Мәшһүр-Жүсіп Шығармаларындағы рухани мәдениет лексикасы
жүктеу/скачать 3,93 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қара шаңырақ пен сеп
| Қара шаңырақ пен семантикалық мағынасы жуық қара басым тіркесі кездеседі: – Келіп пе едіњ ќайнаѓа, Ќайнаѓам келер к‰н болса, Ќара басым садаѓа (ЌЖ, 35); Қара басым хан болдым Бір перзентке зар болдым (М-Ж., 174); Шаңырақ бөлімін қараңыз. Қара шаңырақ дүние-мүлкімен, мал-жанымен кенже балаға өтіп отырған. Дау-дамай ағайындардың арасында көбіне дүние үшін болып отырған. Қара шаңырақ пен сеп қаралы деген единицалар белгілі бір мағынасы жағынан сәл де болса жақын келетіні байқалады.
Сеп. Жићаз, мєйіттіњ µзі себеп боп жинаѓан м‰лкі: сырмаќ, кілем не нєрсе жиса жарыќќа шыѓып, жаќын-туѓаныныњ баѓалы м‰лкі таѓы жиналу керек. Тіршілікте не өкпесі болса, өлген кісі үшін ол шетте тұрып, мына қарбаласта ауыз бірлікте тұрады. Келген-кеткендер күтіп алынып, шығарып салу ауыл болып атқарылады, себебі бірге көшіп, бірге қонып жүрген жұрты [207, б.180]. Сеп – µлікті жерлеу рєсімімен байланысты, ойрат-сеп., турк-сеп., µзб-сеп сый, сыйлыќ маѓынасында аздаѓан µзгерістерімен беріледі. Сеп – т‰бірінен µрбіген сµздердіњ этимологиясына да кењінен шолу жасаѓан (Жанпейісов, 69-72); В старину тела батыров, погибших в схватках на чужой стороне, привозили в родной аул. В могилу вместе с ними клали саблю, копье, лук и стрелы, на могилу – порох и свинцовые пули. Тела биев, ханов, султанов отвозили в Туркестан и хоронили неподалеку от гроба ходжи Ахмета Ясави (См. А. Левшин. Описание киргиз-казачьих или киргиз-кайсацких орд и степей, ч. III. СПб., 1832, стр. 115; П.С. Паллас. Путешествие по разным провинциям Российского государства, ч. I, т. II. СПб., 1770, стр. 293 и др); Таким образом только в казахском языке слова «сеп» выступает в значении «приданое невесты» [208, б.71]. жүктеу/скачать 3,93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|