Ќазаќстан республикасыныњ
жүктеу/скачать 1,98 Mb.
|
касипкерлик
| Іскерлік қатынас шартты түрде тікелей (тікелей араласу) және жанама (әңгімелесу барысында қандай да бір кеңістікті – уақытына тәуелді болады, яғни хаттар, телефонды әңгімелер, іскерлік хаттар және т.б.) болып бөлінеді.
Тікелей қатынастың үлкен нәтижелілігі, эмоционалды әсер ету мен сездіру күші бар, ал жанаманың ондай күшті нәтижесі болмайды. Онда міндетті түрде қандай да бір әлеуметтік-психологиялық механизмдер бар. Жалпы түрде іскерлік қатынастардың бейресмиден айырмашылығы, онда кез-келген уақытта келіссөздер бойынша әріптестермен келіссөздер үрдісін тоқтатуға мүмкіндік бермейтін (екі тарап үшін ақпарат алудың қандай да бір кедергілерсіз) белгілі бір рұқсатты талап ететін, нақты міндеттер мен нақты мақсаттар қойылады. Қарапайым достық кездесуде мұндай нақты мақсаттар мен міндеттер сияқты мәселелер көтерілмейді. Сондықтан да мұндай кездесуді қатынасты жаңғырту мүмкіндігін жоғалтпай (екі тараптың келісімі бойынша) тоқтатуға болады. Іскерлік қатынас түрлері: әңгімелесулер; келіссөздер; жиналыстар; қатысулар; көпшілік алдында сөз сөйлеу. Іскерлік қатынас қоғамдық өмірдің барлық сфераларына енуде. Коммерциялық, іскерлік қызметтің барлық меншік нысанындағы және түріндегі кәсіпорындар, сонымен қатар жеке кәсіпкерлер іскерлік қатынастың дамуына мүдделі болуда. Іскерлік қатынас аясындағы құзіреттілік әр салада табыспен немесе сәтсіздікпен тікелей байланысты: ғылым, өнер, өндіріс, сауда және т.б. Менеджерлерге, кәсіпкерлерге, өндірісті ұйымдастырушыларға, басқару аясында қызмет ететін адамдарға және жеке кәсіпкерлерге келетін болсақ, олардың коммуникативті құзіреттілігі, яғни олардың кез-келген жағдайда қалыптасқан жағдайды дұрыс талдай отырып шешім қабылдауы, олардың кәсіби сипатының ең басты құраушыларының бірі болып табылады. Іскерлік қатынас үрдіс ретінде қатысушылар арасында өзара байланысты орнатуды, бірлескен қызметті атқару, әріптестікті орнату үшін белгілі бір ақпараттық мәліметтермен алмасуды және т.б. қарастырады. Қызмет аясындағы байланыстар әріптестік бастамалардан және өзара қажеттіліктерден, жалпы іс мүдделерден тұрады. Мұндай байланыстар еңбек пен шығармашылық белсенділікті арттырады және тиімді бизнестің маңызды факторы болып табылады. Кәсіпкердің өзінің әріптестерімен сөйлесе білуі, өзін – өзі біліктілігі жағынан жоғары деңгейде көрсете білуі оның табысқа жетуінің негізгі факторларының бірі болып табылады. Мамандардың зерттеу қортындысы бойынша кез – келген адамның жетістігінің 15 % кәсіби біліміне, ал қалған 85% өзі жұмыс істейтін ұйым мүшелерімен оның араласу қабілетіне байланысты деген тұжырым бар.
Әңгімелесудің басталуы. Ақпаратты беру. Дәлелдеу. Әңгімелесушінің дәлелдерін мойындамау (мойындамау). Шешім қабылдау. Әңгімелесуді дұрыс бастау үшін төмендегідей жағдайларды ескеру қажет: әңгімелесу мақсатын дұрыс сипаттау, әңгімелесушілерді өзара таныстыру, тақырыптың аталуы, сұхбаттасуды жүргізетін кісіні таныстыру, мәселелерді талқылау тәртібін жариялау. Әңгімелесуді аяқтау кезінде іс-әрекеттер тәртібі кері болуы керек: сөзді әңгіме жетекшісі алады және ол әңгімелесушіге берумен аяқтайды. Әңгімелесушімен жеке байланысты орнату кезінде неге назар аудару қажет? Біріншіден, анық, жинақы және мазмұнды кіріспе сөздер мен түсіндіруге. Екіншіден, әңгімелесушіге міндетті түрде аты, жөнін толық атау арқылы әңгімелесу. Үшіншіден, әңгіме арқауына сәйкес сырт келбеті болуы керек (киім, жинақылық, әлпет түрі). Әңгіме барысында әңгімелесуші тұлғаға сыйластықпен қарау, оның ойлары мен қызығушылықтарына назар аудару кез-келген әңгімелесудің айнымас бөлігі болып табылады.
Ескертулердің келесідей түрлері бар: айтылмаған ескертулер, қате түсініктер, күлкілі ескертулер, ақпарат алу мақсатындағы ескертулер, өзін таныту мақсатындағы ескертулер, субъективті ескертулер, қарсылық таныту мақсатындағы ескертулер. Оларды толығырақ қарастырайық. Ескертулердің себептері, оларға қалай әсер ету керектігі өте маңызды роль атқарады.
жүктеу/скачать 1,98 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|