Эмбриология
Адамның жасына байланысты өзгерістері
жүктеу/скачать 74,12 Mb. Pdf көрінісі
|
Афанасьев Гистология
| Адамның жасына байланысты өзгерістері.
Онтогенез барысында жүректін гистологиялык күрылымдарының өзгерістері жүретін үш кезеңге белуге бола- ды: дифференциялану кезеңі, тұрактану кезеңі, инволюция кезеңі. Ұрыктык кезенде басталған жүректің гистологиялык кұрылымдарының дифференция- лануы 16—20 жаска карай аякталады. Кардиомиоциттердің дифференцияла- нуына және карыншалардын морфогенезіне гемодинамикалык жағдайлардың өзгеруі — кіші кан айналу шеңберіндегі кан кысымы мен кедергінің төмендеуіне, ал үлкен кан айналым шеңберінде кысымның көтерілуіне әкелетін, сопакша тесік пен артериялык өзектің жабылуы үлкен эсер етеді. Онымен бір мезгілде, оң карынша миокардының физиологиялык семуі және сол карынша миокардының физиологиялык гипертрофиясы байкалады. Дифференциялану барысында жүрек миоциттерінде саркоплазма көбейіп, ядролык-цитоплазмалык аракатынас төмендейді. Миофибриллалардың саны каркынды көбейеді. Өткізгіш жүйенін бұлшык ет жасушалары, жиырылғыш кардиомиоциттерге Караганда, тез дифференцияланады. Жүрек стромасынын дәнекер тінінің дифференциялануы барысында ретикулярлык талшыктардын санының біртіндеп азаюы және олардың жетілген коллаген талшыктарымен алмасуы байкалады. Калыпты кызметтік күштеме жағдайында 20—30 жас араларындағы адам жүрегі салыстырмалы тұрактану сатысында болады. 30-40 жастан аскан адамның миокардынын стромасында дәнекер тінінің мөлшерінің өсуі байкалады. Сонымен бірге, жүрек қабырғасында, әсіресе эпикардта, адипо- циттер пайда болады. Жүректің жүйкелену дәрежесінің деңгейі де адамның жасына байланы сты өзгеріп отырады. Аумак бірлігінде жүрекішілік өрімдердің ең көп және медиаторлардың белсенділігінің жоғары болуы жыныстык жетілу кезеңінде байкалады. 30 жастан кейін адренергиялык жүйке өрімдерінін тығыздығы және олардағы медиаторлар мөлшері ұдайы азайса, холинергиялык жүйке 13.3. Жүрек 435 өрімдерінің тығыздығы мен олардағы медиаторлардын мөлшері бастапкы деңгсйде дерлік сакталады. Жүректің автономды жүйкеленуіндегі тепе- тендіктің бүзылуы патологиялык жағдайлардың дамуына әкеледі. Егде шакта жүректің холинергиялык өрімдерінде де медиаторлардың белсенділігі төмендейді. Қалпына келуі. Жаңа туған балаларяа, мүмкін ерте балалык шакта да, көбеюге кабілетті кардиомиоциттер сакталған мезгілде, калпына келу үдерістері жасушалардың санының артуымен катар жүреді. Ересектерде кардиомиоциттердін физиологиялык калпына келуі негізінен жасушаішілік регенерация жолымен өтеді, жасушалардың санынын артуы жүрмейді. Дәнекер тінінін жасушалары, баска мүшелердегідей, барлык кабыкшаларында пролиферацияланады. Үнемі жүретін жоғары кызметтік жүктемелер кезінде жасушалардың жал- пы саны артпайды, біраколардын цитоплазмасында жалпы органеллалар мен миофибриллалардын мөлшері жоғарылайды, сонымен катар жасушалардың көлемі үлкейеді (кардиомиоциттердін кызметтік гипертрофиясы жүреді); оған сәйкес ядролардын плоидтылығының дәрежесі де жоғарылайды. жүктеу/скачать 74,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|