ж) Анықталатын зат құрамындағы ионның мөлшерін есептеу
Соңғы нәтижелерді есептеуде гравиметрияда қайта есептеу факторы қолданылады (гравиметриалық фактор, аналитикалық көбейткіш), ол мына қатынаспен анықталады:
F=
Қайта есептеу факторларының мәндерінің көбісі анықтамалық әдебиетте беріледі, ол анализді есептеуді оңайлатады.
Мысал: Егер анықталатын ион Ғе3+, ал өлшенетін форманың құрамы Ғе2O3 болса, қайта есептеу факторын анықта.
Шешуі: Анықталатын заттың массасы мен массалық үлесін төмендегідей анықтайды: m(анық. зат)=m(өлш-н форма)Ғ
(анық. зат)=
Мысалы: Егер өлшенетін форманың массасы жоғары температурада қыздырғаннан кейін 0,25г болса, массасы 0,5060г анализденетін заттың Fe(NO3)39H2O құрамындағы темір (III) ионын анықта.
ІІІешуі: Гравиметриялык факторды анықтайық
F=
m(Fe3+) = m(Fe2O3) F = 0,25г0,699 = 0,17г
(Fe3+)=
Төмендегі кестеде берілген тапсырмалар өздігінен шығаруға ұсынылады (кесте 3 - 6)
Кесте 3 - Келтірілген заттардың қайсысын тұнбаға түсіргіш ретінде қолдануға болады ?
№
|
Әртүрлі қосылыстар үшін ЕК мәні
|
1
|
СaSO4 = 2,410-5, СаСО3 = 4,8ІО-9, СaС2О4 =2,310-9
|
2
|
BaСО3 = 8,010-9, BaSО4 = 1,1І0-10, BaCrO4 = 2,310-10
|
3
|
AgBr = 7,710-13, AgCl = 1,6 10-10, AgI =1,010-16
|
4
|
Мg(ОН)2 = 5,010-12, МgСО3 = 1,0ІО-5, МgС2О4 = 8,610-5
|
5
|
Сu(ОH)2 = І,610-19, СuВr2 = 5,310-9, СuS = 4,010-38
|
6
|
РbСrO4 = 1,810-14, РbS = 1,010-29, РbSO4 = 2,010-8
|
7
|
ZnS = 8,010-26, Zn(ОH)2 = 5,010-17, ZnСO3 = 6,010-11
|
8
|
FeСО3 = 2,510-11, Fe(ОН)2 = 4,810-16, FеS = 4,010-19
|
9
|
АgСІ = 1,610-10, Аg3 РО 4 = 1,3 10-20, Ag2СО3 = 6,2 10-12
|
10
|
МnСO3 = 1,010-10, Мn(ОН)2 = 4,010-14, МnS = 1,410-15
|
11
|
NiСО3 = 1,410-7, Nі(ОН)2 = 7,010-14, NіS = 1,410-24
|
12
|
SrС2О4 = 5,6 10-8, SrSO4 = 2,8 10-7, SrСО3 = 1,010-9
|
13
|
Мg(ОH)2 = 5,010-12, МgS = 2,010-15, МgNH4PO4 = 2,510-13
|
14
|
PbСІ2 =2,4 10-4, Pb(OH)2 = 2,010-16, PbI2 = 8,710-9
|
15
|
Аg2CrO4 = 4,010-12, АgСNS = 1,010-12. AgBrO3 = 6,010-5
|
16
|
BaС204 = І,610-7, SгС2О4 = 5,610–8 СuС2О4 = 2,610-9
|
17
|
PbSO4 = 2,010-8, BaSO4 = 1,110-10, CaSO4 = 6,110-5
|
18
|
FeS = 4,010-19. HgS = 4,010-53, ZnS = 8,010-26
|
19
|
TICI =2,010-4, TIBr = 4,010-6, TIOH =1,010-10
|
20
|
BaF2 = 1,710-6. MgF2 = 6,010-9, PbF2 = 3,710-8
|
21
|
CuCO3= 1,410-10 CaCO3 = 4,810-19, PbCO3 = 1,510-13
|
22
|
CoCO3=1,010-12, Co (OH)2 = 2,010-16, CoS = 2,010-27
|
23
|
AgI =1,010-16, CuI = 1,110 –12, Hg2I2 = 4,010-29
|
24
|
TICI = 2,010-4, CuCl = 1,810-7, Ag Cl = 1,610-10
|
25
|
Fe(OH)2 = 4,810-16, Pb (OH)2 = 2,010-16, Sr (OH)2 = 5,010-26
|
Кесте 4 - Мына қосылыстардың қайсысы бәрдей көлемде араласқанда тұнба түзіледі.
