің жанына орналаспауға тырысыңыз.
Жарылыстан кейінгі әрекеттер:
- өз денсаулығыңызды бақылап шығыңыз, жарақаттың бар-жоғын, орнын қараңыз;
- жарақат алмаған жағдайда жарақаттанушыларға көмектесіңіз, оларды қауіпсіз аймаққа көшіріңіз;
- жарақаттанған жағдайда өзіңізге алғашқы көмек көрсетіңіз, қан кетуін тоқтатыңыз, жарылыс аймағынан кетуге тырысыңыз, ылғал матаның көмегімен тыныс алу органдарын түтінне қорғаңыз;
- көмек шақырыңыз;
- жағдай қиындататын және денсаулығыңызға зиян келтіретін әрекеттер жасамаңыз, жылу мен күшіңізді сақтаңыз, оқыс артық қимылдар жасамаңыз.


Бақылау сұрақтары:
1. Техносфера қауіптері?
2. Техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар


11 Практикалық сабақ
Таза су және санитария
Негізгі өндірістік санитарияның тапсырмасы оқу принципі, жағдайы және өндірістік факторы болып табылады, жұмысшылардың денсаулығына кері әсерін тигізеді, жиындарға дайындық, арнайы аурулардың алдын алу шаралары, еңбек жағдайының жақсаруы мен өндірісте оның көтерлуі Еңбек қауіпсіздігінің стандарттық жүйесі (ЕҚСЖ) еңбек жағдайының мінездісіне лайық және қауіпті мен зиянды өндірістік факторларға сәйкес келеді.
Қауіпті фактор жұмысшының жұмыс кезіндегі травма және зиянды ауруға алып келу болып есептеледі. Екі категорияда қауіпті өндірістік факторлар төрт топқа бөлінеді: А) Физикалық, діріл, шаң, вибрация, ыстық, суық және т.б қатысты. Осы факторлардың әсер етуі мына ауруларға алып келуі мүмкін, саңырау, туберкулез, күн тию, үсу сияқты. Б) Химиялық (газ, улы заттар), ащы және хроникалық улану, пневмосклероз, т.б пайда болады. В) Биологиялық, инфекциялық аурудың себебі болып табылады, адам ағзасына ауру шақыру микроағзалардың түсуінебайланысты (тұмау, менингит, холдера, дифтерия, т.б). Г) Психологиялық, физикалық және нерв жүйесінің жұқаруы мына аурулардың алып келуіне әсер етеді, вен көбеюі, нерв жүйесінің бұзылуы, инфаркт, т.б.
Арнаулы факторлардың әсер ету дәрежесіне байланысты құрылыс жұмысындағы жұмысшыларды ауыр, қауіпті, аса ауыр және аса қауіпті деп жіктейді. Жіктеу жұмыстары БҰЖ да қарастырылады. А) Жұмысшылардың қауіпті материалдар мен өндіріс қалдықтары немесе өз уақытында сондай қалдықтарды тазалау ортасында жұмыс істей алмауы. Техникалық операцияларды қауіпті және зиянды еңбек операция жағдайымен ауыстыру, осы факторлар болса, еңбек және демалу рацианальды ұйымдастыру, зиянды механизмдер, комплекстік механизм, мен автомазияция. Жиын орындар сапасы қауіпті және зиянды факторлар мен күресу құрлыс орнында арнайы түрде тұрғын үйлерді қадағалау, денсаулық сақтау, тамақтану және әлеуметтік қамсыздандыру температурасы 12…22 , ылғалдылық 40…60%, екі немесе төрт 1 сағатта ауа алмастыру қажет.
Шаңмен күресу үшін ұйым сапасының қорғауы қолданылады: механикалық процесстер, мысалы; өндіріс орындарында таралуы; т.б. Арнайы қорғану әдісі сапасы үшін противогаздар, респираторлар, арнайы киімдар, қорғану көзілдірігі және т.б. Улы заттармен күресу үшін газды жұту және нейтрализатор жүйесі қондырылады, арнайы қорғау әдісі қолданады. Діріл және вибрация әсерінен қорғану үшін құрылыс көлігі мен техникалық процестер пайдаланады, дыбысты азайту материалдары қолданады, арнайы қорғау әдісі үшін шлемдер, наушниктер, арнайы қолғап пен аяқ киім, т.б. Адамға қауіпсіз діріл дәрежесі 70 дБ болып табылады. Жергілікті вибрация үшін 20…100 Гц амплитуда колебаниясы 1,5…0,005 мм.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   32




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет