19 ғ. аяғы мен 20 ғ. басындағы Европа елдері


-60 жж.-ғы халықаралық қатынастар



бет165/171
Дата23.06.2020
өлшемі0,87 Mb.
#74420
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   171
Байланысты:
ЛЕКЦИИ по ВСЕМИРКЕ

50-60 жж.-ғы халықаралық қатынастар

  1. «Қырғи қабақ соғыс». Қақтығыстар мен сыртқы саясаттағы авантюризм.

  2. Таяу Шығыс дағдарысы.

  3. Кариб дағдарысы.

  4. Қосылмау саясаты.


«Қырғи қабақ соғыс»: 50жж. Ортасындағы ерекшеліктері. Соғыстан бейбітшілікке өту қарама-қайшылықтарға толы болды. Жеңімпаз мемлекеттер, ең алдымен КСРО мен АҚШ, бейбіт реттеу мәселелерін соғыс кезінде жасасқан келісімдерге сәйкес жүргізулері тиіс еді. Бірақ нақты халықаралық жағдайларда соғыстан кейінгі мәселелерді шешуде олардың көзқарастарының әр түрлігі мен өздерінің ұлттық мүдделерін қорғауға бүйрек бұратындықтары көрініс беріп отырды. Бұл мүдделер түбірімен бір-біріне қарама-қарсы болатын себебі КСРО мен АҚШ әртүрлі идеологиялық принциптер мен позицияларды ұстанды. Ұлттық қауіпсіздікті олар өз жүйелерінің әлемдік деңгейде салтанат құруы деп түсінді.

Бір жағынан, дүниежүзілік революция және капитализмнің орнына социализмнің орнауы, екінші жағынан, капиталистік қоғамның нығвюы және либералдық демократиялық таралуы және қоғамның болашағы туралы осы екі қарама-қарсы тұжырым КСРО мен АҚШ арасындағы қарама-қарсылықтың ғаламдық сипатын анықтады. Тіпті аймақтық қақтығыстар да осы екі ұлы мемлекеттердің қатысуынсыз өтіп көрген емес.

Осыдан келіп американ сыртқы саясатының тұжырымдары «коммунизмді артқа лақтырып тастау», «бастырмалата кек алу», «отпен ойнау», «шұғыл жауап беру», «шектелген ядролық соғыс» деп аталады. Бұл терминдер АҚШ-тың әр кездегі стратегиялық тұжырымдарын бейнеледі, бірақ олардың жалпы мәні бір болды-ол әлемдік капиталистік жүйені сақтау, қосөрісті дүниедегі жанжалдарды әскери-күш қолдану және қорқыту саясаты арқылы шешу болды.

КСРО өзінің стратегиялық мақсаттарын мұндай ашық түрде жарияламағанымен, өзінің ықпал жүргізетін аймағын қорғап, әлемді бөлу және халықаралық қатынастарда «бейбітшілік, демократия және социализм күштері» мен «реакция, империализм және соғыс күштері» деп шектеу бағытын ұстады. Корея соғысы (1951-1953) дүниежүзілік соғыстан кейінгі жылдардағы тұңғыш қауіпті халықаралық дағдарыс болды.

Сайып келгенде, «қырғи қабақ соғыстың» басты белгісі-ол әлемдік саясаттағы теке тірес болды, одан басқа белгілері: екі ұлы мемлекеттің айналасындағы әскери-соғыс одақтарының құрылуы (НАТО және ВШҰ); жанталаса қарулдану, оның ішінде ракеталық-ядролық қарулану саласында; әскери-күш тұрғыдан ойлау; бұқаралық ақпарат құралдарының көмегімен жаудың бейнесін жасау.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   161   162   163   164   165   166   167   168   ...   171




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет