Қазақстан білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 363,12 Kb.
|
бизнесті ұйымдастыру лекции на каз (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Ұсынылатын әдебиеттер тізімі
- 5 АПТА Тақырып 5.
| Бақылау формасы: Бизнес-жоспарды қорғау, рефератты қорғау.
Бағалау критериі: максималды балл алу үшін тапсырма толық орындалуы тиіс, жауаптары мазмұнды, әдебиеттерге сілтеме жасай отырып, мысаладармен және өз уақытында орындалуы тиіс. Ұсынылатын әдебиеттер тізімі: 1. 07.02.06 жылдың ҚР-сының Қазақстан Республикасының "Жеке кәсіпкерлік туралы" Заңы. 2. Куатова Д.Я. Кәсіпорын экономикасы: Оқу-тәжірибелік құралы/- Алматы: Экономика, 2006 ж. 3. Грузинов В.П. Экономика предприятия. Учебник для вузов, 2 изд. М.: ЮНИТИ, 2003 г. 5 АПТА Тақырып 5. Бизнестегі келісімдік қатынастар 1 Кәсіпкерлік келісімдер және оның түрлері. 2 Келісімшарт – кәсіпкерлік (коммерциялық) келісімдерді өткізудің негізгі құжаты. Келісімшарттың негізгі нысандары және олардың мазмұны. Сатып алу-сату келісімшартына қойылатын негізгі талаптар. 3 Келісімшарттың негізгі тарауларының сипаттамасы. Кәсіпкерлердің қимылының сызбасын құрайтын негіз -экономика - Кәсіпкерлік мақсаттың алға жылжуының құқықтық түрі. Мұндай түр арқылы мәміленің нақты түрі айқындалады. соның ішінде әріптестің қолданған ісіне және Кәсіпкерліктің мақсатына жауап беруі кіреді. Мәміле - бұл бағалы заттар мен коммерциялық айырбас. Мұндай айырбас әріптестер арасында немесе ұйымдастыру арасында коммерциялың пайда табу мақсатында жүргізіледі. Мәмілелер бір жақты немесе кғп жақты болуы мүмкін. Демек кәсіпкерлер арасындағы кез-келген коммерциялық мақсаттағы келісімді мәміле деп тануға болады. Қарапайым айырбастан мәмілені ажырата білу керек. Егер сіз әріптеске белгілі бір тауар берсеңіз, ол анық орнына ақша немесе басқа зат берсе, бұл мәміле болып табылады. Ал, оған тек тауар беріп, орнына ешнәрсе алмасаңыз бұл тек беру болып табылады. Ал, сіз әріптеспен жартылай шикізат шығаратын болып келісеңіз және ол одан тауар шығарагын болса (тұтыну үшін) Мұндай жағдай мәміле болып табылады. Мәмілелер пайдалы немесе пайдасыз және қажеттілігі көп, әрі қажеттілігі аз болуы мүмкін. Меміленің коммерциялық шеші- мі, нәтижесі оны тағайындаудан, іске асыру процесінен қалыпта- сады. Шет елдік әріптестердің көзқарасы бойынша, біздің кәсіпкер- лер бірқалыпты деңгейге ғлі жете қойған жоқ. Біріншіден, біз қатанда базарға тауардың үлкен партиясын шығаруға тырысамыз. Демек бұл бағаның төмендетілуіне әкеліп соқтыратыны дұрыс. Осындай қалыптасқан көз-қарас екі үшты ойда қалады. Қарапайым өмірде кәсіпкер әлемдік нарығында сапалы тауарлар алу үшін шығады. Оның бағасы анагұрлым қымбат болатыны шындық. Екіншіден, шетелдік кәсіпкелер біздің кәсіпкерлердің сатып алуға, сатуға және бірігіп кесіпорын құруға құмарлығына таң қалады. Осындай тар шеңберде ойлаушылықтың нәтижесінде кәсіпқой Кәсіпкерліктің іскерлігі шектеледі және мұнымен тоқталып қалуға болмайтындығы түсінікті. Коммерциялық мәмілені біздің жағдаймызда - екі немесе бірнеше жақтардың тауар жеткізуге келісімі, қажетті қызметтер көрсетуді орындау ретінде немесе бекітілген келісім ретінде түсіне- тіндегі шынды? Егер мәміледе әртүрлі елдің өкілдері қатысатын болса, онда мәміле халықаралық болып саналады. Егер мәміледе бір елдің өкілі қатысса, онда мәміле ішкі мәміле саналады. Барлық коммерциялық мәмілелер екі түрге бөлінеді: негізгі және кғмекші. Кғмекші түрлерге мыналар жатады: тауарларды сату -сатып алу (өнімдерді); сатып алу - сату, ғылыми техникалық білім алмастыру (патенттер, лицензиялар, "ноу-хау"); техникалық қызметті сатып алу және сату (техниканың жаңару түрі, уникальды нысандардың құрылысы кезіндегі бірлес- кен қимылдар және т.б.); өндіріс факторларының жалға берілуі; тауарларды, жұмысжәне қызметтерді жалдау; халықара- лық туризм ұйымы. Көмекші мәмілелерге төмендегідей келісімдер жатады, соның ішінде тауар алмасуға қатысты, сатушы мен сатып алушы арасын- дағы қызметі және олардан мынадай жағдайларды кәруге болады: жүк тасымалдау бойынша; жүкті сақтандыру бойынша; жүктерді сақтауда және қайта жасауда текшелеу бойын- ша; әр жақтық қатынасушылар арасындағы есеп жұргізу бойынша (банканың операңиясы). Коммерциялық мәмілелерде, тауар алмастыру операциясы жиі қолданылады. Мұндай операциялар арқылы операциялардың тағы бір түрле- рі туындайды. Мәселен әріптестердің өзара қарым-қатынасы негізінде нақты тауарлардың қозғалысы пайда болады. Дегенмен есептесудің ақшалай түрі Мұнда қолданылмайды. (есептесу тауарлы түрде ғана жұреді: тауар, тауар үшін). Осындай алмасу түрі кәсіпкерлердің ішкі байланысында ғана емес, шетелдік әріптестермен қарым-қатынаста да жұреді. Тауар алмасу операциясы (сыртқы сауда сферасында) қарама - қарсы сауда түрінде жиі кездеседі. Қарама - қарсы сауда - бұл мәмілелердің жеке түрінің жиын- тығы, сонымен бірге өзара тауар жеткізу балансының жетістігіне негізделген (тауар сатудағы жауапты тауарларды жеткізуді пайда- лану). Қарама-қарсы сауданың әртүрлілігі: баспа-бас (баспа-бастық мәміле); қарама-қарсы жеткізу; коммерциялық триангуляция. Баспа-бас деген сөзден біздің ұғатынымыз тауар алмастыру мәмілесі, Ол мынадай жағдайда жүргізіледі: қандай нақты тауарлар айырбасқа тұседі; анықталған бір тауар айырбастау үйлесімдігі (келісім жұргізу арқылы тауарлар арқылы); өзара жеткізу мерзімі (әлемдік тғжірибеде өзара жеткізу арасындағы үзілістің жоғарғы шегі 6 айға созылады). Баспа-бас мәмілесі-бұл нақтысанды айырбас бойынша немесе бірнеше тауардың балама құны бойынша басқа тауардың санына айырбас (есептесудің ақшалай түрін қолданбай). Баспа-бас келісімнің ерекшелігі екі жақтың бір келісімге қол қоюымен аяқталуы, соның ішінде толық түрдегі осы мәміленің барлық шарттары сақталуы тиіс. Баспа-бас операциясы басқада тұрғыда туындайды: Мысалы, екі жақтың анықтауы арқылы, соның ішінде қандай тауар, қандай жағдайда екінші жаққа жеткізілуі тиіс және айырбасқа тұсетін яғни кері қайтатын тауар екінші жаққа қалай жеткізілуі керектігі шешілмеген (бағасы, саны, мерзімі). Мұндай келісім екі жақ арқылы соңына таман жүргізіледі және арнайы ұсыныс арқылы аталған келісімге тоқтам жасалы- нады, хатталады. Сонымен бірге екінші келісім қол қою арқылы кері қайтатын тауардың нақты түрін айқындайды және жеткізудің жағдайын белгілейді. Мәміленің Мұндай түрлері қарама-қарсы жеткізу болып саналады. Қарама-қарсы жеткізудің әртүрлілігі, қарама-қарсы сатып алу мынадай жағдайда жүргізіледі. Мысалы, қабылдап алушы (реципиент) қабылдап алу жағы тауар жеткізуді жабдықтауға есеп жасайды, бірақ алынған жабдықтармен арасында байланысы болмайды Мұндай қарым-қатынас келісімі бір жылдан бес жылға дейін мерзімге бекітіледі. Офсетті (бір зат ұгпін тәлем) мәміле тауар мен қызмет айыр- басы сияқты, әртүрлі жағдайда көрсетілген қызмет үшін немесе алынган жеңілдік үшін қайтарым ретінде капитал салу мүмкін- дігін ұсынады. жүктеу/скачать 363,12 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|