Емтихан билеті №1


Тіл білімі және философия



бет2/70
Дата12.02.2023
өлшемі263,32 Kb.
#168417
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   70
Байланысты:
ЖТБ билет жауаптары

Тіл білімі және философия Тіл білімі философиямен тығыз байланысты.Философиятек тіл білімінің ғана емес, күллі ғылымдардыңметодологиясы болып саналады.Философияда, тіл біліміде барлық құбылыстарды бір- бірімен өзара байланыстақарастырады.Философия табиғат пен қоғам өміріндегібарлық құбылыстар қозғалу, өзгеру,даму күйінде боладыдеп үйретсе, тіл білімі де тілдік кұбылыстарға солайқарайды. Өйткені тіл де басқа коғамдық құбылыстарсияқты өзгереді, дамиды. Бірақ, ескертетін нәрсе: тілдегіөзгеру тым баяу өтеді. Ал қоғам мен жаратылыстағыөзгерістер тілге қарағанда тезірек өтеді.Философия өмірдегі барлық заттар мен құбылыстардаформамен мазмұн бар, олар өзара байланыста, бірліктеболады,— деп үйретеді. Мазмұн өмір сүру үшін, белгілібір формаға ие болуы керек. Яғни форма— өмір сүрудіңшарты. Тіл де — дәл осындай құбылыс. Тілдегіформалардың да (сөздердің, сөз тіркестерінің, грамматикалық тұлғалардың) мағына, мазмұны бар. Оларда бір- бірімен тығыз байланысты. Әлемдік жасанды тілдер.Жасанды тілдер — қолдан халықаралық қарым-қатынасқұралын жасау әрекетінің нәтижелері. Әлемде жасанды тілдердің түрі көп. Олардың пайда болу тарихы XVII-XVIII ғасырларға тиесілі. Бұл кезде латын біртіндеп өзінің танымалдылығын жоғалта бастаған еді. Сондықтан жасанды тілдерді ойлап шығару трендке енді.Бұл топтамада біз ең танымал жасанды тілдерді жинадық.ЭСПЕРАНТОЭсперанто – әлемдегі ең кең таралған жасанды тіл. Қазіргі таңда бірнеше жүз мыңнан миллионға дейін адам осы тілде сөйлейді екенЭсперантоны 1887 жылы чех окулисі Лазар (Людвиг) Маркович Заменгоф ойлап тапқан. Атауы автордың лақап атымен аталған.Эсперанто қарапайым грамматикаға ие. Алфавитте 28 әріп бар (23 дауыссыз дыбыс, 5 дауысты дыбыс) және ол латын тіліне негізделіп жасалған. Тіпті кейбір энтузиастар эсперантоны «жаңа мыңжылдықтың латын тілі» деп атаған екен.Фантаст-жазушы Гарри Гаррисон эсперантода сөйлеп, романдарында осы тілді белсенді түрде насихаттайды. Егеуқұйрықтар жөнінде жазылған циклінде Галактика тұрғындары негізінен эсперантода сөйлейді. Эсперанто тілінде 250-ге жуық газет-журнал басылып, төрт радиостанция таратылады.ВОЛАПЮКБұл тілді дүниеге әкелген шіркеу қызметкері Иоганн Мартин Шлейерге 1879 жылы түсіне Құдай кіріп, өз тілін ойлап табуды бұйырған екен. Содан Шлейер түні бойы ұйықтамай, осы іске білек сыбана кіріседі. Түні бойы ол тілдің грамматикасын, сөздердің мағынасын, сөйлемдерін, содан кейін өз өлеңдерін жазды.Волапюктің негізі неміс тіліне құрылған. Шлейер ағылшын, француз тілдеріндегі сөздерді батылдықпен өзгертіп, оларды жаңа түрге енгізді. Автор өз тілінде [р] дыбысынан бас тартуға шешім қабылдайды. Дәлірек айтқанда, оған бұл дыбыс волапюкты үйренгісі келген қытайлықтар үшін қиындық тудыратын сияқты көрінген.Бастапқыда тіл өзінің қарапайымдылығымен танымал болды. Бұл тілде 25 журнал жарық көріп, 25 тілде 316 оқулық жазылды және 283 клуб жұмыс істеді. Генри Конн атты профессордың қызы үшін волапюк тілі ана тілі боп есептелді


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   70




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет