Күшейткіштердің көрсеткіштері (негізгі параметрлері)

66 
Қуат бойынша күшейту коэффициенті: 
Пайдалы әсер коэффициенті
Күшейту коэффициенті логарифмдік бірліктерде көрсету өте ыңғайлы, 
өйткені адамның құлағы қабылдайтын дыбыс қаттылығы соған сәйкесті дыбыс 
энергиясының өзгеруінің логарифміне пропорционал екені анықталған. 
Сондықтан, күшейту коэффициенті логарифм түрінде былай жазамыз. 
Күшейткіштің сипаттамалары 
1 – идеалды; 2 – реалды.
1.45 сурет - Амплитудалық сипаттама (АС):
1, 2 – реалды сипаттамалар; 3 – идеалды сипаттама. 
1.46 сурет - Амплитудалы - жиілікті сипаттама (АЖС) 

67 
Күшейткіштің кірісіндегі кернеудің диаграммасы (
а
) және өтпелік 
сипаттамасы (
б
): 1 –тұрақты токтың күшейткіші; 2 – айнымалы токтың 
күшейткіші. 
1.47 сурет - Өтпелік сипаттамасы (ӨС) 
Күшейткіштің сипаттамалары: 
1 – идеалды; 2 – реалды. 
1.48 сурет - Амплитудалық сипаттама (АС) 

68 
1, 2 – реалды; 3 – идеалды. 
1.49 сурет - Амплитудалы - жиілікті сипаттама (АЖС) 
 
1.50 сурет - Нормаланған амплитудалы - жиілікті сипаттама 
 
3.3 Ортақ эмиттерлі сұлбасымен қосылған күшейткіш каскады 
 
Күшейткіштерде көбінесе транзистордың ортақ эмиттермен (ОЭ) қосылу 
сұлбасы қолданылады, бұл сұлбаның қуат бойынша ең жоғары күшейту 
мүмкіндігі бар. Бұл жағдайда транзистордың шығыс электродына (коллекторға) 
жүктеме кедергі R
к
, ал кіріс тізбегіне (база мен эмиттер арасына) 
электроқозғалытқыш көзі (сигнал көзі) қосылады (1.51 сурет) бұл сұлбада 
транзистордың коллектор тогы мен кернеудің арасында мынандай байланыс бар: 
U
кэ
= Е
к
– I
к
R
к
(1.13) 
Транзистордың мұндай жұмыс режимін динамикалық деп атайды, ал 
жүктеме кедергісі бардағы транзистордың шығыс токтары мен кернеулерінің 
арасындағы байланысты анықтайтын сипаттамаларды да динамикалық деп 
атайды. Коллектор тізбегінің ток көзі деп атайды. Динамикалық сипаттамаларды 
(1.51 сурет) транзистордың статикалық сипаттамалар тобы арқылы коллектор 

69 
тізбегінің кернеуі Е
к
мен жүктеме кедергі R
к
– ның берілген мәндерін тұрғызады. 
Ол үшін тік сызық теңдеу болып табылатын (1.13) өрнекті пайдаланамыз және 
осы тік сызық I
к , 
U
кэ
, - координат системасы осьтерінен кесіп өтетін кесінділерді 
табуымыз керек. Еге\р = 0 болса, онда (1.13) өрнектен U
кэ
= Е
к
және егер U
кэ
= 0 болса, онда I
к
= Е
к
/R
к
. Тиісті осьтерге (1.52 сурет) Е
к
- ға тең кернеу мен I
к
= 
Е
к
/R
к
. – ға токты салып, сол алынған нүктелер арқылы жүктемелік тіке сызығы 
деп аталатын АВ сызығын жүргіземіз. 
Динамикалық шығыс сипаттаманы пайдалана отырып, қандай да болмасын 
коллектор тогы үшін, оған сәйкес келетін коллекторға кернеу мен кіру 
тізбегіндегі токты I
0б
табуға болады. 
Транзистордың базасындағы кернеу U
б0
(кіріс кернеуі) анықтау үшін 
транзистордың анықтамаларда берілетін статикалық кіріс сипаттамалары 
қолданылады. Өйткені, транзистордың динамикалық кіріс сипаттамаларының 
айырмасы аз. Транзистордың шығыс сипаттамасынан коллектор тогы I
к
- сәйкес 
келетін I
б 
тогын табамыз. Сосын транзистордың кіріс сипаттамасынан осы токқа 
сәйкес U
б0
кернеуін табамыз (1.53 сурет). 
Ауысу көзі Е
б 
мен анықталатын, берілген база тогында I
б
жүктемелік тіке 
сызықтың статикалық сипаттама қисығымен қиылып өтетін нүктесін жұмыс 
нүктесі деп атайды, ол оның жүктемелік тіке сызықтағы (айнымалы кіріс 
сигналдың жоғында) алғашқы орын – тыныштық нүктесі 0 деп те атайды. 
Тыныштық нүктесі шығыс коллектор тізбегінің тыныштық тогы I
0к 
мен 
тыныштық кернеуі U
0к
- ны анықтайды. 

жүктеу/скачать 2,72 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: