3.
4. Басқару құрлымын жетілдіру - тиімді, ұтымды ұйымдық құрлымдар құруға, қалыптастыруға бағытталған жұмыста шаралар жиыны.
5.Өзін-өзі тексеретін сұрақтар: 1.Ұйымдастыру дегеніміз не?
2.Билік дегеніміз не?
3.Басқару құрылымына қандай факторлар әсер етеді?
4.Биліктін негізгі түрлерін ата?
6. Пайдаланатын әдебиеттер:1,2,4,5,6,7,9,12,14,15,16
1.Тақырыбы: Менежменттегі мотивация.
2. Дәрістің мақсаты: Дәріс бойынша тақырыпты ашып студенттерге түсінікті нақты және толықтай түсіндіру.
2. Қарастырылатын сұрақтар: 1.Мотивация - мақсаттары.
2. Қажеттіліктің түрлері.
4. Дәрістің мақсаты: Тақырыпты жан-жақты қарастырып , ақпарат беру.
5. Дәріс мазмұны:
1.Мотивация – бұл өзін және басқаларды өзінің жеке бастық мақсатына немесе ұйым мақсатына жету үшін жандандыратын, ынталандыратын процесс.
Бұл мақсаттарды жүзеге асыру үшін келесі мотивациялық құралдарды қолданады: мәжбүр ету, көтермелеу, бұйыру, көндіру.
Спецификалық формаға айналған керек нәрселер қажеттіліктер болып табылады. Адамда үнемі қажеттілік болады да, ол қызметте іс-әрекет жасауға әкеледі.
Қажеттіліктер 2 түрге бөлінеді, бірінші (физиологиялық) және екінші (психологиялық) қажеттіліктер.
1.«Х», «У», «Z» теорияларының негізінде адамның еңбекке және әртүрлі қажеттіліктер деңгейіне бағытталған.
«Х» теориясында нерадивый жұмысшының қасиеттері байланыстырылған, сондықтан оларда ынталандыру ретінде мәжбүр ету, ал қосымша материал ретінде көтермелеу қолданылады.
«У» теориясы «Х» теориясын антипод болып табылады да, қоғамның белсенді тобын көрсетеді де, еңбекке ынталандыру өзін-өзі көтеру, моральді және материалды ынталандыру. «Z»теориясы бойынша адам мотивінде әлеуметтік және биологиялық қажеттіліктер байланысады.
Мазмұндық теориялар адамды басқаша қызмет жасауға итермелейтін ішкі ояту идентификациясына негізделеді. Ол теория өкілдері: А. Маслоу, Альдефер, Д.Макклеланд, Ф. Герцберг т.б.
Маслоу иерархиясының негізгі мақсаттары:
адамдар үнемі қандайда бір қажеттілікті сезінеді;
адам қажеттіліктерін жеке топтарға бөлу керек;
қажеттіліктер тобы иерархиялық түрде орналасады (Маслоу пирамидасы және т.б.)
Альдефер теориясы бойынша қажеттіліктер үш топқа біріктірілген (өмір сүру қажеттілігі, байланыс қажеттілігі, өсу қажеттілігі).
Макклеланд теориясы бойынша қажеттіліктер адамды мынаған ынталандырады – бұл билікке, сәттілікке және меншікке қажеттілік.
Герцбергтің екі жақты теориясы бойынша қажеттіліктер гигиеналық және мотивацияға бөлінеді.
4.Процессуалды теориялар адам әр түрлі мақсатқа жету кезінде және нақты іс-қызмет кезінде өз күшін қалай бөлетіндігін талдайды.
Келесі үш процессуалды теорияны бөледі.
Үміттену теориясы мынадай қағидаға негізделеді: белсенді қажеттіліктің болуы адамдардың мақсаттарға жетуінің бірден бір себебі – мотивациясы болып саналады. Адам өзінің таңдап алған мінез-құлық типі өзін қанағаттандыратындығына және ойлаған мақсатына жеткізетіндігіне сенеді.
Достарыңызбен бөлісу: |