Ерігіштік көбейтінді анықтамасы бойынша сәйкес дәрежедегі иондар концентрацияларының көбейтіндісін тұрақты сақтаудан тұнбаның ерігіштігін есептейді, яғни ерітіндідегі тұнбаның үстіндегі иондар мөлшерін анықтап табады. Қаныққан ерітіндідегі кез келген тұнбаға мына теңдік жүреді:
КрАd(к) рКd+dAр-
Ерігіштік көбейтіндісінің формуласы мына түрде көрсетіледі:
ЕК (КрАd ) = Ср(Кd) (-р(Кр) , яғни Cр (Кd) Cр (КР)
ЕК-иондар концентрацияларының көбейтіндісі-стехиометриялық коэффициенттер (р,d) дәрежедегі катионмен (Кd-) және анионның (Aр) көбейтіндісі.
Ерігіштік көбейтінді ерігіштігіне (S) байланысты.
Егер С(Kg-) = pS; C(Ap-) = gS болса, онда
ЕК(КpAg) = (рS)p(gS)d = pp ggSp+g бұдан
Мысал: а) Егер ЕК(Ag2 C2 O4) =3,210-11 болған жағдайдағы, Ag2 C2 O4
тұнбасының судағы ерігіштігін анықта.
Шешуі: Ag2 C2 O4 2Ag++C2O42, мұнда р=2, g=1
EK(Ag2 C2 O4) = С2(Ag+) C(C2O42-)
C(Ag+) = 2S; C(C2O42-) = S сонда
EK(Ag2 C2 O4) = ( 2S)2S=4S3
S =
немесе дайын формуланы қолдана отырып:
Егер ерітіндіде түнбаға аттас ион болса, яғни тұнба құрамына кіретін ионның бірі болса, онда ерігіштік төмендейді.
Мысал: а) Егер ЕК(: Ag2C2O4) = 3,2 10-11 0,02 моль/л натрий оксалатындағы (Nа2 C2O4) Ag2 C2 O4 тұнбасының ерігіштігін есепте.
Шешуі: Ag2 C2 O4 2Ag+ + C2 O42-
EK(Ag2 C2 O4) = C2 (Ag+)C(C2O42-)
C(Ag+) = 2S
Ерітіндіде тұнбаның құрамына кіретін аттас ионы (С2О42) бар тұз (Na2C2O4) болғандықтан, оксалат иондарының концентрациясы қосынды ретінде табылады:
C(C2O42-)=S+с(Na2 C2 O4) яғни с(Na2 C2 O4) = 00,2 >S=210-4 болғандықтан
("а" - мысалын қараңыз) тұнбадан еритін с = ( C2O42-) = 210-4 концентрациясы есептелмейді сондықтан, (S) С(C2O42-). Табылғандарды ЕК-нің формуласына қоямыз:
EК(Ag2 C2 O4) = (2 S)2 0,02 = 0,08S;
0. 08 у 0. 08
"а" және "б" мысалдардан көрініп тұрғандай аттас ионы бар ерітіндінің ерігіштігі 10 есе төмендейді.
Бұндай ықпал жуылатын сұйықты таңдағанда ескеріледі. Сандық нәтиже алу үшін тұнбаны жай сумен емес, анықталатыннан басқа тұнба құрамына кіретін аттас ион қосылған сумен жуады.
Достарыңызбен бөлісу: |