Мемлекет және қҰҚЫҚ теориясы


Нормативтік-құқықтық актілерді жүйелеу



бет126/195
Дата09.05.2020
өлшемі0,74 Mb.
#66741
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   ...   195
Байланысты:
b398 (1)

Нормативтік-құқықтық актілерді жүйелеу – бұл нормативтік актілерді реттеу, оларды белгілі бір жүйеге келтіру. Ол заңнаманы қолдану ыңғайлылығын арттыру үшін, көпшілікке түсінікті болуын қамтамасыз ету үшін қажет.

Заңдар мен өзге де актiлердiң түрлi ыңғайдағы жиынтықтарын, жинақтарын әзiрлеу мен басып шығару. Әдебиетте кезедесетiн инкорпорация ұғымын қорыта келе оның мынадай аса маңызды белгiлерiн тұжырымдауға болады:

- жүйелеу түрлерiнiң бiрi ретiнде инкорпорацияның белгiсi – қалыпты құқықтық актiлердi тәртiпке келтiру болып табылады;

- инкорпорация дегенiмiз - қалыпты құқықтық актiлердi әлдебiр жүйе бойынша заң шығарушының жариялаған мәлiметтерi;

- мұндай актiлердiң мазмұнындағы өзгерiстердiң көрсетiлмеуi;

- актiлерге сыртқы редакциялық-техникалық өңдеу жүргiзу: барлық соңғы шыққан актiлерге өзгерiстердi енгiзу, лауазымды адамдардың қойған қолдарын алып тастау, күшi жойылған деп танылған қалыпты емес, уақытша бөлiктердi алып тастау және т.б.



Инкорпорация – бұл нормативтік актілердің мазмұнын өзгертпестен бір жинаққа біріктіру арқылы жүйелеу нысаны. Мұндай жинақта әрбір акт өзінің дербес мәнін сақтап қалады.

Заңдарды инкорпорациялаудың ең қарапайым мысалы – қолданылып жүрген акт мәтiнiне барлық кейiнгi ресми өзгерiстерiн енгiзiп, оны жаңа өзгертiлген нұсқасында жариялау болып табылады.

Егер акт жаңа нұсқасында ресми басылымдарда жарияланатын болса, онда бұл әдiс қалыпты актiлердi қайта жариялау деп аталады.

Белгiлi бiр iрi қалыпты құжаттарды немесе бүкiл заңдарды тұтастай өңдеп инкорпорациялау әлдеқайда терең әрi құқық қолдану тәжiрибесiнде мейлiнше тиiмдi болып табылады. Мұндай инкорпорациялау қызметiнiң нәтижесiнде пәндiк, салалық, ведомстволық немесе өзге де қағидат бойынша заңдардың, басқа қалыпты құқықтық актiлердiң түрлi жинақтары мен жиынтықтары жасалады.

Инкорпорация – қалыпты актiлердiң белгiлi бiр жүйе бойынша заң шығарушының баспа бетiнде жариялаған мәлiметтерi. Заңдарды ретке келтiру тәжiрибесiнде олардың түрлерi көп әр түрлi сыныптық негiздерге бөлiнедi. Инкорпорацияның қағидаттары: хронологиялық (оларды қабылдау уақыты бойынша), тақырыптық (белгілі бір тақырып бойынша) және т.б.

Инкорпорацияны кім жүзеге асырғанына байланысты жинақтардың үш түрін бөліп қарастырады: ресми, официозды және ресми емес. Ресми жинақ құқықшығарушы орган өзі жинақты дайындап, жариялаған кезде орын алады. Официоздық жинақ болып құқықшығарушы органның (мысалы, әділет министрлігінің) тапсырмасы бойынша, бірақ оның ресми көрініс таппаған қолдауы арқылы шығарылған жинақтар табылады. Ресми емес жинақ болып ғылыми мекемелердің, баспалардың өз ынтасы бойынша, құқықшығарушы органның арнайы өкілеттіктерісіз шығарған заңнама жинақтары табылады.





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   ...   195




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет