Механикадан
жүктеу/скачать 3,47 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Векторлық тәсіл
| 1
Материялық нүкте қозғалысының берілу тәсілдері 1.1 Материялық нүкте қозғалысының векторлық тәсілде анықтау Векторлық тәсіл . Айталық, М нүкте Охуz кординаттар жүйесіне қатысты АВ траектория бойымен қозғалыста болсын. О және М нүктелерді біріктіретін вектор = нүктенің радиус-векторы делінеді (8.1сурет). 8.1 сурет Уақыт өтуімен М нүктенің алған орны өзгеріп отырады. Нәтижеде оның радиус- векторының ұзындығы мен бағыты өзгереді. Егер М нүктенің радиус-векторы уақыттың функциясы ретінде берілген болса, нүктенің кеңістіктегі орны кез-келген уақыт үшін анықталған болады, яғни (8.1) Демек (1.1) нүкте қозғалысының вектор тәсілінде берілгендегі теңдеуі. Нүктенің тұрған орнын және қозғалыс бағытының қаншалықты өзгеруін белгілейтін шама оның жылдамдығы . Материялық нүкте қозғалысы вектор тәсілінде берілгенде, жылдамдық қалай анықталатынын қарастырайық. Айталық, t=t 0 де қозғалып бара жатқан нүкте М 0 -де болып, радиус-векторы де нүкте М 1 -де болып оның радиус-векторы арқылы анықталсын. Бұл жағдайда уақыттың өзгеруі, ал радиус-вектордың өзгеруі болады. Радиус-вектор өзгеруінің уақыт өзгеруіне қатынасы нүктенің орташа жылдамдық векторын береді (8.3 сурет): (8.11) (8.11) тен да шекке өтсек, нүктенің ақиқаттық (сызықтық) жылдамдық векторы келіп шығады: Немесе (8.12) 8.3 сурет Табылған (8.12) өрнектен көретініміз, материялық нүктенің жылдамдық векторы, оның радиус-векторынан уақыт бойынша алынған бірінші туындыға тең. нөлге ұмтылғанда М 0 нүкте төңірегінде айналып, жанамаға жақындайды. Нәтижеде жылдамдық векторы траекторияға жанама болып, қозғалыс бағытына қарай бағытталады. Жылдамдық халықаралық СИ жүйесінде м/с -те өлшенеді. Материялық нүкте жылдамдығының бағыты және шамасы қаншалықты жылдам өзгеруін анықтайтын шама, оның үдеуі. Айталық, қарастырылып жатқан нүктенің болған кезде алған орны М жүктеу/скачать 3,47 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|