Доғалық пештің электрлік және жұмыстық сипаттамалары
Электрод (электр… және грек. lіdos – жол)
Пісіру электроды – пісіру, кесу не балқыту кезінде бұйымға электр тоғын жеткізетін сырық. Пісіру тәсіліне орай металдан, көмірден (пісірілмекші жапсардың сапасын жақсарту мақсатында бетіне легирлеуші, тотықтандырғыш, т.б. қасиет беретін химиялық зат жағылған), т.б. дайындалған электрод түрлері қолданылады. Металл электрод диаметрі 0,3 – 12 мм болып келетін сымнан жасалады.
Доғалы пісіруге арналған электродтар
Балқитын
Балқымайтын
Ішінде түтікті ұнтағы бар
Сыртқы қапталмаған электродты сым
Иондатылған қабы бар
Қалың (сапалы) қапталған
Вольфрамды
Көмірлі
Графитті
Болаттан
Түсті металдардан
Шойыннан
Доғалы пісіруге арналған электродтар
Балқитын
Балқымайтын
Балқитын электрод – бұл үй жағдайында жиі қолданылатын дәнекерлеу құралы. Бұнда электродтың негізгі құраушы бөлшектеріне өзек пен жабынды жатады. Балқитын электродтың өзегі болат сымнан жасалуы үшін аз көміртекті және қоспаланған болат пайдаланылады. Қазіргі уақытта болат сымның 77 түрі бар. Олардың өлшемі 1,6 – 6 мм-ге дейін болады.
Балқымайтын электрод — баяу балқитын материалдан жасалған пісіру процесінде қолданылатын электрод. Электрдоғасы баяу балқитын электрод пен пісірілетін бұйым аралығында жалындатылады. Пісірілген жік қалыптастыру үшін қосымша металл қолданылады. Пісіру процесінде электродтың қарышталуы өте төмен. Оқшаулаушы газ ортасында қолданьш электрдоғалы пісіруде плазмалык кесу, тозаңдатып қаптастыру, т.б. пісірудің арнайы тәсілдерінде қолданылады. Балқымайтын электродтар, баяу балқитын элементтер: көміртек, графит, цирконий, гафний, вольфрамнан жасалады. Вольфрамды электродтар кең таралған.
Түсті металдардан
Болаттан
Шойыннан
Вольфрамды
Графитті
Көмірлі
Вольфрамды (балқытылмайтын) электродпен доғалық кесу аргонды қорғаушы ортада орындалады. Бұл кесу түрі сирек қолданылады. Негізінен қоспаланған болаттарды немесе түсті металдарды өңдеуде қолданылады. Бұл тəсіл мағынасы мынада, кесу үшін электродта жоғары ток пайда болады (пісіруден 20-30 % жоғары) жəне металл тесіп өтіп балқытылады.
Көмірлі электродпен доғалық кесу.Берілген кесу тəсілінде металдың бөлінуіне оны бөлу сызығы бойымен балқыту жолымен қол жеткізіледі. Тəсіл шойынды жəне түсті металдарды кесуде қолданылады. Егер дəл өлшемдер қамтамасыз етілуі қажет болмаса, ал кесік ені мен сапасының мəні болмаса, болат осы тəсілмен кесіледі.
Бұл тəсілмен кесу жоғарыдан төменге қарай орындалады, жəне де балқытылатын беттің көлденең жазықтыққа тиісті кейбір көлбеу бұрышы сақталу керек. Бұл металдың ағып шығуын жеңілдету үшін қажет. Кесу айнымалы немесе тұрақты токта жүргізіледі.
