Курсының бағдарламасы «Биология» 050113 мамандығы бойынша кредиттік оқу жүйесінде оқитын



бет15/19
Дата18.02.2017
өлшемі3,16 Mb.
#9818
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19

Әдебиет:

Байдулова Л.А., Болатова Қ.Б. «Омыртқасыздар зоологиясының практикумы» Орал-2005 24-39 бет

Болатова Қ.Б.,Байдулова Л.А. «Омыртқасыздар зоологиясы» электр.оқулық Орал 2007

Зеликман А.Л. «Практикум по зоологии беспозвоночных » М.,1969 53-85 б.

Фролова Е.Н.т.б.«Практикум по зоологии беспозвоночных » М., 198547-71 б.

ОЖСӨЖ 13.

Мазмұны: Көпқылтанды, аз қылтанды құрттар және сүліктер класының морфологиясы, биологиясы, таралуы, маңызы.

Төмендегі сұрақтарға жазбаша жауап беру:

1. Жалпақ және жұмыр құрттармен салыстырғанда полихеттердің ұйымдасуына қандай прогрессивті белгілер тән?

2. Полихеттің параподиясының құрылысы және атқаратын қызметі қандай?

3. Олигохеттер топырақта, суда тіршілік етуге қалай маманданған?

4. Полихеттер мен олигохеттердің тері-бұлшықет қабында айырмашылық барма?

5. Полихеттер мен олигохеттердің дене қуысы қандай, қандай қызмет атқарады және айырмашылығы барма?

6. Қан айналу және зәр шығару жүйелерінің ерекшеліктері қандай?

7.Уақытша эктопаразитті тіршілік етуіне байланысты сүліктердің ас қорыту жүйесінде қандай өзгерістер бар?

8. Буылтық құрттардың жүйке жүйесі және сезім мүшелерінің ерекшеліктері.

9. Буылтық құрттардың шығу тегі туралы қандай гипотезалар бар?

Кесте 6

Полихеттер мен олигохеттердің биологиясындағы ұқсастық және айырмашылықтар



Салыстыру элементері

Нереид

Жауын құрты (шұбалшаң)

Бас бөлім сегменттері







Простомиум, оның құры-лысы және өсінділері







Перистомиум, оның құрылысы және өсінділері







Қозғалыс мүшелері және оның орналасуы







Бұлшықеттті жұтқыншақ, құрылысы, қызметі







Тифлозоль, оның орны және қызметі







Целом сұйықтығының қызметі







Ізбіс (әк) безі, орны және қызметі







Даражынысты, гермафродитті







Денеде белдеудің орналасуы







Тура немесе метаморфозды даму







Қуыстық сұйықтық клеткалары







Тіршілікке қолайсыз орта







Кесте 7

Буылтық құрттардың сыртқы құрылысын салыстырмалы талдау



Салыстыру элементтері

Полихеттер

Олигохеттер

Сүліктер

Бас бөлім. Құрылым элементтері










Перистомиум, оның құрылысы және өсінділері










Перистомиум, оның құрылысы және өсінділері










Пигидия, оның құрылысы және орны










Қосымша қозғалыс мүшелері (параподия, қылтандар, сорғыштар), құрылысы және орны










Дене сегментациясы










Сыртқы құрылысындағы метамерия











Әдебиет: Болатова Қ.Б.,Байдулова Л.А. «Омыртқасыздар зоологиясы» электр.оқулық Орал 2007

Дәуітбаева К. «Омыртқасыздар зоологиясы» А. 2004 .239-272 б.

Догель В.А. «Зоология беспозвоночных» М. 1981 250-288 б.

Шарова И.Х. «Зоология беспозвоночных» М. 1999 240-276 б.



ОЖСӨЖ 14.

Мазмұны:

1.Моллюскалардың құрылысындағы полихеттермен ұқсастық (кесте толтыру).

2.Сауыттылар мен монофлакопоралардың өкілдері, таралуы, маңызы.

Төмендегі сұрақтарға жазбаша жауап беру:

1. Буылтық құрттармен салыстырғанда моллюскалардың ұйымдасуында прогрессивті бедгілер барма?

2. Моллюскалардың буылтық құрттармен қандай ұқсастығы бар?

3. Хитондар қайда, қалай тіршілік етеді?

4. Монофлакопоралар қайда, қалай тіршілік етеді және моллюскалардың филогениясын түсінуде маңызы қандай?

Әдебиет:Дәуітбаева К.«Омыртқасыздар зоологиясы»А.2005 2кітап 503-522 б.

Догель В.А. «Зоология беспозвоночных» М. 1981 442-452 б.

Шарова И.Х. «Зоология беспозвоночных» М. 1999 276-287 б.

Интернет ресурстары т.б. деректер


ОЖСӨЖ 15.

Мазмұны: Трематодтардың даму циклі, паразитизмге бейімділіктері, қортынды, кестені толтыру, суретін салу

Төмендегі сұрақтарға жазбаша жауап беру:

1. Трематодтардың сыртқы жабынының құрылысы қандай?

2. Тері-бұлшықет қабында қандай мүшелер жүйесі орналасады?

3. Трематодтардың жүйке жүйесінің типі және құрылысы, сезім мүшелері қандай?

4. Жыныс жүйесінің құрылысы.

5. Адам үшін патогенді трематод өкілдері және олардың иелеріне жұғу стадиялары.

6. Трематодтардың дернәсіл стадиялары, олардың ерекшеліктері және түр үшін биологиялық маңызы қандай?

7. паренхиманың атқаратын қызметі қандай?

8. Анаэробты тыныс алу қалай жүзеге асады?

9. Паразитизмге қандай бейімділіктері бар?

10. Сорғыштар дернәсілдерінің құрылысында қандай белгілер, олардың турбелляриядан шыққанын көрсетеді.

Әдебиет: Байдулова Л.А., Болатова Қ.Б. «Омыртқасыздар зоологиясының практикумы» Орал-2005 40-45 бет

Зеликман А.Л. «Практикум по зоологии беспозвоночных » М.,1969 86-90 б.

Фролова Е.Н.т.б.«Практикум по зоологии беспозвоночных » М., 1985 74-85б.

ОЖСӨЖ 16.

Мазмұны:

1.Тақтажелбезектілер, бауыраяқтылар, басаяқтылар кластарының биологиясы, экологиясы (кесте толтыру).

2.Моллюскалардың буылтық құрттармен ұқсастығы

Төмендегі сұрақтарға жазбаша жауап беру:

1. Теңіз және тұщы су қосжақтаулы моллюскалардың кең тараған өкілдері және олар қандай отрядқа, класқа жататынын көрсетіңдер.

2. Тақтажелбезекті моллюскалар немен және қалай қоректенеді?

3. Қосжақтаулы моллюскалардың дернісілі қалай тіршілік етеді және түр үшін маңызы қандай?

4. Бауыраяқты моллюскалардың дене бөліктері және бақалшақтарының құрылысы қандай?

5. Бауыраяқты моллюскалар немен қоректенеді және асқорыту жүйесінде қандай ерекшеліктер бар?

6. Басаяқты моллюскалардың белсенді тіршілік әрекетіне байланысты құрылысындағы ерекшеліктер.

7. Моллюскалардың буылтық құрттармен ұқсастығы қандай?

8. Буылтық құрттарға қарағанда моллюскалардың прогрессивті белгілері.

Кесте 8


Моллюскалар типінің ұйымдасу белгілері және жеке кластардың ерекшеліктері

Мүшелер жүйесі және мүшелер

Моллюскалар типіне тән белгілер

Кластардың ерекшеліктері

Тақтажел-безектілер

Бауыр-аяқтылар

Басаяқты-лар

Дене симметриясы.

Дене бөліктері: бас

тұлға

аяқ


Бақалшақ пішіні, құрылысы.

Мантия (шапанша), мантия қуысы.

Мантия мүшелер кешені.

Тыныс алу мүшесі, құрылысы, орны.

Қан айналу жүйесі (жүрек, оның құрылы-сы, орны).

Ас қорыту жүйесі (мүшелері және олардың орны).

Жүйке жүйесі, типі, оның түйіндері, олардың орны.

Сезім мүшелері, орны.

Жыныс жүйесі, құрылысы.

Даму типі. Дернәсілдері

Мекен орталары.














Әдебиет:Дәуітбаева К.«Омыртқасыздар зоологиясы»А.2005 2кітап 522-602 б.

Догель В.А. «Зоология беспозвоночных» М. 1981 452-500 б.

Шарова И.Х. «Зоология беспозвоночных» М. 1999 288-340 б.

Интернет ресурстары т.б. деректер



ОЖСӨЖ 17.

Мазмұны: 1.Шошқа (өгіз) солитерінің жұғу жолдары, олардың алдын алу және күрес шаралары.

2. Эхинококк, жалпақ (кең сақиналы) таспа құрттардың морфологиясы, даму циклі.



Төмендегі сұрақтарға жазбаша жауап беру:

  1. Шошқа (өгіз) солитерінің инвазия стадиялары.

  2. Шошқа және өгіз солитерінің, кең сақиналы таспа құрттың дамып-жетілген бунақтары арасындағы айырмашылық қандай?

  3. Адам қандай цестод түрлерінің аралық иесі бола алады?

  4. Адам қандай таспа құрттар түрлерімен зақымдалады?

5. Эхинококктың құрылысы қандай?

6. Кең сақиналы таспа құрттың даму циклі.

Кесте 9

Цестодтардың құрылысы және физиологиясындағы ұқсастық және айырмашылық белгілер.



Салыстыру элементтері

Цестод түрлері

Өгіз солитері

Шошқа солитері

Эхинококк

Карлик цепені

Дене ұзындығы(максимальды)













Бекіну мүшесі













Стробиладағы бунақ саны













Негізгі ие













Аралық ие













Финна типі













Дамып-жетілген бунақтағы жұмыртқа саны













Дамып-жетілген бунақтағы жатын пішіні













Адамның цестодпен зақымдану жолы














Әдебиет:

Байдулова Л.А., Болатова Қ.Б. «Омыртқасыздар зоологиясының практикумы» Орал-2005 45-51 бет

Зеликман А.Л.«Практикум по зоологии беспозвоночных »М.,1969 104-115 б.

Фролова Е.Н.т.б.«Практикум по зоологии беспозвоночных » М.,1985 88-98 б.



ОЖСӨЖ 18.

Мазмұны: Аскариданың даму циклі. Оның адамға жұғу жолдары. Алдын-алу және күрес шаралары.

Төмендегі сұрақтарға жазбаша жауап беру:

1. Аскариданың адам үшін патогенді маңызы қандай?

2. Адам аскаридасы адамның қандай мүшесінде паразитті тіршілік етеді?

3. Адам аскаридасының даму циклінің кестесін құрастыру.

4. Адам аскаридасы қандай экологиялық топқа жатады?

5. Адам аскаридасының адамға жұғу стадиясы және жолдары.

6. Аскаридиоз ауруын алдын-алу шаралары.

Әдебиет: Болатова Қ.Б.,Байдулова Л.А. «Омыртқасыздар зоологиясы» электр.оқулық Орал 2007

Дәуітбаева К. «Омыртқасыздар зоологиясы» А. 2004 52-60 б.

Зеликман А.Л. «Зоология беспозвоночных» М. 1981 116-129 б.

Фролова Е.Н. және б. «Зоология беспозвоночных» М. 1999 99-110 б.



ОЖСӨЖ 19.

Мазмұны: 1. Буынаяқтылардың прогрессивті белгілері.

2.Буынаяқтылардың тіршілік ортасы, таралуы, адаптациясы.

Жазбаша жауап дайындау.

Әдебиет: Дәуітбаева К.«Омыртқасыздар зоологиясы»А.2004 1кітап 273-297 б.

Догель В.А. «Зоология беспозвоночных» М. 1981 290-311, 399-401 б.

Шарова И.Х. «Зоология беспозвоночных» М. 1999 341-383 б.

Интернет ресурстары т.б. деректер



ОЖСӨЖ 20.

Мазмұны: 1.Үшкір құрт, трихинелла, түкбасты құрттар, т.б. өкілдердің адамға жұғу жолдары, туғызатын аурулары, олардың алдын-алу және олармен күрес жолдарын оқулықтан, т.б. ғылыми-оқу құралдары, ақпарат көздерінен сипаттап жазу.

2.Адам паразит нематодтарының биологиясы (ұқсастығы мен айырмашылығын кестеге толтыру).

Кесте 10

Жұмыр құрттардың биологиясындағы ұқсастықтар мен айырмашылықтар




Салыстыратын элементтер



Адам аскаридасы


Шошқа аскаридасы


Үшкір құрт


Трихинелла



Аналықтың дене ұзындығы













Аталықтың дене ұзындығы













Бір тәулікте аналықтың бөлетін жұмыртқа саны












Везикула болады
















Асқорыту жүйесінде бульбус болады немесе болмайды













Жұмыртқа салады немесе дернәсілдерді тірі туады













Бір иеде дамиды немесе иесін ауыстырады













Дамуы екінші рет инвазиямен байланысты













Иесінде туғызатын аурулар














Әдебиет: Болатова Қ.Б.,Байдулова Л.А. «Омыртқасыздар зоологиясы» электр.оқулық Орал 2007

Дәуітбаева К. «Омыртқасыздар зоологиясы» А. 2004 52-60 б.

Зеликман А.Л. «Зоология беспозвоночных» М. 1981 116-129 б.

Фролова Е.Н. және б. «Зоология беспозвоночных» М. 1999 99-110 б.


ОЖСӨЖ 21.

Мазмұны: 1. Көпқылтанды құрттардың ұйымдасу деңгейіндегі прогрессивті белгілер. 2.Целомның құрылысы(суретін салу).

Төмендегі сұрақтарға жазбаша жауап беру:

1. Жалпақ және жұмыр құрттармен салыстырғанда полихеттердің құрылысындағы прогрессивті белгілер.

2. Полихеттің сыртқы құрылысында қандай ерекшеліктер бар?

3. Параподияның құрылысы, атқаратын қызметі қандай?

4. Полихеттің дене қуысы және оның алғашқы дене қуысынан айырмашылығы қандай?

5. Полихеттің жүйке жүйесінің жұмыр құрттардың жүйке жүйесінен айырмашылығы және сезім мүшелері.

6. Полихеттің метанефридиясының құрылысы және оның протонефридиядан айырмашылығы неде?

Әдебиет: Болатова Қ.Б.,Байдулова Л.А. «Омыртқасыздар зоологиясы» электр.оқулық Орал 2007

Болатова Қ.Б.,Байдулова Л.А. «Омыртқасыздар зоологиясы», Орал 2005,61-65б

Зеликман А.Л. «Зоология беспозвоночных» М. 1981, 152-159б.

Фролова Е.Н. және б. «Зоология беспозвоночных» М. 1999 111-115б.



ОЖСӨЖ 22.

Мазмұны: Шаянтәрізділер класының классификациясы , олардың таралуы, биологиясы, экологиялық топтары, маңызы.

Төмендегі сұрақтарға жазбаша жауап беру:

1. Шаянтәрізділер класының классификациясы қандай белгілерге негізделген?

2. Шаянтәрізділер класы қандай класс тармақтарына жіктеледі?

3. Brachiopoda класс тармағының ұйымдасу ерекшелігі, биологиясы, экологиясы, маңызы қандай?

4. Cephalocarida класс тармағының ұйымдасу ерекшелігі, биологиясы, экологиясы, маңызы қандай?

5. Maxillopoda класс тармағының ұйымдасу ерекшелігі, биологиясы, экологиясы, маңызы қандай?

6. Ostracoda класс тармағының ұйымдасу ерекшелігі, биологиясы, экологиясы, маңызы қандай?

7. Malacostraca класс тармағының ұйымдасу ерекшелігі, биологиясы, экологиясы, маңызы қандай?



Әдебиет: Болатова Қ.Б.,Байдулова Л.А. «Омыртқасыздар зоологиясы» электр.оқулық Орал 2007

Дәуітбаева К. «Омыртқасыздар зоологиясы» А.2004. 273-319 б.

Догель В.А. «Зоология беспозвоночных» М. 1981 292-330 б.

Шарова И.Х. «Зоология беспозвоночных» М. 1999 341-384 б.



ОЖСӨЖ 23.

Мазмұны: 1.Сүліктің жыртқыштық және уақытша паразитті тіршілік етуіне байланысты ұйымдасу ерекшелігі (сипаттап жазу, ерекше белгілерін анықтау).

2.Буылтық құрттар класстарының сыртқы құрылысын салыстырмалы талдап, кесте толтыру.

Кесте 11

Буылтық құрттар класстарының сыртқы морфологиялық ерекшеліктері



Мүшелер және басқа белгілер

Полихеттер

Олигохеттер

Сүліктер

1.Бас бөлім, оның құрылым элементтері.

2.Простомиум, оның құрылысы және өсінділері

3.Перистомиум, оның құрылысы және өсінділері

4.Пигидий, құрылысы, орны

5.Қозғалыс мүшесі (параподия), құрылысы, орны

6.Дене сегментациясы, гомономды сегментация және оның бұзылуы, сыртқы бунақтылық.

7. Сыртқы құрылысындағы метамерия.












Әдебиет:

Байдулова Л.А., Болатова Қ.Б. «Омыртқасыздар зоологиясының практикумы» Орал-2005 62-75 бет

Болатова Қ.Б.,Байдулова Л.А. «Омыртқасыздар зоологиясы» электр.оқулық Орал 2007

Зеликман А.Л.«Практикум по зоологиибеспозвоночных»М., 1969 130-158 б.

Фролова Е.Н.т.б.«Практикум по зоологии беспозвоночных » М.,1985 111- 126 бет

ОЖСӨЖ 24.

Мазмұны: 1.Бауыраяқты моллюскалардың бақалшақтарының пішіні, құрылысы, маңызы.

Төмендегі сұрақтарға жазбаша жауап беру:

1. Бауыраяқты моллюскалардың бақалшақтары жылма-жыл қалай өседі?

2. Бауыраяқты моллюскалардың бақалшақтарының спиральды бұралу бағыттары қандай?

3. Бауыраяқты моллюскалардың бақалшақтарының пішіні және құрылысы (суретін салып, түрлерін атау).

4. Бауыраяқты моллюскалардың бақалшақтарының маңызын көрсет.


Каталог: dmdocuments
dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 15 сағ. Емтихан 4 Барлығы 45 сағ Орал, 2010
dmdocuments -> Әдеби өлкетану Преподаватель Ақболатов Айдарбек Ахметұлы Вопросы: Вопрос №1
dmdocuments -> 2009ж. «Қазақ филологиясы» кафедрасы
dmdocuments -> Семинар ожсөЖ 5 сағ. СӨЖ 15 сағ. Емтихан Барлығы 45 сағ Орал, 2010
dmdocuments -> Жаратылыстану математикалық факультет
dmdocuments -> Барлығы – 45 сағат
dmdocuments -> 2007ж. Қазақ тілі мен әдебиеті және оқыту теориясы кафедрасы
dmdocuments -> Қазақ филологиясы кафедрасы 050205
dmdocuments -> Барлығы – 90 сағат


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   19




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет