Қазақстан республикасы жоғары оқу орындарының Қауымдастығы с. Қ. Тұртабаев



Pdf көрінісі
бет160/223
Дата21.12.2021
өлшемі1,75 Mb.
#104464
1   ...   156   157   158   159   160   161   162   163   ...   223
Байланысты:
turtabaev-biohimia

10.2. Майлардың физикалық қасиеттері
Майлардың физикалық жəне химиялық қасиеттері құрамын-
дағы қышқылдарына байланысты. Мал майы 40-60% қаныққан 
май қышқылдарынан (негізінен, миристин, пальмитин жəне стеа-
рин қышқылдары), 30-35% моноқанықпаған май қышқылдарынан 
тұрады. Мал майында полиқанықпаған май қышқылдары аз. 
Сондықтан мал майы үй температурасында қатып қалады. Жылқы 
майы мен қаз майында полиқанықпаған май қышқылдары көп. 
Сондықтан да олардың майы қатпайды.
Өсімдік майында қаныққан май қышқылдары аз (10-20%), 


244
қанықпаған қышқылдар көп (80-90%). Қанықпаған қышқыл-
дардың құрамы өсімдік түріне байланысты. Зəйтүн майының 
79%-ы олеин қышқылынан; күнбағыс майының 75%-ы ли-
нол қыш 
қылынан тұрады. Өсімдік майлары сұйық күйінде
болады.
Триглицеридтердің иісі жоқ, бірақ төменгі молекулалы май 
қышқылдары (май қышқылы мен капрон қышқылы) бар тригли-
церидтер дəмі жағымды келеді. Бұл жағдай сүт майының жəне 
сары майдың өздеріне тəн жағымды дəміне байланысты. Жоғары 
молекулалы май қышқылдарында иіс жоқ. Ал өзінің құрамындағы 
С атом тізбегінің қысқаруына байланысты жағымсыз иіс пай-
да бола бастайды, ондай иіс тізбегінің ұзындығы С
4

6
 болатын 
қышқылдарға тəн. 
Майлардың қасиетін сипаттау үшін бірнеше константалар не-
месе майлар саны қолданылады: қышқылдық саны, сабындану 
саны жəне йод саны.
Қышқылдық саны


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   156   157   158   159   160   161   162   163   ...   223




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет