«мектеп жасына дейінгі балаларды элементарлық математиканы оқытудың теориясы мен әдістемесі» ПӘнінен дәрістер кешені дәріс №1 Тақырып: «мждб қарапайым математиканы оқыту теориясы мен әдістемесі»
Білімді саналы түрде және белсенді игеру принципі
жүктеу/скачать 149,51 Kb.
|
«Мектеп жасына дейінгі балалардың элементарлық математиканы оқытудың теориясы мен әдістемесі» пәнінен дәрістер
| Білімді саналы түрде және белсенді игеру принципі
Барлық дидактикалық принциптер өзара байланысты , ал саналылықпен белсенділік принципі дамыта оқыту принципімен ерекше байланысты.Оның ерекшелігі сол, ол принцип оқытудан гөрі үйретуге жуық,яғни баланың оқыту процесінде білімді, іскерліктерді саналы түрде игеруі. Саналылық принципі педагогикалық процесте сезімдік пен логикалық қабылдаудың бірлесуін нақтылау қорытындылау нақты мен абстрактының бірлесу мәнін ескеріп отыруды талап етеді. Саналылық дегенде қабылдай білуді және мәндіні мәнсізден айыра білуді, қагндай бір құбылысты көптеген байланыстарында қарастыра білуді түсінеді. Осының барлығын жеке адамның дамып жетіліуіне ,ақыл-ой жүйелілігіне ,пікірін дәлеледй білуге септігін тигізеді. Күрделі ситуация жағдайында ,қандай бір қиыншылықты , қарама-қайшылықты т.б. жеңу қажет болғанда саналылық ерекше білініп әрі қалыптасады. Жас бала үшін ондай күрделі ситуация деген оқу процесінің өзі болмақ,өйткені баладан сырттай да,іштей де жігерлі мінез-құлық және еріктік күш жігер талап етіледі.Ол оқи білуді үйреніп қана қомай,оқудың мәнісі мен мәнін саналы түрд түсінуі керек.Жоғары да көрсетілгеніндей ақ,бала алдымен білімді өзі іс жүзінде қолына түсірсе,яғни оқылатын материалмен белсеніп іс-әрекет жасағанда ғана саналы түрде иегеретін болады. Алғашқы математикалық түсініктер баланың жиындармен орындаған әрекетінің негізінде қалптасады, сан есім-сөздер арқылы бала жиындар арасында өзара бір мәнді сәйкестік тағайындау негізінде санау операциясын меңгереді.Жиындар саны жағынан бірдей не бірдей емес болуы мүмкін,олар тең болмағанда әр басқа сандарды атаса , тең болғанда -бірдей сандарды атайды. Қосу мен азайту амалдарын орындай отырып әрі бір-бірлеп қосып және азайтып санауды меңгере отырып, бала, егер бұған дейін санның бірліктерден қүралатынын және де натурал қатардың қатар тұрған сандарының өзара –кері қатынастарын іс жүзінде түсінген болса,оларды игере алады. Жиын ұғымын әрі қарай дамыту барысы да осылайша өтеді. Алғашында жиын деген бала үшін нақты -сипап байқауға болады;бірақ бертін келе бала оны тек көріп емес, есіп те,қозғап та қабылдай бастайды.сөйтіп нақты бірліктер жиыны дегеннен алыстай түседі.алуан түрлі жиындарды саны жағынан ғана салыстыруға болады.бір жиынның элементтері екіншінің элементерімен бірігіп, жаңа жиын құрастыруы мүмкін. Ақтығында, жиындар сандарының арасындағы қатынасты білдіретін шартты символдар-цифрлар мен таңбалар (>, <, =, +, - т.б.) –баланың ойын нақтылықтан және заттылықтан босатады; қосу, азайту деген сөздер тұрмыста кездесетін амалдардың емес, арифметикалық амалдардың белгіленуі, практикалық амалдарды жоғарырақ дәрежеде қорытындылау көрсеткіштері болып отыр. Сонымен, бір ғана материал оқытудың белгелі бір кезеңінде нақты бейне ретінде көрінсе, келесі кезеңінде өзінің нақтылық қасиетін жойып, абстракт ұғымға айналады. Алайда осы абстракт ұғымның өзі жаңаға қарай, едәуір абстаркт ұғымға қарай бет алғанда балалар сүйенетін нақты тиянағы болмақ. жүктеу/скачать 149,51 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|