1 2.10.21ж
Пластмасса тарақ н/е қаламды алып, оны жүнге немесе құрғақ шашқа үйкеңдер. Содан кейін оны ұсақталған қағаз қиқымдарына жақындатыңдар. Не байқадыңдар?тәжірибе бойынша қорытынды жасаңдар?
Дененің заттардың өзіне тарту құбылысы электрлену деп аталады. Ал арасында пайда болған күшті электр күші
Электендірудің 2 тәсілі бар:
1)Денелердің үйкеліс арқылы электрлендіру
2) Денелерді (индукция) әсер арқылы электрлендіру
1733 жылы француз ғалымы Шарль Дюфэ тәжірибе жасай отырып, электрленген денелерде зарядтың екі түрі болатынын анықтады.Жібекке, қағазға үйкелген шыны оң зарядталады. Жүнге үйкелген эбонит теріс зарядқа ие болады.
Электр заряды деп электрлік өзара қарқындылығын сипаттайтын физ-қ шаманы айтады. Электр зарядын өлшем бірлігі француз физигі Ш. Кулонның (1736-1806) құрметіне кулон (Кл) деп аталған.q=Кл
Кез келген зат атомнан тұрды. Ал атом неден тұрады. Оған Резерфорд жауап берді.
Ең кіші электр зарядын элементар заряд деп атайды.
Оң элементар заряды арқылы бар бөлшек протон деп аталады.
Протонға модулі жағынан тең теріс заряды бар бөлшекке электрон деген атау берген. Кез-келген зарядтың зарядқа еселенеді
q =N*e
өткізгіштер деп электр тогын өз бойынан өткізе алатын заттарды айтады. Мысалы: адамның малдың бойынан, металдар, тұздар
Диэлектриктер деп электр тогын өз бойларынан өткізбейтін заттарды айтады.(пластмасса, эбонит, ауа, май, керосин, резеңке)
Сонымен қатар өткізгіштер мен диэлектриктердің аралыққасиеттерін иеленеді Шала өткізгіштер.
1.10 және 16нКл зарядтар бірінен-бірі 10мм қашықтықта орналасқан. Олардың әсерлесуі күші
2. Егер ауада оқшауланған жіпке ілінген массасы 2 г, заряды 2⋅10−8Кл шардың астына 5 см қашықтыққа аттас 1,2⋅10−7Кл заряд орналастырса, онда жіптің керілу күші
3.1мкКл және 10 нКл екі заряд 9 мН күшпен бір-біріне қандай қашықтықтан әсер етеді
4. Шамалары бірдей 10⋅10−9 Кл екі заряд қандай қашықтықта 9⋅10−3 Н күшпен әсерлеседі?
(k=9⋅109 Н ⋅ м2 / Кл2)
Достарыңызбен бөлісу: |