№
|
Қосылыстың ЕК-і
|
Бастапқы заттың консентрациясы, моль/л
|
|
1
|
МgS = 2,010-15
|
с(Мg(NО3)2 = 4,010-3, с(Na2S) = 3,010-4
|
2
|
АgВг = 7,710-13
|
с(АgNО3 ) = 1,010-4, с(КВr) = 1,010-4
|
3
|
АgСN = 2,010-12
|
с(АgNОз) = 1,010-5, с(НСN) = 1,010-5
|
4
|
АgС1 = 1,610-10
|
с(АgNО3 ) = 1,010-2, с (НС1) = 1,010-3
|
5
|
АgІ = 1,010-16
|
с(АgNО3) = 1,010-5, с (KІ) = 1,010-5
|
6
|
АgСNS = 1,010-12
|
с(АgNО3 ) = 1,010-3 , с (КСNS) = 1,010-5
|
7
|
ВаСО3 = 8,010-9
|
с(ВаС12) = 1,010-3, с (Nа2СО3) = 1,010-5
|
8
|
ВаСrO4 = 2,310-10
|
c(ВаСl2) =1,0 10-5, с(Nа2СrO4) = 1,010-5
|
9
|
ВаSО4 = 1,110-10
|
с(ВаС12) = 1,010-6, с (Н2SО4) = 1,010-6
|
10
|
СаСО3 = 4,810-9
|
с(СаС12) = 1,010-5, с(Nа2СО3) = 1,010-3
|
11
|
СаS04 = 6,110-5
|
с(СаС12) = 1,010-3, c(H2SО4) = 1,010-3
|
12
|
CdCO3 = 2,510-14
|
c(CdСl2) = 1,010-6 , с(Nа2СО3) = 1,010-6
|
13
|
CdS = 1,010-29
|
c(СdСl2 ) = 1,010-8, c(Na2S) = 1,010-8
|
14
|
СoСО3 = 1,0 10-12
|
c(СоСl2 ) = 1,010-7, с(Na2СО3 ) = 1,010-5
|
15
|
СuBг = 5,310-9
|
с(СuNО3 ) = 1,010-4, c(КBг) = 1,010-4
|
16
|
СuS = 4,010-38
|
с(СuСl2) = 1,010-3, с(Nа2S) = 1,010-4
|
17
|
FeS = 4,010-19
|
с(FeС12) = 1,010-6 , с(Na2S) = 1,010-6
|
18
|
МgСО3 = 1,010-5
|
с(MgСl2) = 1,010-4, c(Na2CO3) = 1,010-4
|
19
|
МgС2О4 = 8,610-5
|
с(МgС12) = 1,010-6, с(Nа2С2О4) =1,010-6
|
20
|
МnСО3 =1,010-10
|
c(Мn(NO3)2) =1,010-5, с(Na2СО3) = 1,010-6
|
21
|
PbCrO4 = 1,810-14
|
с(PЬ(NО3)2) = 1,010-6. с(Nа2СrO4) = 1,010-7
|
22
|
PbS = 1,010-29
|
с(Pb(NO3)2 = 1,010-8, с(Nа2S) = 1,010-8
|
23
|
SrСО3 = 1,010-9
|
с(SгС12) = 1,010-6, с(Nа2СО3) = 1,010-6
|
24
|
TlCl = 2,010-4
|
с(Т1NО3) = 1,010-3, с(КСI) = 1,010-3
|
25
|
ZnСО3 = 6,010-11
|
с(ZnС12) = 1,010-3, с(К2СО3) = 1,010-4
|
Кесте 5 - Құрамында біртекті ионы бар иондық күші тұрақты судағы және берілген ерітіндідегі қосылыстың ерігіштігін есептейміз.
№
|
Зат
|
ЕК
|
Біртекті ионы бар ерітіндінің концентрацисы, моль/г
|
1
|
Ag Cl
|
1,610-10
|
с(КСІ) = 0,01
|
2
|
СaС204
|
2,310-9
|
с(NН4)2С2О4 = 0,01
|
3
|
SгSО4
|
3,2 10-7
|
с(К2SО4) = 0,1
|
4
|
Hg2С12
|
1,110-18
|
с(КСІ) = 0,1
|
5
|
Ag2S
|
6,3 10-5
|
с(Nа2S) = 0,1
|
6
|
BaSO4
|
1,1 10-10
|
с(Nа2SO)4 = 0,01
|
7
|
CdS
|
7,910-27
|
с(К2S ) = 0,1
|
8
|
Мg(OH)2
|
1,8 10-11
|
с(КОH) = 0,1
|
9
|
СаСО3
|
4,810-9
|
с(К2С03) = 0,1
|
10
|
Аg2СгО4
|
1,110 -12
|
с(АgNО3) = 0,1
|
11
|
AgI
|
8,3 10-17
|
c(КІ) = 0,01
|
12
|
СuІ2
|
1,1 10-12
|
с(NаІ) = 0,1
|
13
|
МgС2О4
|
8,6 10-5
|
с(К2С2О4) = 0,01
|
14
|
РЬS
|
2,5 10-27
|
с(Nа2S) =0 ,01
|
15
|
Zn (ОН)2
|
7,110-16
|
с(NаОH) = 0,01
|
16
|
РЬSO4
|
1,6 10-8
|
с(H2SО4) = 0,1
|
17
|
SrС03
|
1,110-10
|
с(Nа2СО3) = 0,01
|
18
|
АgВг
|
7,7 10-13
|
с(КВг) = 0,1
|
19
|
FеS
|
4,0 10-20
|
с(FеСl2) = 0,1
|
20
|
СuI
|
1,1 10-12
|
с(КІ) = 0,01
|
21
|
CdCO3
|
2,5 10-14
|
с(СdCl2) = 0,1
|
22
|
РЬС204
|
3,2 10-11
|
с(РЬ(NО3)2) = 0,01
|
23
|
Fe(ОН)3
|
1,110-36
|
с(КОН) = 0,1
|
24
|
Аg3Р04
|
1,810-18
|
с(К3РО4) = 0,01
|
25
|
СаF2
|
3,9 10-11
|
с(НF) = 0,1
|
Кесте 6 - Керекті химиялық реакцияны жазыңдар, анализденетін заттың массасын, =1,0 және =20% болғандағы тұнбаға түсіргіштің көлемін, қайта есептеу факторын және анализденетін заттың кұрамындағы металдың массалық үлесін есептеңіз.
