Экономика және баскару институты. «Менеджмент және кәсіпкерлік» кафедрасы. Туризм

Тұтынушылар мен ұйымдар жарнама арқылы жәнне товар нарыққа қарай қозғалатын, басқа бағдарламалар арқылы байланыс жасайды.

2.Хабарлаушы –ұйым ішінде тік байланыс жасау ретінде деңгейден-деңгейге жылжиды. Ол жоғарыдан төмен қарай жеткізіледі және ұйымға төменнен жоғары қарай жеткізетін ақпараттар қажет.Жоғарыдантөмен қарай бұйрықтар, мәселелер, тапсырмалар жеткізуу, төменнен жоғары қарай-ақпараттар, мәселелер, мақсатының орындалуы жөніндегі, нарықтағы өзгерістер жөнінде, ұйымдағы өзгерістер, идеялар, ұсыныстар жеткізіледі.Ұйымның бөлімшелері өзара байланыс жасап бір-бірімен ортақ мүддеге жетуге көмектесуі тиісті.Бұл көлденең байланыс арқылы іске асырылады.

3.Байланыс жасау процесінің негізгі мақсаты хабардың түсініктілігін құамтамсыздандыру.Байланыс жасау процесінің 4 негізгі элементтері болады: 1) Жіберуші – идеалар ойлап шығарып, ақпарат жинап хабарларды жіберетін адам.

2) Ақпарат – символдың көмегімен түсінікті түрге енген ой.

3) Арна – хабар беру құралы.

4) Алушы – хабар арналған және оны талдайтын адам.

Байланыс жасау кезіндеақпарат жіберуші мен алушы бірнеше өзара байланысты процестерден өтеді:

1) Идеяның п/б.

2) Ойды символдар арқылы жұмыс бақылайтын арна таңдау;

3) Ақпаратты жіберу

4) Ойджы символдар арқылы түсіну, тәржімелеу

Ақпаратты жіберуші адамқандай ақпарат жіберу керек екенін шешеді. Кит Дейвис бұл кезеңнің ерекше маңызын есекреді, шамлаы хабар оны жақсы қағазға басқанмен немесе қатты дауыстап айтқанмен жаөсармайды – деп түсіндіреді .

Жіберуші символдың түріне лайық арна таңдауға тиісті.Арна идеяға сәйкес болмаса ақпарат алмастыру тиімділігі төмендейді.Хабар жеткеннен кейін алушы хабар жіберушінің сиимволының алушының ойына айналады.Тәржімелеу дұрыс өткенін білу үшін алушы идеяны түсінгенін көрсетіп , жіберуші күштен әрекетті жасауғеа тиісті.

-Апарат алмастыру маманы Филмен Люнс – кері байланыс естіген ,оқыған, көрген хабарды жіберушіге қайтарылатын іс-әрекет , ол хабарды түсіну оған сену, жаттау,келісу деңгейі жөнінде куәлік етеді – деп жазады.

4.Адамдар арасында байланыс жасаудың кедергілері – қабылдауға байланысты кедергілер. Адамдар болып жақан оқиғаға оны қалай қабылдауына байланысты әрекет жасайды. Адамдар бір ақпаратты өздерінің тәжірибелеріне байланысты әрүрлі қабыдайды.Адамның әлуметтік көзқарасары олардың әлуметтік қабылдауына және мінез-құлқына әсер етуі мүмкін.Адамның ақпарат алмастырғанда алған оң және теріс әсерінен олардың кездесуінің жиілігі және қарым-қатынасының силі өзгеруі мүмкін.Басшы басқалармен сөйлескенде жақсы әсер қалдыруы керек, әйтпесе оның ақпараты азайып қалады. Сенбеушілік өзін-өзі қорғау, қарсы атмосферасының қалыптасуы мүмкін.Бір – бірімен сеніділік орнаған атмосферада ақпарат ағымы күшейеді, дәлдігі өседі.Егер басшы ашық, адал болса қорғауындағы адамдарда сондай болады.

Кит Дейвистің айтуынша тыңдаудың 10 ережесі :

1) сөйлесуді тоқтату;

2) адамдарға өзін еркін ұстауға мүмкіндік беріңіз;

3) тыңдауға дайын екенін көрсету;

4) көңіл бөлетін нәрселерді жааасама;

5) сөйлеп оырған адамның көңіл күйіне ортақтасу;

6) өзімді болу;

7) өз мінезін тежеу;

8) сынамау, ұрыспау;

9) сұрақ қойыңыз;

10) сөйлесуді тоқтатпаңыз.

Қарым қатынасты жетілдіру :1)Идеяны анықтап алу ;

2)Симантикалық мә селелерді ескеру ;

3)Дәл сөздерді қолдану, сонда нәтижелері нақты болады

4).Өз жүріс- тұрысыңызға, қимылға , интонацияға көңіл аудару , әйтпесе қарама-қарсы сигнал жүруі мүмкін;

5)Өзіңізді ашық ұстау;

6)Жұмыс нәтижелерін ерте бақылау, ашық есік саясаы;

5.Ұйымдастырушылық байланыс жасау.Сире фирмасының басшысы Артур Вуд істі ұлғайудың тек бір әдісі бар – ол ақпарат алмастыруды жақсарту деген.Оның фирмасы өзінің товар өткізу көлемін жылына 5 миллиардтан 15 миллиардқа дейін көтерген.

Хабар алмасудың кедергілері – хабардың мәнінің өзгертудің себептері: әдейі, әдейі емес, хабарды сүзу (фильтарция).

Басқару статусының әртүрлігі – мәселелер жөнінде ақпарат берілмейді, басшының естігісі келгенін ғана айтады, жазалаудан қорқады.Ақпарат берудің ппайдасыздығын сезіну – жоғарыдан келген ақпаратты тыңдап , төменнен кеген ақпаратқа көңіл аудармау , ақпараттың өте көптігі.

Ұйымдағы байланыс жасауды жетілдіру – ол үшін басшы ақпаратты басқаруға тиісті және қарауындағы адамдардың жұмыстарының өзінсізбасшыларының ақпаратқа деген қажетілігін ескеруге тиісті.

Басшы жиналыс, кездесулер өткізеді ақпарат алу , тарату үшін кері байланыс жүйесін орындайды. Адамдарды ұйымның бір бөлімшесін екінші бөлімшесіне ауыстырады.

Адамның пікірін сұрайды , ол үшін сұраныс жинайды, сенім телефон қояды.Басшылар мен қызыметкерлер кездесіп мәселерді талқылайды.Сапа үйірмелерін