Силлабус
ЭЛЕКТРОТЕХНИКА
Силлабус
Мамандық: 5В070700 «Тау-кен ісі», 5В070900 «Металлургия», 5В072400 «Технологиялық машиналар және жабдықтар», 5В073700 «Пайдалы қазбаларды байыту»
Оқу түрі: күндізгі
Курс: 2,3
Семестр: 4,5
Кредит саны: 3
Сағат саны:
Дәрістер: 30 (15)
Тәжірибелік сабақтар: 30
Зертханалық сабақтар: 15
СОӨЖ: 30
СӨЖ: 60
Емтихан: 5 (4)семестр
Өскемен
Усть-Каменогорск
2014
Силлабус «Өндірістік энергетика» кафедрасында 5В070700 «Тау-кен ісі», 5В070900 «Металлургия», 5В072400 «Технологиялық машиналар және жабдықтар», 5В073700 «Пайдалы қазбаларды байыту» мамандықтары бойынша Қазақстан Республикасының мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру 23.08.12ж №1080 стандартына сәйкес және ТОБ негізінде әзірленген.
Бағдарлама ӨЭ кафедрасының отырысында талқыланды.
Өндірістік энергетика кафедрасының меңгерушісі Т.Сегеда
№ ___ хаттама 2014ж.
Ақпараттық технологиялар және энергетика факультетінің әдістемелік кеңесінде мақұлданған.
Төрағасы Т. Абдрахманова
№___ хаттама 2014ж.
Дайындаған
аға оқутышы: А.А.Сарсенова
Норма бақылаушы Т.Тютюнькова
ОҚЫТУШЫ ТУРАЛЫ МАҒЛҰМАТ ЖӘНЕ ОҒАН БАЙЛАНЫСТЫ АҚПАРАТ
«Өндірістік энергетика» кафедрасы, Ақпараттық технологиялар және энергетика факультеті (_Г-1-313_дәрісх.)
Пән жүргізетін оқытушы: Сарсенова Айжан Аскербекқызы, аға оқутышы
Жұмыс телефоны: 540-429
Дәрісханалық сағатқа және консультацияға арналған уақыт: сабақ кестесі мен оқытушының жұмыс кестесі бойынша.
1 ПӘННІҢ СИПАТТАМАСЫ, ОНЫҢ ОҚУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ОРНЫ
1.1 Оқылатын пәннің сипаттамасы
Электрлік және магниттік тізбектің қондырылған және өтпелі процестерді оқу, ақпарат, дабыл беру, электротехника және электротехнология қиындықтарын шешу «Электр техника» курсына енеді, сондықтан осы облыстағы білім өте қажетті. Ол мамандарға өзінің тәжірибелік әрекетінде электроника және электротехникадағы білімін жете түсінуіне және тиімді қолдануына мүмкіндік береді. «Электр техника» курсы информатика және физика синтезінің, графикалық зерттеу әдісінің және математиканың негізі болып табылады, сондықтан бұл курс геодезия және картография бакалаврларын кәсіптік дайынауда маңызды дүниетанымдық роль атқарады.
Алған білімдері студенттердің шығармашылық мүмкіндіктерін кеңейтуі және ынталандыруы, алдағы мамандықтың пәндерін оқуына дайындау керек.
1.2 Пәнді меңгеру мақсаты мен міндеттері
Пәнді оқыту мақсаты – өндірістік процестерді бақылау үшін автоматтандырылған құрылғылардың электрлік бөлшектерін өңдеуге электроэнергетика бакалаврларымен бірігіп техникалық тапсырмаларды құру және оларды қолдана білу, керекті электротехникалық және электр өлшеуіш құрылғыларды таңдап ала білу үшін электротехниканың электрлік емес мамандықта дәрежелі мамандарды теориялық және практикалық дайындау болып табылады.
1.3 Пәнді меңгеру нәтижелері
Пәнді оқып меңгергеннен кейін студенттер алдағы мамандығына қатысты білім деңгейін алуы, практикалық қызметіне икемделуі және әреккеттенуі қажет.
Пәнді оқып үйрену нәтижесінде студенттің білуі шарт:
негізгі электротехникалық құрылғыларды қолдану аумағын, негізгі сипатын, құрылысын, әрекеттік парқын, терминологиясын және белгіленуін;
Жасай алуы шарт:
негізгі электротехникалық құрылғылардың параметрлері мен сипаттамаларын тәжірибелі анықтау;
электрлік ұлғафларды өлшеу және өлшеу нәтижелерін өңдеуді шығару;
Әдеттенуі шарт:
электр техникасы аппараттар мен машиналарды қосу, басқара білу, олардың қауіпсіздік жұмысын бақылауды ұйымдастыру.
1.4 Пререквизиттер
Пәннің қолданған материалдары төмендегі курстарда алған білім негізінде жинақталады:
1.5 Постреквизиттер
Курсты білу 5В070700 «Тау-кен ісі», 5В070900 «Металлургия», 5В072400 «Технологиялық машиналар және жабдықтар», 5В073700 «Пайдалы қазбаларды байыту» мамандықтары қызмет ету және төмендегі пәндерді оқу үшін қажет:
тау-кен кәсіпорындарыныі құрылысы;
кеніштердегі желдету;
металлургиялық пештер және жылуберілу;
металлургиялық процесстерді автоматтандыру;
электр машиналар және электр жетегі;
технологиялық машиналардың электр жетегі;
автоматты жобалау жүйелері.
2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ
2.1 Тақырыптық жоспар
Тақырыптың атауы, оның мазмұны
|
Еңбек сыйымдылығы, сағаты
|
Ұсынылған әдебиеттер
|
1
|
2
|
3
|
Дәрістік сабақтар
|
Тақырып 1. Кіріспе. Электрлік энергия, оның ерекшеліктері және қолдану аумағы.Қазақстандағы электр энергетикасының даму жолдары. Негізгі түсініктер мен анықтамалар. Электр тізбектері, олардың элементтерінің шартты графикалық белгіленуі. Электрлік тізбектегі процестерді сипаттайтын негізгі ұлғаюлар. Электрлік сұлбалардағы кернеулер мен токтардың, ЭҚК – нің дұрыс бағыттары.
|
2(1)
|
1,2,3
|
Тақырып 2. Тұрақты токтағы сызықтық тізбектер. Потенциалды диаграмма. Қабылдағыш пен көз энергиясы. Қуат. Қуат балансы. Электр тізбегінің КПД. Тұрақты ток тізбегі үшін Ом және Кирхгоф заңдары.
|
2(1)
|
1,2,3
|
Тақырып 3. Электр тізбектерді есептеудің әдістері. Баламалы түрлендіру әдісі. Кирхгоф заңдарын үнемі қолдану әдістері. Контурлық токтар әдісі. Түйіндік потенциалдар әдісі. Реттеу әдісі. Баламалы генератор әдісі
|
2(1)
|
1,2,3
|
Тақырып 4. Айнымалы синусоидал ток. Негізгі түсініктер. Алгебралы, тригонометриялы және экспотенциалды формадағы синусоидалдық ұлғаюды кескіндеу. Комплекстік жазықтықтағы синусоидалдық ұлғаюды графикалық кескіндеу.
|
2(1)
|
1,2,3
|
Тақырып 5. Айнымалы синусоидал ток тізбегіндегі R, L, C идеалды элементтері. Аналитикалық білдіру, графиктер, векторлық диаграммалар. Идеал элементтерді тізбектей қосу. Есептеудің графикалық және аналитикалық әдістері.
|
2(1)
|
1,2,3
|
Тақырып 6. Айнымалы ток тізбегі үшін Ом заңы. Кернеу, кедергі, қуат үшбұрышы. Қуат коэффициенті. Векторлық диаграммалар.
|
2(1)
|
1,2,3
|
Тақырып 7. Айнымалы ток тізбегінің тармақталған аймағы. Активті, реактивті және толық өткізгіштік. Өткізгіштікті алгебралық және экспотенциалдық формада кескіндеу.Өткізгіштік үшбұрышы
|
2(1)
|
1,2,3
|
1
|
2
|
3
|
Тақырып 8. Айнымалы ток тізбегін аралас жалғау. Тұрақты токтың күрделі тізбегін есептеу әдістері. Элементтерді параллель және тізбектей жалғаудағы резонанс.
|
2(1)
|
1,2,3
|
Тақырып 9. Үшфазалы жүйе. ЭҚК – нің үшфазалы жүйеде кескіндеу. Көз фазалары мен үшфазалы токты қолданушыларды жалғау әдістері. Үшфазалы ұлғаюды Аналитикалық және графикалық кескіндеу. Төрт және үш сымды үшфазалы жүйе.
|
2(1)
|
1,2,3
|
Тақырып 10. Үшфазалы токты қолданушыны жұлдызша жалғау. Симметриялық және симметриялық емес тәртіптер туралы түсінік. Нейтралдарды араластыру. Үшбұрыштарды қолданушыларды жалғау. Үшфазалы ток тізбегіндегі қуат.
|
2(1)
|
1,2,3
|
Тақырып 11. МҚК-і бар магниттік тізбек. Электр магниттік индукция құбылысы. Индуктивтік және өздік индуктивтік. Магниттік тізбектегі физикалық құбылыстар. Орынбасарлық сұлба және векторлық диаграммалар.
|
2(1)
|
1,2,3
|
Тақырып 12. Бір фазалы трансформатор. Құрылымы, әрекеттік парқы. Біріншілік және екіншілік орамалардың электрлік жағдайының теңдеуі. Келтірілген трансформатор.
|
2(1)
|
1,2,3
|
Тақырып 13. Трансформатормен тәжірибелер. Бос жүріс, қысқа тұйықталу әлпілері. Сыртқы сипаттамалары. КПД. Трансформатордың векторлық диаграммасы.
|
2(1)
|
1,2,3
|
Тақырып 14. Асинхронды қозғалтқыштар туралы жалпы мағлұмат. Асинхронды қозғалтқыштардың құрылысы. Катушканың, катушкалық топтың, ескі орауыштың электр қозғаушы күші
|
2(1)
|
1,2,3
|
Тақырып 15. Синхронды машиналар. Синхронды қозғалтқыштар, генераторлар, қозу жүйесі
|
2(1)
|
1,2,3
|
Зертханалық сабақтар
|
Тақырып 1. Кіріспе сабақтар. Электр техниканің зертханаларындағы қауіпсіздік ережелері
|
1
|
1,2,3
|
Тақырып 2. Тұрақты ток тізбектерін зерттеу
|
2
|
1,2,3
|
Тақырып 3. Айнымалы ток тізбектерін зерттеу. Тізбектердің тізбектеп жалғануы
|
2
|
1,2,3
|
Тақырып 4. Айнымалы ток тізбектерін зерттеу. Тізбектердің қатарлап жалғануы
|
2
|
1,2,3
|
Тақырып 5. Үш фазалы тізбектерді зерттеу. Жұлдызша жалғануы.
|
2
|
1,2,3
|
Тақырып 6. Үш фазалы тізбектерді зерттеу. Ұш бұрыштап жалғануы.
|
2
|
1,2,3
|
Тақырып 7. Бір фазалы трансформаторды зерттеу
|
2
|
1,2,3
|
1
|
2
|
3
|
Тәжірибелік сабақтар
|
Тақырып 1. Ом заңын қолдана отырып есептер шығару.
|
2
|
1,2,3,4
|
Тақырып 2. Кирхгоф заңдарын үнемі қолдану әдістері.
|
2
|
1,2,3,4
|
Тақырып 3. Контурлық токтар әдісі.
|
2
|
1,2,3,4
|
Тақырып 4. Түрлену әдістері. Түйіндік потенциалдар әдісі.
|
2
|
1,2,3,4
|
Тақырып 5. Баламалы генератор әдісі. Реттеу әдісі.
|
2
|
1,2,3,4
|
Тақырып 6. Синусоидалдық ұлғаюды әртүрлі формада кескіндеу.
|
3
|
1,2,3,4
|
Тақырып 7. Синусоидал токтың жай тізбегін есептеудің аналитикалық әдісі.
|
2
|
1,2,3,4
|
Тақырып 8. Синусоидал токтың күрделі тізбегін есептеудің векторлық әдісі.
|
2
|
1,2,3,4
|
Тақырып 9. Кернеу, кедергі, қуат тік үшбұрышы.
|
2
|
1,2,3,4
|
Тақырып 10. Үшфазалы тізбек есебі. Жұлдызша қосылуы
|
2
|
1,2,3,4
|
Тақырып 11. Үшфазалы тізбек есебі. Үшбұрыштап қосылуы
|
3
|
1,2,3,4
|
Тақырып 12. Трансформатордың номиналды параметрлерін анықтау
|
3
|
1,2,3,4
|
Тақырып 13. Асинхронды қозғалтқыштың параметрлерін анықтау
|
3
|
1,2,3,4
|
Студенттің оқытушы жетекшілігімен орындайтын өздік жұмысы
|
Тақырып 1. Тұрақты ток тізбектерін әр түрлі әдістермен есептеу
|
5
|
1,2,3,4
|
Тақырып 2. Айнымалы ток тізбектерін әр түрлі әдістермен есептеу
|
5
|
1,2,3,4
|
Тақырып 3. Үш фазалы ток тізбектерін есептеу. Жұлдызша қосылуы
|
5
|
1,2,3,4
|
Тақырып 4. Үш фазалы ток тізбектерін есептеу. Үш бұрыштап қосылуы
|
5
|
4,5
|
Тақырып 5. Трансформатордың параметрлерін анықтау
|
5
|
4,5
|
Тақырып 6. Асинхронды қозғалтқыштың параметрлерін анықтау
|
5
|
4,5,6
|
2.3 Өздік жұмыстың тапсырмалары (СӨЖ)
Тақырып
|
Тапсырманың мазмұны және мақсаты
|
Ұсынылатын әдебиеттер
|
Дайындау мерзімі
|
Бақылау түрі
|
Тапсыру уақыты
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
Тұрақты ток тізбектерін есептеу әдістері
|
Тұрақты ток тізбектерін есептеу әдістерін білу
|
1,2,3,4
|
2 жұма
|
Ауызша жауап
|
Семестрдың басынын 2 жұма
|
Айнымалы ток тізбектерін есептеу әдістері
|
Айнымалы ток тізбектерін есептеу
әдістерін білу
|
1,2,3,4
|
2 жұма
|
Ауызша жауап
|
4 жұма
|
Үш фазалы тізбектердің қосылуы
|
Үш фазалы тізбектердің қосылуы қосу әдістерін білу
|
1,2,3,4
|
2 жұма
|
Ауызша жауап
|
6 жұма
|
Трансформаторлар түрлері.
|
Әр түрлі трансформаторлардың жұмыс істеу принциптерін білу
|
1,2,3,4
|
3 жұма
|
Ауызша жауап
|
10 жұма
|
Асинхронды қозғалтқыштың құрылысы.
|
Асинхронды қозғалтқыштың істеу принципы және құрылысын білу
|
1,2,3,4
|
2 жұма
|
Ауызша жауап
|
12 жұма
|
Пән тапсырмаларын орындау және тапсыру кестесі*
Бақылау түрі
|
Оқудың академиялық кезеңі, апта
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
Сабаққа қатысу
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
Дәріс конспектісі
|
|
|
|
|
|
|
|
*
|
|
|
|
|
|
|
*
|
Ауызша сұрау
|
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
|
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
|
Коллоквиум
|
|
|
|
*
|
|
|
|
|
|
|
|
*
|
|
|
|
Тестілеу
|
|
|
|
|
|
|
|
*
|
|
|
|
|
|
|
*
|
Баяндама жасау
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
Эссе
|
|
|
|
|
|
|
|
*
|
|
|
|
|
|
|
*
|
Аралық тестілеу
|
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
|
|
*
|
*
|
*
|
*
|
*
|
|
Барлығы
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
*Ескерту: тапсырма түрлері мен ағымдағы бақылау мезгілділігі берілетін пәннің өзгешелігіне байланысты дайындалады.
ҰСЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
3.1 Негізгі
Борисов Ю.М. «Электротехника». – М.: Энергоатомиздат, 1985.
Сборник задач по электротехнике и основам электроники. Под.ред. В.С.Пантюшина – М.: Высшая школа, 1979.
Забродин Ю.С. Промышленная электроника. – М: Высшая школа, 1982.
Электротехника. Под.ред. Герасимова В.Г. – М: Высшая школа, 1983.
Основы промышленной электроники. Под.ред. В.Г.Герасимова. – М.: Высшая школа, 1986.
Қосымша
Алиев И.И. Справочник по электротехнике и электрооборудованию. М.: -Высшая школа, 2000.
Методические указания к самостоятельным и лабораторным занятиям по электронике для студентов не электротехнических специальности. ВКГТУ, 2002.
Джонс М.Х. Электроника – практический курс. – М.:Постмаркет, 1999.
Прянишников В.А. Электроника. Курс лекций. – СПб.: КОРОНА принт,1998.
Касаткин А.А. Электротехника. – М.: Энергия, 1996.
4 БІЛІМДІ БАҒАЛАУ
4.1 Оқытушының қоятын талаптары
Оқытушының қоятын талаптары:
студенттер сабақ кестесіндегі дәрістік және іс-тәжірибелік сабақтарға қатысуға міндетті;
студенттердің сабаққа қатысуы сабақтың басында тексеріледі. Студент сабаққа кешіккен жағдайда, дәрісханаға ақырын кіріп, жұмысқа кірісуі керек, ал үзіліс кезінде оқытушыға кешігу себебін түсіндіру қажет;
сабаққа екі рет кешігу сабақтан бір рет қалумен тең;
балл көрсеткіші арқылы есептелетін жұмыстарды бекітілген мерзімде тапсыру керек. Жұмыс уақытылы тапсырылмаса, қойылатын балл төмендейді. Барлық жұмыстарды тапсырмаған студенттерге емтиханға кіруге рұқсат берілмейді;
қанағаттанарлық бағасын алған студентке аралық бақылауды қайтадан өтуге рұқсат берілмейді;
Рср = (Р1 + Р2)/2 орташа рейтингісі 50%-дан кем болған студенттерге емтиханға кіруге рұқсат берілмейді;
сабақ барысында ұялы телефондарды ажырату қажет;
студент сабаққа іскерлік киім киіп келуі керек.
4.2 Баға критериі
Барлық тапсырмалардың түрлері 100 балдық жүйемен бағаланады.
Ағымдағы бақылау апта сайын өткізіледі және оған дәрістерге, іс-тәжірибелік сабақтарға қатысу мен өздік жұмыстарды орындау кіреді.
Білімге ағымдағы бақылау жасау семестрдің 7 және 15 апталарында тест түрінде өткізіледі. Рейтинг келесі бақылау түрлерінен жиналады*:
Аттестаттау кезеңі
|
Бақылау түрі, меншікті салмақ, %
|
Лекция
|
Зертханалық жұмыстар
|
Айызша жауаптар
|
Реферат
|
Өзіндік жұмысы
|
Коллоквиум
|
Эссе
|
Ағымдағы тестілеу
|
Барлығы
|
Рейтинг 1
|
10
|
45
|
9
|
4
|
12
|
-
|
|
20
|
100
|
Рейтинг 2
|
10
|
45
|
9
|
4
|
12
|
-
|
|
20
|
100
|
Достарыңызбен бөлісу: |