№
|
Анализденетін зат
|
Тұнбаға түсіргіш
|
Тұнбаға түсу формасы
|
өлшенетін форма
|
тұнбаның түрі
|
өлшен. форманың массасы, г
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
1
|
СuSО45Н2О
|
КОН
|
Сu(ОН)2
|
СuО
|
Aморф.
|
0,0923
|
2
|
ВaСl22Н2О
|
Н2SO4
|
BaSO4
|
ВаSО4
|
Крист.
|
0,4882
|
3
|
Fe(NO3)39H2O
|
NаОH
|
Fe(ОН)3
|
Fе2O3
|
Аморф.
|
0,0998
|
4
|
АgNO3
|
KСl
|
AgСІ
|
AgСl
|
Крист.
|
0,5092
|
5
|
А1СІ36Н20
|
NaОH
|
AІ(ОH)3
|
А12O3
|
Аморф.
|
0,1012
|
6
|
Вa(NO3)2
|
K2SO4
|
BaSO4
|
BaSО4
|
Крист.
|
0,5102
|
7
|
СаС126Н2О
|
Na2CO3
|
СaСО3
|
СаО
|
Крист.
|
0,4921
|
8
|
Са(NО3)24Н2О
|
Na2С2O4
|
СаС2О4
|
СаС2О4
|
Крист.
|
0,4928
|
9
|
СuС12 2Н2О
|
Na2S
|
СuS
|
СuS
|
Крист.
|
0,5012
|
10
|
FеСl36Н20
|
КОH
|
Fe(ОH)3
|
Fе2O3
|
Аморф.
|
0,0984
|
11
|
МnС124Н2О
|
КОH
|
Мn(ОН)2
|
МnО
|
Аморф.
|
0,1032
|
12
|
FеС124Н20
|
Na2S
|
FeS
|
FеS
|
Крист.
|
0,5024
|
13
|
МgС126Н2О
|
КОH
|
Мg(ОН)2
|
МgО
|
Аморф.
|
0,0990
|
14
|
Мg(NO3)26Н2О
|
K2CO3
|
MgCO3
|
МgО
|
Крист.
|
0,4092
|
15
|
NіС126Н2О
|
NaOH
|
Nі(ОН)2
|
NiO
|
Аморф.
|
0,1205
|
16
|
Pb (NO3)2
|
KCI
|
PЬСІ2
|
РЬСІ2
|
Крист.
|
0,5026
|
17
|
NіSО47Н20
|
К2S
|
NiS
|
NiS
|
Крист.
|
0,4982
|
18
|
Zn(NO3)26Н20
|
КF
|
ZnF2
|
ZnF2
|
Крист.
|
0,5214
|
19
|
СаС126Н20
|
K3PO4
|
Са3 (PO4)2
|
Сa3(PO4)2
|
Крист.
|
0,5106
|
20
|
Рb(NO3)2
|
Na2SO4
|
РbSO4
|
РbSО4
|
Криcт.
|
0,4982
|
21
|
FeSО47Н20
|
КОH
|
Fe(ОH)2
|
FeО
|
Аморф.
|
0,1204
|
22
|
СuСl22Н20
|
NaOH
|
Сu(OH)2
|
СuO
|
Аморф.
|
0,1114
|
23
|
Аl(NО3)39Н2О
|
Na3PO4
|
AlPO4
|
AlPO4
|
Крист.
|
0,4826
|
|
24
|
СоSО4 6Н2О
|
K2S
|
СoS
|
СоS
|
Крист.
|
0,5114
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |