Әлдихан Қалдыбаев
жүктеу/скачать 0,75 Mb.
|
| АРУАҚТЫ СЫЙЛАУ КЕРЕК
Біраздан бері Таразда бір талас жүріп келеді. Ол – аруаққа сыйыну керек пе, жоқ па? Діндарлар айтады: жоқ. Дүбәралар айтады: сыйыну керек. Облыста аруақты асқақтатып жүрген бір адам бар, ол – Айдархан Сихаев. Айдархан – білімді жігіт, тамаша сәулетші, бірбеткей. Мен оған бұдан әрі мінездеме бермей-ақ қояйын, белгілі азамат. Қоғамдар, қорлар саңырауқұлақтай қаптап құрылған тұста Айдархан да «Аруақтар» қауымдастығы тәрізді бірдеңе құрып, аруақты насихаттауға кіріскен. Ол кезде мен облыстық «Ақ жол» газетінің бас редакторы едім, бірлі-жарым мақалаларын жарияладым. Аруақ туралы түрлі түсінік бар екен, әңгімені дауға айналдырмай, тоқтатуға тура келді. Менің ақылдастарым: «Мұсылман баласы, адам бір ғана Құдайға сыйынады, қалғанының бәрі дұрыс емес», десті. Олардың айтқандарын теріс деуге тіл бармайды. Құранның сөзінде: «Ла ілаһә іллаллаһу Мұхаммадүн расулулаллаһ» делінген. Тәржімасы – Алладан басқа ешбір тәңір жоқ, Мұхаммед (ғ. с.) – Алланың елшісі. Мұсылман баласының Тәңірден басқаға табынуы – күнә. Аруақтың өзі – Құдайдың құлы, Мұхаммедтің үмбеті. Сонда қалай, аруаққа сыйынбауымыз, аруақты сыйламауымыз керек пе? Иә, аруаққа сыйынбауымыз керек, сыйлауымыз қажет. Мен теолог ғалым емеспін, кезінде атеист болғанмын, қазір мұсылманмын. Мен аруақты атеист болып жүргенде де сыйлағанмын, қазір де сыйлаймын. Ол кезде де, қазір де мен аруақ өмірден бұрын және кейінгі өткен ата-бабаларым деп білдім, алдағы уақытта да сөйтемін. Күні кеше өмірден өткен әкем де бүгін маған аруақ. Құдай, оңда, аруақ, қолда! Ата-бабамыз осылай деген, мен де осылай деймін. Бейсенбі, жұма күндері аруаққа арнап бауырсақ пісіріп, құран оқып шай ішпейтін қазақ отбасы мүлдем аз бұл күнде. Құран сүрелерін оқып болып, бата беретін тұсқа назар аударыңызшы, қолын жайған әр мұсылман, алдымен Құдайға жалынып-жалбарынады, тілеуін айтады, содан соң барып, аруаққа ауысады, Құдайдан олардың біліп, білмей жасаған күнәсін кешіруді, алды пейіш, арты кеніш, жатқан жерлерін жайлы, топырақтарын торқа етуді сұрайды, содан кейін барып, аруақтардың артында қалған ұрпақтарын желеп-жебеуін тілек етеді. Дін мұсылман Құдайға ешкімді теңгермейді. Алайда, аруақтан жәрдем, демеу сұрау – Құдайға күнәһар болу емес Біздің қазақ, айта берсеңіз, өзін аруаққа қарыздар санаған. Әкем айтар еді, бейсенбі және жұма күндері аруақтар, яғни о дүниелік болған ата-бабаларымыз көрден шығып, қара шаңырағына, кейінгі үрім-бұтағының үйіне келеді. Сонда келген үйі оған арнап дастархан жайып, құран оқып, ас жесе, аруақ тойып, разы болып қайтады, егер келген үйі оны есіне де алмай, өз тірлігімен болса, аруақ салы суға кетіп, аштықтан бұралып мәңгілік мекеніне әзер жетеді. Балаларым, кейін өсіп, өздеріншс түтін түтеткенде бейсенбі, жүма күндері аруақтарды далаға келгендей қылмаңдар, бір жапырақ нан, бір кесе шай болса да соларға арнап, құран оқып ішіңдер. Бала кезде естіген бұл әңгіме маған ұрпағы сыйламаған аруақка керемет аяныш сезімін ұялатып еді, әлі сол, аруақтарға бағыштап құран оқып отыруды парызым санаймын. Жарықтықтар жабырқамасын! Құдайға қараған адам аруақты сыйлайды. Аруақты сыйлаған адам азбайды. жүктеу/скачать 0,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|