Elc5431 электротехниканың теориялық негіздері 2 ПӘні бойынша дәрістер жинағЫ
жүктеу/скачать 1,98 Mb.
|
ELC5431 Теоретические основы электротехники II
- Бұл бет үшін навигация:
- Т өртұштықтың коэффициенттерін анықтау.
| Төртұштықтардың өзара жалғануы. Екі және одан көп төртұштықтарды бірізді жалғаған кезде, яғни кірістік қысқыштары тізбектей жалғанған және шығыстық қысқыштары да тізбектей жалғанған (2а-сурет):
а) ә) 2-сурет Төртұштықтар параллель жалғанған кезде, ягни кірістік қысқыштар шығыстық қысқыштармен параллель жалғанған(2ә-сурет): Саны көп төртұштықтардың каскадты жалғануы жиі қолданылады (3-сурет). Т өртұштықтың коэффициенттерін анықтау. Жоғарғы формулалардан А,В,С,D коффициенттерінің мәндері үш әртүрлі тұрақты шамалармен байланысты екендігі көрінеді анықталады. Егер бір мезгілде кірістік қысқыштардағы , сондай-ақ шығыстық қысқыштардағы кернеуді және токты өлшеуге мұмкіндік болса, онда А,В,С,D коэффициенттерін анықтау үшін екі тәжірибенің нәтижелері жеткілікті болар еді, олар бос жүріс және қысқа тұйықталу тәжірибелерінің нәтижелері. 1. Шығыстық қысқыштарды қысқа тұйықталған кезде, яғни . Шығыстық қысқыштар қысқа тұйықталған кезінде кірістік қысқыштар жағынан кірістік кедергі . 2. Шығыстық қысқыштар тұйықталмаған кезде, яғни бос жүріс режимінде болғанда , Бұдан бос жүріс режіміндегі кірістік қысқыштар жағынан кірістік кедергі 3.Қоректендіргішті шығыс жағынан қосамыз да, кіріс жағын қысқа тұйықтаймыз ( ): . Шығыстық ұштар жағынан кірістік кедергі . Сонымен белгісіз төрт А,В,С,D коэффициенттерін анықтау үшін төрт теңдеуден тұратын жүйені құрамыз: . Жүйені шешеміз де коэффициентттерді табамыз: , және Төртұштықтардың балама сұлбалары және сипаттамалық параметрлері. Гиперболикалық функциялар арқылы жазылған теңдеулері. Төртұштықтың жұмыс режімін сипаттау үшін жүктеме кедергісі кезінде 1-11 кірістік қысқыштар жағынан кірістік кедергісі жайында түсінік, ал жүктеме кедергісі кезіндегі шығыстық қысқыштары 2-21 жағынан кірістік кедергісі жайында түсінік жиі пайдаланылады. а) ә) 4-сурет 1-11 қысқыштар жағынан кірістік кедергісі: . 2-21 қысқыштары жағынан кірістік кедергісі: . Іс жүзінде және үшін басқа да өрнектерді жиі пайдалануға болады. Мысалы, Төртұштықтының сипаттамалық параметріне толқындық немесе сипаттамалық кедергі және берілістің сипаттамалық түрақтысы жатады. Егер төртұштықтылардың коэффициенттері бір-біріне тең болса , ол төртұштықтылардың симметриялығын көрсетеді. Егер төртұштықтының кірістік кедергісі толқындық кедергісіне тең болса, онда төртұштық жүктемемен келісімді болып саналады. кедергісін төртұштықтының сипаттамалық кедергісі дейміз. Сипаттамалық кедергі қызметін толқындық кедергісі атқарады. . Егер , және , онда сипаттамалық кедергі: Осы екі теңдеуді жүйе деп қарастырып, оны шешсек, онда: . Симметриялы емес төртұштық үшін: Симметриялы төртұштық үшін болғандықтан : Кірістік және шығыстық кернеулердің және токтардың қатынастары бірдей: Егер бұл қатынас нақты болса, онда ол төртұштық арқылы энергия берілісі кезінде кернеудің (және токтың) неше рет кемитінін көрсетеді. Яғни, төртұштықтың өндіретін кернеуі (тоғы) әлсізденеді. Егер бұл қатынас комплексті болса, онда модулі (өлшемі) - әлсізденуін анықтайды, ал аргумент – фаза өзгерісін анықтайды. Көпшілік жағдайда кернеулердің және токтардың әлсізденуін логарифмдік бірлік бойынша өрнектейді, яғни кернеулердің және токтардың қатынастарының натурал логарифмі арқылы анықтайды. Мұндағы екінші сипаттамалық параметр деп саналады және берілісті сипаттамалық берілістің тұрақтысы немесе беріліс өлшемі дейміз. Бұдан былай беріліс өлшемін, кернеулердің және токтардың қатынасы арқылы емес, олардың көбейтінділерінің қатынастары арқылы көрсеткен дұрыс: , сондықтан, . беріліс тұрақтысы. - кернеудің және токтың абсолюттік мәнінің әлсіреуін көрсетеді де, төртұштықтың сипаттамалық (өзіндік) өшуі немесе өшу тұрақтысы деп аталады. Ол непермен өлшенеді. - шамасы, кірістік және шығыстық кернеулердің (немесе токтардың) арасындағы фаза айырымына тең. Ол сипаттамалық фаза немесе фазалық тұрақтысы деп аталады және радианмен өлшенеді. 1Нп =0,868 Б =8,68 дБ (децибелл), 1Б =1,15 Нп ( Непер). Төртұштықтың сипаттамалық параметрлерінің жалпыланған параметрлермен байланысы мына теңдік арқылы өрнектеледі: , Гиперболикалық синус пен косинусты анықтайық: , , Бұл өрнектерді пайдаланып симметриялы емес төртұштықтың негізгі теңдеуін гиперболикалық функциялар арқылы былай жазуға болады: Симметриялы төртұштық үшін болғандықтан : Егер жүктеме келісімді болса ( ZC=Z2, U2=Z2I2), онда негізгі теңдеу былай жазылады: Симметриялы төртұштықтың сипаттамалық параметрлерін бос жүріс кезіндегі және шығыстық қысқыштарды қысқа түйықталу кезіндегі кірістік кедергілер арқылы аңықтауға болады жүктеу/скачать 1,98 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|