1985 жылы Америка Құрама Штаттары колледждерінің бірінде доктор Уильямс Морган жаңа ойын ойлап тапты. Ол «Волейбол» деп аталады. Бұл сөздің дәл мағынасы «әуедегі доп». Бұл ойын тез арада өз қолдаушыларын тапты. Әсіресе ол американ өрт сөндірушілер арасында кең таралды. Олар өрт мұнараларының қасына жіп керіп қойып, сол арқылы үрленген қарынды әрлі-берлі соғып мәз болысатын.
Волейбол біртіндеп американдықтардың сүйікті ойынына айнала бастады. Оны балалар мен жастар, орта жастағы еркектер мен мырзалар, жас және жасамыс әйелдер ойнай бастады. Бәсекелес ойын кезінде жас шағынан шектеу болған жоқ. Фермерлердің балалары әкелерімен, қыздар әжелерімен ойнай беретін.Ойынның ережесі де тым қарапайым болатын, әйтеуір допты жерге түсірмеу керек.
1987 жылы жоғарыда айтылған тақырыптар Уильямс Морган ойын ережесін енгізуді ұсынды. Ол кездегі ереже бүгінгіге мүлде ұқсамайтын. Алаңның көлемі 7,6х15,1 метр, тордың биіктігі 198 см еді. Доптың салмағы 340 грамм болатын. Екі жақтың да ойыншылар санына шек қойылмайтын. Сондықтан да олар бір-бірінің аяқтарын басып, допты бірінші болып соғамын деп соқтығысып қалып жататын.
Волейболдың дамуының бірінші кезеңі 1895-1920 жылдар. Бұл кезде ойын көрермендер алдында өткізіліп командаға біріккен ойыншылар өзге спорт түрлеріндегідей формалар киіп шығатын. Таусылмайтын таласты, тіпті тым қызбалау техастықтар арасында жиі болатын жанжалдарды болдырма үшін Морган алаңның орта тұсына бір бүйірден орындық қойып, соған төрешіні отырғызуды ұсынды. Төрешінің пікірі ойыншылар үшін бұлжымас заң болды.
Кешікпей волейболды Орталық және Оңтүстік Америкада, Куба, Перу, Бразилия, Уругвай және Мексика елдерінде ойнай бастады. 900-ші жылдың басында волейболдан Азияда Жапондар мен Қытайлықтар танысты.
Европаға волейбол 1914-1917 жылдары келді. Әсіресе оны Чехия мен Словакия ұнатты.
1922 жылы Бруклинде жаңа әрі қызықты ойынның көптеген жанкүйерлерін жинаған волейболдан алғашқы ресми жарыс өтті.
Осыдан кейін американдықтар волейболды УШ Олимпиада ойындарының программасына енгізуді сұрады. Бірақ қатысатын елдердің саны жеткіліксіз болғандықтан халықаралық олимпиадалық комитет оны қабылдамады.
Соған қарамастан волейболдың қанаты қатая берді. Европа мен Американың көптеген елдерінде ол жетілдіріп, ережелері нақтылана түсті. Командаға ойыншылар саны алты адаммен шектеліп, алаң көлемі 9,1х18,2 м. ұлғайды. Тор 243 см. биіктікке орнатылып, допты үш рет қана кідіріссіз соғуға рұқсат берілетін болды. Ұпай саны 15-ке дейін,есеп 14:14 екі ұпай артық болуы керек деп есептелді. Матч үш партиядан тұрып, жеңімпаз атану үшін оның екеуін ұту белгіленді.
Ғасырымыздың 30-шы жылдыры волейбол ең көп тараған ойын болды. Оның техникасы мен тактикасы да осы кезде дамыды. Толық тосқауылға қарсы тордың шет жағынан соғу, допты жоғарыға көтеріп барып соғу тәсілдері пайда болды. Ойын барынша коллективтік сипатқа ие болып, әрбір ойыншының міндеттері айқындалды.
Достарыңызбен бөлісу: |