Көріктеу (эпитет) – бір нәрсені айырып, көзге көбірек түсерлік етіп айтқысы келгенде, ол нәрсенің атына айқын көрсеткендей сөз қосып айту.
Қазыбек жауабынан мысалға алатын болсақ,
Туып өскен еліңқымбат
Кіндік кескен жерің қымбат.
Ұят пенен ар қымбат
Өзің сүйген жар қымбат.
Бейнелеу (метафора). Сөздердің ауыс мағынасы деп олардың ауыстырып қолданылуынан туындап тұрақтаған мағынаны айтамыз. Бірақ ауыстыра қолданудың бәрі бірдей мағына туғызады деуге болмайды. Мысалы, Байдалы шешеннің Айғанымға айтқан тоқтауынан бейнелеуді кездестіруге болады:
- Қайрат деген қыран бар.
Қайғыға тізгін бермейтін.
Қайғы деген жылау бар,
Өзекті шағып өртейтін.
Алмастыру (метонимия). Арасында жақындығы бар екі нәрсенің атын ауыстырып, бірінің орнына бірін айту алмастыру деп аталады. Алмастыруда екі нәрсенің арасында белгілі бір байланысы болады.
Көзі жұмыққа арзан,
Көзі ашыққа маржан.
Осындағы көзі жұмық, көзі ашық сөздері оқымаған қараңғы адам мен оқыған білімді адам ұғымында алынған.
Теңеу. А.Байтұрсынов теңеудің екі түрлілігін айтады: