М., Бекiш Р., (ћџраст.) 2005 "Мектеп" баспасы, к#ркем безендiрiлуi, 2013 Барлыћ ћџћыћтары ћорѕалѕан Басылымныѓ мљлiктiк ћџћыћ тары "Мектеп" баспасына тиесiлi

141
е) к"лiк  саласында  бiрыѓѕай  саясат  белгiлеу;
f) жалпы нарыћтаѕы  бќсеке  ќдеттегiдей  болуын  ћамта-
масыз  ететiн  тќртiп  орнату;
g) мљше  елдердiѓ  заѓдарын  жалпы  нарыћтыѓ   ћызме-
тiне  бейiмдеп,  мљмкiндiгiнше  жаћындастыру;
h)  еѓбекшiлердi  жџмыспен  ћамтамасыз  етудi  жаћсарту
жќне  олардыѓ  тџрмыс  дќрежесiн  к"теруге  мљмкiншiлiк-
тердi жаћсарту маћсаты мен Еуропа ќлеуметтiк ћорын  ћџру.
Договоры,  учреждающие  европейские
сообщества. М.,  1994.  С. 100—198.
ЕУРОПАЛЫЋ  ЕРКIН  САУДА  ЋАУЫМДАСТЫЅЫ
(Џлыбритания,  Норвегия,  Дания,  Швейцария,  Австрия  жќне
Португалия   љкiметтерi   1959  жылы   желтоћсан  мен
1960  жылы  ћаѓтар    арасында  ћол  ћойѕан  конвенциядан)
2-бап.  Маћсаттары.
Ћауымдастыћ мына  т"мендегi  маћсаттарды  к"здейдi:
а)  ћауымдастыћ  пен  ќрбiр  мљше мемлекеттердiѓ  аума-
ѕында экономикалыћ белсендiлiктiѓ тџраћты тљрде дамуын,
толыћ  жџмыспен ћамтамасыз етiлу,  еѓбек  "нiмдiлiгiн  арт-
тыру мен бар ћорларды љнемдi пайдалануды, ћаржы тџ-
раћтылыѕы мен тџрмыс жаѕдайын љнемi арттырып отыру-
ѕа  ћолдау к"рсету;
б) мљше  мемлекеттер  арасындаѕы  сауда-саттыћ  ќдетте-
гiдей  бќсеке  жаѕдайында  жљргiзiлуiн  ћамтамасыз  ету;
в)  мљше  мемлекеттер  арасындаѕы  ћауымдастыћ  к"ле-
мiнде  "ндiрiлетiн  шикiзаттармен  жабдыћтаудаѕы  едќуiр
теѓсiздiктi  жою;
г)  дљниежљзiлiк  сауданыѓ  бiрћалыпты  дамып,  кеѓеюiне
жќрдемдесу...
Хрестоматия  по  новейшей  истории
(1945—1965). Документы и материалы.
М., 1961. Т. 3. Ч. 1. С. 114-115.
ЯДРОЛЫЋ  ЋАРУДЫ  ТАРАТПАУ ЖMНIНДЕГI  КЕЛIСIМ
1-бап.  Осы  Келiсiмге  ћатысушы  ядролыћ  ћаруѕа  ие
ќрбiр  мемлекет  ядролыћ  ћару  немесе  басћа  да  ядролыћ
жарылыс  ћондырѕыларын  ешкiмге  бермеуге, сонымен
бiрге  ядролыћ  ћару  мен  жарылыс  ћондырѕыларѕа  тiкелей
не  жанама  тљрде  баћылау  жасатпауѕа;  кез  келген  ядро-

142
лыћ ћаруѕа ие емес  мемлекеттi  ядролыћ  ћару  немесе  басћа
да  ядролыћ  жарылыс  ћондырѕыларын  шыѕаруѕа  немесе
басћа  жолдармен  оларды  иемденуге, сонымен  бiрге мџндай
ћарулар мен жарылыс ћондырѕыларына баћылау орнатуѕа
к"мектеспеу;  ћолдау  к"рсетiп,  итермелемеулерi  керек.
2-бап.  Осы  Келiсiмге  ћатысушы  ядролыћ  ћаруы  жоћ
ќрбiр  мемлекет  ешкiмнен  ядролыћ  ћару  немесе  ядролыћ
жарылыс  ћондырѕыларын  ћабылдамауѕа  мiндеттенедi...
6-бап. ...Осы  Келiсiмнiѓ  ќрбiр  ћатысушысы  ерiктi  тљрде
таяу  арада  ядролыћ  ћаруларды  тоћтату  жќне  пќрмендi
халыћаралыћ  баћылаумен  жаппай  жќне  толыћ  ћарусыз-
дандыру ж"нiнде келiсс"здер жљргiзуге мiндеттендi.  Мќскеу
ћаласында,  Вашингтон  мен  Лондонда  маусым  айыныѓ
бiрi  кљнi  бiр  мыѓ  тоѕыз  жљз  алпыс  сегiзiншi  жылы  љш
дана  болып  жасалды.
Тимербаев В.М. Россия и ядерное не-
распространение. М., 1999. С. 354—359.
КЕЃЕСТIК  СОЦИАЛИСТIК  РЕСПУБЛИКАЛАР  ОДАЅЫ  МЕН
АМЕРИКА  ЋЏРАМА  ШТАТТАРЫ  АРАСЫНДАЅЫ
ЗЫМЫРАНЅА ЋАРСЫ  ЋОРЅАНУ  ЖЉЙЕЛЕРIН  ШЕКТЕУ
ТУРАЛЫ  КЕЛIСIМ
26 мамыр, 1972 жыл.
1-бап. 1. Екi Жаћтыѓ ќрћайсысы зымыранѕа ћарсы
ћорѕаныс  жљйелерiн  тежеуге  жќне  осы  Келiсiмнiѓ  шарт-
тарына сќйкес басћа да iс-шаралар ћолдануѕа мiндеттенедi.
2. Екi  Жаћтыѓ  ќрћайсысы  "з  елiнiѓ  аумаѕында  зымы-
ранѕа  ћарсы  ћорѕаныс  жљйелерiн  "рiстетуге  жќне  ондай
ћорѕаныстыѓ  негiзiн  салмауѕа  мiндеттенедi...
5-бап. 1. Екi Жаћтыѓ ќрћайсысы теѓiзде, ауада, ѕарыш-
та  жќне  жер  љстiнде  немесе  олардыѓ  б"лшектерiн  "рiс-
тетуге,  ћџрмауѕа  жќне  сынамауѕа  мiндеттенедi...
9-бап.   Осы  Келiсiмнiѓ  "мiршеѓдiгi  мен  тиiмдiлiгiн
орнату  маћсатымен  осы  келiсiммен  шектелген  зымыранѕа
ћарсы ћорѕаныс  жљйелерi  мен  олардыѓ  б"лшектерiн  басћа
мемлекеттерге  бермеуге  жќне  "з  џлттыћ  аумаѕынан  тыс
жерлерге  орналастырмауѕа  мiндеттенедi...
15-бап.  1. Бџл  келiсiм  шексiз  мерзiмге  жасалынды.
2. Екi Жаћтыѓ ќрћайсысы "зiнiѓ мемлекеттiк егемендiгiн
iске  асыру  маћсатында  осы  келiсiмнен  шыѕуѕа  ћџћылы...
Во имя мира  на  земле.  Кн. I.  М.,  1977.
С. 156—160.

143
БIРЫЃЅАЙ  ЕУРОПАЛЫЋ  АКТ
III блiм.  СЫРТЋЫ   САЯСАТ   САЛАСЫНДАЅЫ   ЕУРОПАЛЫЋ
ЫНТЫМАЋТАСТЫЋ   ТУРАЛЫ   ЕРЕЖЕ
Люксембург, 17 аћпан, 1986  жыл.
Гаага, 28 аћпан, 1986 жыл.
Сыртћы  саясат  саласындаѕы  еуропалыћ  ынтымаћ-
тастыћ  мына  т"мендегiдей  ережелермен  реттестiрiледi:
1. Келiсушi  Жоѕары  Жаћтар  Еуропалыћ  бiрлестiк-
тердiѓ  мљшелерi  бола  отырып,  Еуропа  сыртћы  саясатын
бiрiгiп  белгiлеуге  жќне  iске  асыруѕа  џмтылады.
2. а) Келiсушi  Жоѕары  Жаћтар  олардыѓ  бiрiккен
ыћпалы  наѕыз  тиiмдi  жолдармен  реттестiрiлу,  олардыѓ
пiкiрлерiн  жаћындастыру  жќне  бiрiккен  ћимылдарды
iске  асыру  маћсатымен  ортаћ  мљдделерге  ћатысы  бар
кез  келген  сыртћы  саясат  мќселесi  бойынша  бiр-бiрiн
хабарландырып  жќне  аћылдасып  отыруѕа  мiндеттенедi...
д) Келiсушi  Жоѕары  Жаћтар  халыћаралыћ  ћатынас-
тарда немесе халыћаралыћ џйымдардыѓ шеѓберiнде бiртџтас
кљш ретiндегi тиiмдi ќрекеттерiне зиянын тигiзетiн кез келген
ќрекеттерден  немесе  шешiмдерден  аулаћ  болуѕа  џмтылады.
4. Келiсушi  Жоѕары  Жаћтар  еуропалыћ  саяси  ынты-
маћтастыћ  шеѓберiнде  Еуропа  парламентiмен  "зара  тыѕыз
байланысты  ћамтамасыз  етедi.  Ол  љшiн  Еуропа  кеѓесiнде
т"раѕалыћ  етушi  мљше мемлекет  саяси  ынтымаћтастыћ
шеѓберiнде  ћаралѕан  сыртћы  саясат  мќселелерi  туралы
Еуропа  парламентiн  тџраћты  хабардар  етiп  отыруы  жќне
Еуропа  парламентiнiѓ  пiкiрi  лайыћты  тљрде  ескертiлуiн
ћамтамасыз  етуi  ћажет...
6. а) Келiсушi  Жоѕары  Жаћтар  еуропалыћ  ћауiпсiздiк
мќселелерi  ж"нiндегi  бџрынѕыдан  да  г"рi  тыѕыз  ынты-
маћтастыћ  сыртћы  саясат  саласындаѕы  еуропалыћ  џћсас-
тыћты  ћалыптастыруѕа  елеулi  љлес  ћосуѕа  мљмкiншiлiгi
бар  деп  есептейдi.  Олар  "здерiнiѓ  ћауiпсiздiгiнiѓ  саяси
жќне  экономикалыћ  ћырлары  бойынша  пiкiрлерiн  тыѕы-
зыраћ  љйлестiруге  келiстi...
Документы  Европейского  Союза.
М.,  1994.  Т. 2.  С. 7—38.

144
ВАРШАВА  ШАРТЫНА  ЋАТЫСУШЫ  МЕМЛЕКЕТТЕРДIЃ
ЌСКЕРИ-СОЅЫС  ДОКТРИНАСЫ  ТУРАЛЫ
29  мамыр,  1987  жыл.
Ћазiргi жаѕдайда мемлекеттер мен ќскери-соѕыс  одаћ-
тардыѓ олардыѓ ќскери-соѕыс саласындаѕы к"здеген  маћсат-
тары  мен  ниеттерiн  дџрыс  тљсiнудiѓ  маѓызы  арта  тљсуде...
1.  Варшава  Шартына ћатысушы  ќр  елдiѓ ќскери-соѕыс
доктринасы  ядролыћ  жќне  жай  соѕыстарды  болдырмау
маћсатына  баѕытталѕан.  Социалистiк  ћоѕамдыћ  ћџрылыс-
тыѓ  сипатына  байланысты  бџл  мемлекеттер  болашаћта
халыћаралыћ  мќселелердi тек соѕысу  жолымен емес, оны
бейбiт жолмен шешудi ћалайды.  Олардыѓ ниетi барлыћ
халыћаралыћ даулы мќселелердi бейбiт жолмен, саяси ќдiс-
термен  шешу...
Варшава  Шартына  ћатысушы  елдердiѓ  ќскери-соѕыс
доктринасы ћатал тљрде  тек  ћорѕанысћа  баѕытталѕан  жќне
ћазiргi жаѕдайда ћандай да болсын даулы мќселелердi соѕыс
жолымен шешуге болмайды деген ћаѕидаѕа  негiзделген...
Варшава  Шартына ћатысушы  мемлекеттер  Еуропадаѕы
не  Еуропадан  тыс  жердегi  ешбiр  мемлекетке  аумаћтыћ
талап  ћоймайды. С"йтiп, олар ћорѕануѕа, болуы мљмкiн  бас-
ћыншылыћты тойтаруѕа ћажеттi шектi ћатаѓ  саћтайды.
II. ...Бiрiншiден, ядролыћ ћару-жараћтарды жасау,
"ндiру жќне жетiлдiрудi  тоћтату  жолындаѕы  бiрiншi  кезек-
тегi шара ретiнде ядролыћ  сынаћтарѕа  толыћ  жќне  жаппай
тыйым салу, оларды кезекпен ћысћарту жќне толыћ  жою,
жаппай  ћаруланудыѓ  ѕарышћа  таралуына жол бермеу.
Екiншiден, химиялыћ  жќне  жаппай  ћырып-жою  ћџрал-
дарыныѓ басћа да тљрлерiне тыйым салу жќне мљлдем  жою.
Љшiншiден,  Еуропада  ћарулы  кљштер  мен  ћарапайым
ћару-жараћтарды  ћысћарту.
Тртiншiден,  ћарусыздандырудыѓ  барлыћ  шараларына
џлттыћ  техникалыћ  жабдыћтар  мен  халыћаралыћ  шара-
ларды  бiрiктiру  негiзiнде  ћатаѓ  баћылау  орнату...
Бесiншiден, Еуропаныѓ барлыћ б"лiктерiнде жќне  дљние-
жљзiнiѓ  басћа  да  аудандарында  ядролыћ,  химиялыћ  ћару-
жараћтардан таза жќне ћару-жараћтар аз м"лшерде  жи-
наћталѕан, жоѕары сенiм аймаћтарын  ћџру, Еуропада екi
жаћћа  ортаћ  негiзде  ќскери  сенiм  шараларын  iске  асыру.
Совещание  Политического  консультативного
комитета государств-участников Варшавского
Договора. Берлин, 28-29 мая 1987 г.
Документы  и  материалы. М.,  1987. С. 7—12.

145
ГЕРМАНИЯЅА  БАЙЛАНЫСТЫ  ТЉПКIЛIКТI
РЕТТЕУ  ЖMНIНДЕГI  КЕЛIСIМ
Мќскеу,  12  ћыркљйек,  1990  жыл.
Германия Демократиялыћ Республикасы, Германия
Федеративтiк  Республикасы,  Џлыбритания  мен  Солтљстiк
Ирландия  Бiрiккен  Корольдыѕы,  Америка  Ћџрама  Штат-
тары,  Кеѓестiк  Социалистiк  Республикалар  Одаѕы  жќне
Француз Республикасы 1990 жылдыѓ 13 аћпанында  Отта-
вада ћабылданѕан мќлiмдемеге сќйкес 1990 жылдыѓ 5 мамы-
рында  Боннда,  1990  жылдыѓ  22  маусымында  Берлинде,
1990 жылдыѓ 17 шiлдесiнде Польша Республикасыныѓ
Сыртћы iстер министрiнiѓ ћатысуымен Парижде, 1990 жыл-
дыѓ 12 ћыркљйегiнде Мќскеуде  кездесулер  "ткiзген  сыртћы
iстер  министрлерiнiѓ  "кiлдiк  етулерiмен  мына  т"мендегi-
лерге  келiстi:
1-бап. 1. Бiрiккен  Германия  Германия  Демократиялыћ
Республикасыныѓ,  Германия  Федеративтiк  Республика-
сыныѓ жќне  бљкiл  Берлиннiѓ  аумаћтарын  ћамтиды.  Бiрiк-
кен  Германияныѓ  шекаралары  тљпкiлiктi  сипатты  екен-
дiгiн  растау  Еуропадаѕы  бейбiт  тќртiптiѓ  маѓызды  ћџрамы
болып  табылады.
3. Бiрiккен  Германияныѓ  басћа  мемлекеттерге  ешћан-
дай  аумаћтыћ  талаптары  жоћ  жќне  болашаћта  да  ондай
талаптар  ћоймайды...
2-бап.  Германия  Демократиялыћ  Республикасы  мен
Германия Федеративтiк Республикасыныѓ љкiметтерi бџдан
былай немiс жерiнен тек бейбiтшiлiк тарайды деген  мќлiм-
демелерiн  растайды...
3-бап.  1. Германия  Демократиялыћ  Республикасы  мен
Германия  Федеративтiк  Республикасыныѓ  љкiметтерi  "зде-
рiнiѓ  ядролыћ,  биологиялыћ  жќне  химиялыћ  ћаруларды
шыѕару,  иелену  жќне  пайдаланудан  бас  тартатындыћта-
рын растайды. Олар Бiрiккен Германия да осы мiндет-
темелердi  џстанады  деп  мќлiмдейдi...
4-бап. 1. Кеѓестiк  Социалистiк  Республикалар  Одаѕы,
Германия  Демократиялыћ  Республикасы  мен  Германия
Федеративтiк  Республикасыныѓ  љкiметтерi  КСРО  мен
Бiрiккен  Германия  кеѓес  ќскерлерiнiѓ  ћазiргi  Германия
демократиялыћ  Республикасы  мен  Берлиннiѓ  аумаѕында
орналасуыныѓ  шарттары  мен  мерзiмдерiн,  сонымен  бiрге
Германия  Демократиялыћ  Республикасы  мен  Германия
Федеративтiк  Республикасыныѓ  осы  келiсiмнiѓ  3-бабыныѓ

146
2-тармаѕында  к"рсетiлген  мiндеттемелердiѓ  iске  асыры-
луына  байланысты  1994  жылдыѓ  соѓында аяћталатын
кеѓес  ќскерлерiн  ќкетудi  iске  асыру  мќселелерi  тиiстi
келiсiм  бойынша  реттеледi  деп  мќлiмдейдi...
7-бап. 1. Џлыбритания  мен  Солтљстiк  Ирландияныѓ
Бiрiккен  Корольдыѕы,  Америка  Ћџрама  Штаттары,  Кеѓес-
тiк  Социалистiк  Республикалар  Одаѕы  жќне  Француз
Республикасы  "здерiнiѓ  Берлин  мен  жалпы  Германия
ж"нiндегi ћџћыћтары мен жауапкершiлiктерiнiѓ iс-ќрекет-
терiн  осымен  доѕарады...
2.  Осыѕан  байланысты  Бiрiккен  Германия  "зiнiѓ  iшкi
жќне  сыртћы  iстерiнде  толыћ  егемендiк  алады...
Документы  по  немецкому  единству  и
германо-советскому  договору.  М., 1990.
ФЕДЕРАЛДЫЋ  СЫРТЋЫ  IСТЕР  МИНИСТРIНIЃ
МЌСКЕУДЕГI  МЌЛIМДЕМЕСI
Федералдыћ сыртћы iстер министрi Ганс-Дитрих Геншер
сыртћы  iстер  министрлерiнiѓ  “2+4”  формуласы  бойынша
1990 жылдыѓ 12 ћыркљйегiнде "ткен ћорытынды  мќжiлi-
сiнде  мынадай  мќлiмдеме  жасады:
“...3  ћазаннан  бастап  бiз,  немiстер,  57  жылдан  кейiн
бiртџтас  демократиялыћ  мемлекетте  "мiр  сљретiн  боламыз.
1933  жылдыѓ  30  ћаѓтарында  Германияда  фашизм  тљнегi
орнады.  Алѕашћыда  бiз  "з  бостандыѕымыздан  айырылдыћ,
артынан  бейбiтшiлiктi,  аћырында  мемлекеттiк  бiрлiгiмiздi
жоѕалттыћ.  Гитлер  тџтатћан  соѕыс  "ртi  бљкiл  Еуропаны
шарпыды.  1985  жылдыѓ  8  мамырында  с"йлеген  с"зiнде
Федералдыћ президент Рихард фон Вайцзеккер бiздiѓ
жауапкершiлiгiмiздi  мойындады.  Осы  саѕатта  бiз  соѕыс
пен зорлыћ-зомбылыћ ћџрбандарыныѓ барлыѕын еске
аламыз.  Бiз  ќсiресе  еврей  халћын  да  еске  алу  борышын
"теймiз.  Бiз  мџндай  жаѕдай  ешћашан да  ћайталанбайтын-
дыѕын  тiлеймiз.
1990  жылы  5  мамырда  бiз  Боннда  "зара  келiсс"зiмiздi
бастаѕанда  екi  герман  мемлекетiнiѓ  демократиялыћ  жол-
мен  сайлаѕан  парламенттерi  мен  љкiметтерi  бiздiѓ  мемле-
кеттiк  бiрiгуiмiздiѓ  дайындыѕына  ендi  ѕана  кiрiскен  едi.
ГДР-дегi бейбiт бостандыћ революциясынан кейiнгi 12  ай-
ѕа  жетпейтiн  уаћыттыѓ  iшiнде  бейбiтшiлiк  пен  бостандыћ
жаѕдайында Германияныѓ бiрiгуi iске асады, Еуропа  ћай-
тадан  "з  бiрлiгiне  жетедi.

147
...Сонымен  Бiрiккен  Германия  "зiнiѓ  iшкi  жќне  сырт-
ћы  iстерiнде  толыћ  егемендiк  алады...
Бiрiккен  Германия  Еуропадаѕы  бейбiт  ћџрылымныѓ
маѓызды  тiрегi  болып  саналатын  Атлантикалыћ  Одаћтыѓ
мљшесi  болып  ћала  бередi”.
Документы  по  немецкому  единству  и
германо-советскому договору. М., 1990.
ЕУРОПАЛЫЋ  ОДАЋ  ТУРАЛЫ  КЕЛIСIМ
Маастрихт,  17  аћпан,  1992  жыл.
1-блiм.  Жалпы  ережелер.
А бабы. Осы келiсiмге байланысты Жоѕары Келiсушi
Жаћтар бџдан былай  “Одаћ” деп аталатын Еуропалыћ Одаћ
ћџрады.
Келiсiм  ћабылдаѕан  шешiмдерi  азаматтардыѓ  ћажет-
терiн  неѕџрлым  толыћ  ћанаѕаттандыруѕа  баѕытталѕан
Еуропа  халыћтарыныѓ  бџрын  болып  к"рмеген  тыѕыз
одаѕын  ћџру  љрдiсiндегi  жаѓа  кезеѓ  болып  табылады.
Одаћ  осы  Келiсiмге  байланысты  саясат  саласы  жќне
ынтымаћтастыћ  тљрлерiмен  толыћтырылып,  еуропалыћ
бiрлестiк  негiзiнде  ћџрылып  отыр.  Оныѓ  маћсаты  топтасу
жќне  ынтымаћтастыћ  сипаттаѕы  жолдармен  мљше  мемле-
кеттер  мен  олардыѓ  халыћтары  арасындаѕы  ћарым-ћаты-
настарды  џйымдастыру  болып  табылады.
Документы Европейского союза. М., 1994.
Т. 2.  С. 49—53.
1945  жылдан  кейiн  тќуелсiздiк  алѕан
Азия  жќне  Африка  елдерi
Алжир
5.VII.1962 ж.
Ангола
11.XI.1975 ж.
Бангладеш
26.III. 1971 ж.
Бахрейн
14.VIII.  1971 ж.
Бенин
1.VIII.1960 ж.
Ботсвана
30.IX.1960 ж.
Бруней
1. I. 1984 ж.
Буркина-Фасо
5.VIII.1960 ж.
Бурунди
1.VII.1962 ж.
Бутан
1974 ж.
Вьетнам
2.IX.1945 ж.
Габон
17.VIII.1960 ж.
Гамбия
18.II.1965 ж.
Гана
6.III.1957 ж.

148
Жалѕасы
Гвинея
2.X.1958 ж.
Гвинея-Бисау
24.IX.1973 ж.
Джибути
27.VI.1977 ж.
Замбия
24.X.1964 ж.
Батыс  Самоа
1.VI.1962 ж.
Зимбабве
18.IV.1980 ж.
Израиль
14.V.1948 ж.
Љндiстан
15.VIII.1947 ж.
Индонезия
17.VIII.1945 ж.
Иордания
25.V.1946 ж.
Йемен
22.V.1990 ж. (Азаттыћ
кљнi). (Солтљстiк Йемен
1918 ж. тќуелсiздiгiн алды,
ал Оѓтљстiк Йемен
тќуелсiздiкке 1967 жылы
30 ћарашада ћол жеткiздi.)
Кабо-Верде
5.VII.1975 ж.
Камбоджа
9.XI.1953 ж.
Камерун
1.I.1960 ж.
Катар
1.IX.1971 ж.
Кения
12.XII.1963 ж.
Комор  аралдары
6.VII.1975 ж.
Конго (Заир)
30.VI.1960 ж.
Конго
15.VII.1960 ж.
Корея:
КХДР
15.VIII.1948 ж.
Корея Республикасы
9.IX.1948 ж.
Кот-д’  Ивуар
7.VIII.1960 ж.
Кувейт
19.VII.1961 ж.
Лаос
X.1953 ж.
Лесото
4.X.1966 ж.
Ливан
22.XI.1943 ж.
Либия
24.XII.1951 ж.
Маврикий
12.III.1968 ж.
Мавритания
28.XI.1960 ж.
Мадагаскар
26.VI.1960 ж.
Малави
6.VII.1964 ж.
Малайзия
31.VIII.1957 ж.
Мали
22.II.1960 ж.
Мальдивы
26.VII.1965 ж.
Марокко
III. 1956 ж.
Мозамбик
25.VI.1975 ж.
Мьянма
4.I.1948 ж.
Намибия
21.III.1990 ж.
Науру
31.I.1968 ж.
Нигер
3.VIII.1960 ж.
Нигерия
1.X.1960 ж.

149
Жалѕасы
Бiрiккен  Араб
ќмiрлiктерi
2.XII.1971 ж.
Оман
1970 ж.
Пќкстан
14.VIII.1947 ж.
Палау
1.X.1994 ж.
Папуа Жаѓа Гвинея
16.IX.1975 ж.
Руанда
1.VII.1962 ж.
Сан-Томе  жќне  Принсипи
12.VII.1975 ж.
Свазиленд
6.IX.1968 ж.
Сейшель  аралдары
26.VI.1976 ж.
Сенегал
20.VIII.1960 ж.
Сингапур
22.XII.1965 ж.
Сирия
27.IX.1941 ж.
(Ел тќуелсiздiгiнiѓ наћты
уаћыты 17.IV.1946 ж.,
француз ќскерi ел аумаѕынан
шыѕарылѕаннан кейiн
алынды деп есептеледi.)
Соломон  аралдары
7.VII.1978 ж.
Сомали
1.VII.1960 ж.
Судан
1.I.1950 ж.
Сьерра-Леоне
27.IV.1961 ж.
Танзания
26.IV.1964 ж.
Того
27.IV.1960 ж.
Тонга
4.VI.1970 ж.
Тувалу
1.X.1978 ж.
Тунис
20.III.1956 ж.
Уганда
9.X.1962 ж.
Фиджи
10.X.1970 ж.
Филиппин
4.VII.1946 ж.
Орталыћ  Африка
Республикасы
13.VIII.1960 ж.
Чад
11.VIII.1960 ж.
Шри-Ланка
4.II.1948 ж.
Экваторлыћ
Гвинея
12.X.1968 ж.
Эритрея
24.V.1991 ж.
КСРО-ныѓ  орнына  пайда  болѕан  мемлекеттер
Ќзiрбайжан
18  ћазан, 1991 ж.
Армения
25 ћыркљйек, 1991 ж.
Беларусь
шiлде,  1990 ж.
Грузия
9  сќуiр, 1991 ж.
Ћазаћстан
16  желтоћсан, 1991 ж.

150
Жалѕасы
Ћырѕызстан
31  тамыз,  1991 ж.
Латвия
3  наурыз, 1991 ж.
Литва
мамыр,  1991 ж.
Молдова
тамыз, 1991 ж.
Ресей  Федерациясы
12 маусым,  1991 ж.
Тќжiкстан
9  ћыркљйек,  1991 ж.
Тљрiкменстан
27  ћазан,  1991 ж.
5збекстан
1  ћыркљйек,  1991 ж.
Украина
24  тамыз,  1991 ж.
Эстония
6  ћыркљйек,  1991 ж.
Еуропадаѕы  жаѓа  мемлекеттер
Босния  жќне  Герцеговина
сќуiр, 1992  ж.
Словения
8  ћазан,  1991 ж.
Хорватия
25  маусым, 1991 ж.
Македония
7  ћараша, 1991 ж.
БЕЙТАРАП елдер ћозѕалысыныѓ негiзiн
салушы  мемлекеттер
Бейтарап  елдердiѓ  мемлекет  жќне  љкiмет  басшыла-
рыныѓ  1961  жылдыѓ  1—6  ћыркљйегi  аралыѕында  Бел-
градта  "ткен  бiрiншi  конференциясына  мына  мемлекет-
тердiѓ  "кiлдерi  ћатысты:
  1. Алжир
14. Ливан
  2. Ауѕанстан
15. Мали
  3. Мьянма    (Бирма)
16. Марокко
  4. Гана
17. Непал
  5. Гвинея
18. ЕАР
  6. Љндiстан
19. Сауд  Арабиясы
  7. Индонезия
20. Сомали
  8. Ирак
21. Судан
  9. Йемен
22.  Тунис
10. Камбоджа
23. Шри-Ланка (Цейлон)
11. Кипр
24. Эфиопия
12. Конго (Киншаса)
25. ЮСФР
13. Куба

151
Экономикалыћ ынтымаћтастыћ жќне даму џйымына  ћатысушы
елдердегi  жалпы iшкi  нiмiнiѓ  жан  басына  шаћћандаѕы
  орташа  деѓгейi
Елдер
Алатын  орны
Доллар  есебiмен
1993  ж.
1994 ж.
Жапония
1
37 618
Швейцария
2
36 782
Люксембург
3
35 281
Норвегия
4
28 432
Дания
5
28 180
АЋШ
6
25 512
Германия
7
25 129
Австрия
8
24 669
Исландия
9
23 199
Франция
1 0
22 944
Бельгия
1 1
22 515
Швеция
1 2
22 389
Нидерланды
1 3
21 733
Финляндия
1 4
19 104
Канада
1 5
18 593
Аустралия
1 6
18 585
Италия
1 7
17 796
Џлыбритания
1 8
17 479
Ирландия
1 9
14 542
Жаѓа  Зеландия
2 0
14 509
Испания
2 1
12 321
Грекия
2 2
9 167
Португалия
2 3
8 792
Тљркия
2 4
1 197
The Japan of Today. Tokyo, 1996. P. 42.
1999 жылы ндiрiлген дљниежљзiлiк  жалпы iшкi  нiмiнiѓ кейбiр
елдердiѓ љлесi  (% есебiмен)
АЋШ
—
25
%
Жапония —
15
%
Ћытай
—
3
%
Ресей
— 1,6
%
Азия  и  Африка.  1998.  №8.

152
Жекелеген елдердегi жалпы iшкi нiмiнiѓ
жан басына шаћћандаѕы клемi
 (доллар  есебiмен)
Елдер
1997 ж.
Тунис
  4 980
Алжир
  4 580
Марокко
  3 120
Сирия
  2 990
Египет
  2 940
Йемен
     510  (1992 ж.)
Бразилия
  3 140
Италия
19 400
Канада
25 668 (1994 ж.)
Ћытай
     560 (1995 ж.)
Тайвань
  9 500
Корея Республикасы
  4 830 (1989 ж.)
10 000 (1995 ж.)
Малайзия
  4 027
Сингапур
18  000-нан  аса
Таиланд
  4 400
Тљркия
  2 202
Франция
19  500 (1995 ж.)
Жапония
26  000-нан аса
АЋШ
20 000-нан аса
Мировая  экономика  и  международные
отношения. 2000.  №3.   Страны  мира.
М., 1997.
АЋШ-тыѓ  жалпы iшкi "нiмiнiѓ  к"лемi Ресейден  20 есе,
Жапония,  Ћытай,  ГФР,  Франция  жќне  Џлыбританияны
ћоса  есептегеннен  ќлдећайда  к"п.
    США  и  Канада.  2000. №3. С. 6—17.
Жалпы  iшкi  нiмiнiѓ  клемi
Елдер
Млрд доллар  есебiмен
Доллар  есебiмен
АЋШ
7 247
27 550
Жапония
5 153
41 160
ЋХР
2 759
2 303
Германия
2 172
26 190
Франция
1 621
26 290
Џлыбритания
1 110
19 000
Италия
1 082
18 850
Ресей
664
4 478
США.   1999.  № 5.  С. 3—17.

153

жүктеу/скачать 0,99 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: