62
шамасы жеткілікті болса (U
a
>U
к
), онда тиристор басқару электродының
тогынсыз-ақ
іске қосылып, ток өткізе бастайды (динисторлық режим). Оның
шамасы аздау болған жағдайда (U
a
к
), басқару электроды көмекке келіп, ол
тиристордың ертерек қосылуын қамтамасыз етеді.
1.40 сурет
1.41 сурет
Басқару тогы I
бэ
неғұрлым үлкен болса, тиристордың қосылуы анод
кернеудің соғұрлым төмен шамасында іске асырылада. Бұл жағдай 1.40-суретте
тиристор сипаттамасының басқару тогының
шамасына қарай тарамдала
түсетіндігімен керсетіліп отыр. Kөpiп отырғанымыздай тиристордың қосылу
кернеуі (U
к1
, U
к2
,
...) I
бэ
тогы артқан сайын төмендей түciп, тиристордың
қосылуын жеңілдетеді. Жоғарыда тиристардың қосылуы (
1
+
2
)=1 шартына
сәйкес дедік. Ал кәдімгі транзисторлардағы α
коэффициентінің бipгe жақын
екенін ескерсек, онда тиристордық icкe қосылуы ток пен кернеудің өте төмен
63
шамаларында жүрмей ме?... Сондықтан да тиристорларды жоғары кернеулерге
арнап шығару үшін (
1
+
2
)=1 шартын үлкен кернеу шамаларында орындауымыз
керек. Miнe, осы талапты орындау үшін тиристор құрылымына мынадай екі түрлі
ерекшеліктер енгізіледі. 1)
1
шамасын өcipмey үшін бірінші база Б1, яғни n
1
аймағы кең жасалынады (мұны біз жоғарыда келтірілген 1.38, 1.39-суреттерде де
көрсетуге тырыстық) Бұл жағдайда p
1
аймағынан
енгізілген кемтіктердің
көпшілігі кең база Б1-де рекомбинацияға түсіп, р
2
аймағына (
р-п-р
транзисторының коллекторына) аз өтіп,
1
шамасын өсірмейді. 2) Катод пен
басқару электродын өзара қосымша өтгізгішпен қосып (эммиттерлік тұйықтау),
басқару тогының бip бөлігін осы өткізгішпен өткізеді. Мұнда көзделген негізгі
мақсат, кернеудің аз кезінде токтың көп бөлігі осы қосымша өткізгішпен
тұйықталып (
р-п
ауысуымен өтпей),
2
шамасын өсірмейді де, ал
кернеу
артқанда
р-п
ауысуының өзінен өтіп, оның шамасын күрт өсіреді. Яғни кернеудің
өсуіне байланысты токтың
р-п
ауысуымен тұйықталатын бөлігі де артып,
тиристордың қосылуы да кенеттен тез арада өтеды. Мұның тәжірибе жүзіндегі
қосымша пайдасы, оның қосылу мерзімінің тез арада,
кернеу шамасының
шашыраңқылығынсыз icкe асуында.
Эмиттерлік тұйықтаудағы токтар мен кернеулердің өзара қатынасын 1.30-
суретте келтірілген сипаттамалардан көруге болады.
Достарыңызбен бөлісу: