4.4.Жердегі тіршіліктіңпайда болуы туралы гипотезалар Ежелгі заманнан бері адамзат «Жердегі тіршілік қалай және қашан пайда болды?» деген сұрақтарға жауап іздеген. Қазіргі кезде Жердегі тіршіліктің пайда болуы туралы екі қарама-қарсы көзқарас қалыптасқан – абиогенез, биогене Абиогенез және биогенез теориялары өзіндік жорамалдары бар бірнеше гипотезалардың негізінде құрылған.
Креационизм(лат. сreatio – жаратылу) – тіршілікті Құдай жаратты. Тіршілікті Құдайдың жаратқанын сенім-наным арқылы қабылдауға бо- лады. Бұл теорияны эксперимент арқылы тексеру- ге немесе жоққа шығару мүмкін емес Ежелгі грек оқымыстысы Анаксагор б.з.д. V ғасырда панспермия идеясын ортаға салды. Тіршіліктің ұрығы метеориттер немесе ғарыштық шаң-тозаң арқылы жерге түскен.
Неміс химигі Юстаслибих (1803–1873) панс- пермия гипотезасын былай түсіндірді: тіршілік бір планетадан екінші планетаға метеориттер арқылы тараған. «Тіршілік ұрығы» жаңа планетаға жет- кен соң, қолайлы жағдай туындап, өніп-өсіп қарапайымнан күрделіге қарай эволюциялық жол- мен дамып отырған.
Стационарлықгипотезаны қолдаушылардың ойынша, Жер ойда-жоқтан пайда болған жоқ, ол мәңгі осылай болған. Жер қай кезде де тіршілік етуге қолайлы болды, жануарлар мен өсімдіктер қашан да өмір сүрген, ал болған өзгерістер өте мардымсыз. Бұл гипотезаны кейде этернизм (от лат. eternus – мәңгі) деп те атайды. Бұл гипотеза ғылыми тұрғыдан қарастырылмайды.
Өздігіненжаралу– тіршілік иесі өлі мате- риядан пайда болған. Мысалы, балық – лай тұнбадан, жауынқұрт – топырақтан, тышқан – шүберектен, шыбын – шіріген ет- тен жаратылып, олардан басқа түрлер пай- да болған.
Биохимиялық теория.Жердегі тірі ағзалардың пайда болуы туралы салыстыр- малы түрдегі ғылыми теорияның негізін био- химик Александр Иванович Опарин қалады. 1924 жылы «Жерде тіршіліктің пайда болуы» атты жұмысын жарыққа шығарды. Бұл тео рия бойынша тіршілік ерекше жағдайда пайда болған. Жердің магнит өрісі кернеулік күшімен сипатталады. Кернеулік күші экватордан магнит полюстері бағытында арга түседі
