Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі ғылым комитеті
жүктеу/скачать 1,5 Mb.
|
treatise187525
| МАРГИНАЛДЫҚ (лат. Margіnalіs – шет, жиектегі, шекарадағы)
қоғамдағы әртүрлі үдерістердің нәтижесінде (көші-қон, этномәдени әрекеттестіктер, қоғамдық жүйелердің жаңғыртылуы және басқа) пайда болатын, өзге мәдениет. М. дәстүрлер мен нанымдарды иеленуші бола тұра бөтен мәдени құндылықтар мен әлеуметтік рөлдерді меңгеруге мәжбүр аралық, шекаралық әлеуметтік топтардың мәдени құндылықтары, дәстүр- лері, нанымдары, бағдарлары және тұрмыс саясатының басқа да элемент- терінің конгломераты. «М-ды тұлға» ұғымын 1920 жылдары өздері үшін жаңа урбанистік тұрмыс қалпына бейімдеуге мәжбүр жағдайға тап болған иммигранттардың мәдени статусы мен сана-сезімін белгілеу үшін Р. Парк ұсынды. Қоғамдық, ресми мойындалған стандарттардан өзгеше жарғы- лары мен бағдарлары оның көрінетін М-ды субмәдениеттердің өзіндік ерекшеліктері бар, мойындалған қалыптан белгілі бір деңгейде бас тарту басымдық танытып отырған мәдениет өкілдерінің қабылдамауын, өздері- не күштеп тартуын туғызады (мыс., этникалық азшылықтардың жағдайы). Бұл мәселе 1930 жылдары Э. Стоунквисттің зерттеулерінде қарастырылды. М-қа тән, тұлғаның мәдени «екіұдайылануы», оның бағдарларының «мәде- ниаралық» болуы мәдени тұрғыдан өз-өзіне пара-пар болу үдерісін күрде- лендіре түседі. Бұл деперсонализацияға, сананың бөлшектенуі, мәдени потенциалдың фрагментарлығына бастауы мүмкін. Зерттеушілер сонымен қатар М-дықтың жекелеген жағдайларында тұлғаның мәдени байи түсуі мүмкін екенін жоққа шығармайды. жүктеу/скачать 1,5 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|