Емтихан сұРАҚтары «5В060900-«География»



бет19/106
Дата13.03.2023
өлшемі5,83 Mb.
#172100
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   106
Байланысты:
Åìòèõàí ñ?ÐÀ?òàðû «5Â060900-«Ãåîãðàôèÿ»

Жарықтандыру. Көрінетін және ультракүлгін жарық деп ажыратылады. Көрінетін жарықавтотрофтар үшін негізгі энергия көзі. Көрінетін жарықтың арқасында фотосинтез процесі жүріп, өсімдіктерде органикалық зат түзіледі. Ультракүлгін жарық өсімдіктерге қажет, бірақ аз мөлшерде. Үлкен дозада ол ериді, өйткені мутация тудырады. Толқын ұзындығы 0,3 мкм-ден асатын ультракүлгін сәулелер тірі ағзаларға арналған. Жер бетіне толқын ұзындығы бар ультракүлгін сәулелердің аз бөлігі ғана жетеді. Олар жоғары химиялық белсенділікке ие. Өсімдіктердің талапшылдығына байланысты жарықтандырудың қарқындылығына өсімдіктердің 4 экологиялық тобы бөлінеді:

  1. гелиофиттер

  2. сциофиттер

  3. факультативтік сциофиттер

  4. агелиофиты.

Гелиофиттер-жоғары қарқынды жарықтандыруды қажет ететін жарық сүйгіш өсімдіктер. Оларда фотосинтез процесі жарық қарқындылығы жоғары болғанда ғана тыныс алу процесінен басым болады. Олардың кейбіреулеріне бұтағының баяу өсуі тән, соның нәтижесінде төменгі қабатты өсімдіктер қалыптасады (меристемалардың төмен белсенділігі), ал тауларда – жастық тәрізді пішіндер қалыптасады. Жапырақтары қалың, тығыз. Мезофилл жапырағы бағаналы және кеуекті паренхимаға бөлінеді. Гелиофитке шамшат(бүк ағашы), қызылқайың, шегіршін жатады.
Сциофиттер-фотосинтез процесі нашар жарық болғанда да тыныс алу процесінен басым болатын көлеңкелі өсімдіктер. Бұл өсімдіктер әлсіз күн сәулесін пайдаланады, жұқа жапырақтармен сипатталады, мезофилл жапырағы әлсіз немесе сіреспе және кеуекті паренхималарға (саумалдық, еуропа құсықшөп және т.б.) дифференциалданбаған.
Ал гелиофиттер-жарықтандыруды қажет етпейтін көлеңкелі өсімдіктер. Бұл өсімдіктер паразиттер (петров кресті және т.б.).
Топырақ қышқылдығы. Топырақтың қышқылдығына қатысты өсімдіктердің келесі топтары бөлінеді.
Ацидофилдер – қышқыл топырақ жағдайында өсетін өсімдіктер (pH 3,4- 6,7). Оларға: сфагнум мүгі, көкжидек, мүкжидек, ұйпабас, қазанақ, аршагүл және т. б. жатады.
Нейтрофилдер–бейтарап топырақ өсімдіктері (pH 6,7-7,00. Оларға: кәдімгі қызылша, шалғын чина, шалғын атқонақ, тарғақ шөп, сарбас жоңышқа, тау бедесі, кәдімгі киікоты, тасшөп және т. б. жатады.
Базифилдер-сілтілі топырақ өсімдіктері (pH-7.0 және одан жоғары). Оларға бұршақты (қызылбас беде және т.б.) және дәнді дақылдардың (қылтанақсыз арпабас және т. б.) кейбір өкілдері жатады.
Топырақ қышқылдығының кең шегінде өсетін өсімдіктердің индифференттік түрлері. Оларға кәдімгі қарағай, кәдімгі емен, қой бетеге , итті суоты және т. б. жатады.





  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   15   16   17   18   19   20   21   22   ...   106




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет