ӘЛ-ФАРАБИДІҢ КІТАБЫНАН АЛЫНҒАН КЕЙБІР ЕСЕПТЕРГЕ ТҮСІНІКТЕМЕ
Курманбаева Аяулым Артуровна,
Жетекші: математика пәнінің оқытушысы Утегенова Айнур Туреахметовна
БҚО, Орал қаласы,
Ж.Досмұхамедов атындағы жоғары педагогикалық колледж,
«Мектепке дейінгі білім беру» мамандығының 1 курс студенті
e-mail.ru: the-life-is-perfect@mail.ru
Аңдатпа. Мақалада Әл-Фарабидің математикалық трактатынан алынған кейбір есептер қарастырылған. Есептерді шығарудың сызбалары мен түсініктемелер көрсетілген.
Түйінді сөздер: Әл-Фарабидің математикалық еңбектері, екінші ұстаз, салу есептері, қолданбалы геометрия, теориялық геометрия.
Дүние жүзілік мәдениет пен білімнің дамуына өз үлесін қосқан, Шығыс пен Батысты терең білімімен бас идірген, ұлы жерлесіміз -Әбу Насыр әл-Фараби. Шығыс философтары әл-Фарабиді көзі тірі кезінде-ақ «ал-муаллимас-сани» - «екінші ұстаз» деп атаған, көрнекті ойшыл, философ, энциклопедист – ғалым, әдебиетші – ақын, математик, еңбектері бүгінгі күнге дейін өз маңызын жоғалтпаған. Ол өз уақытында белгілі болған білімнің барлық тарауларын қамтитын 160-тан астам трактат жазып қалдырды. [2,66бет]
Әл-Фараби геометрияны екі бағытта қарастырады, бірінші қолданбалы геометрия, екінші теориялық геометрия. Әл-Фарабидің «Табиғат сырын геометриялық фигуралар арқылы танытарлық рухаин айла-әрекеттер» деп аталатын бұл шығармасы орыс тілінде аударлып, басылып шықты.
Әл-Фарабидің математикалық мұрасындағы қолданбалы геометрияда кездесетін есептерден мысалдар қарастырайық.
Мысал -1:
Достарыңызбен бөлісу: |